Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जड़ना
[ २२८ ]
अज्ञता ३. अचलता, स्तब्धता, ४ हिमग्रस्तता, | जनक, सं. पुं. (सं.) जन्मदः, जनयितृ, उत्पाशीतलता । दकः २ . पितृ-जनितृ, (पुं), तातः, बीजिन्, वस्तु ( पुं. ) ३. मिथिला राजवंशोपाधिः (पुं.) ४. सीरध्वजो जनकः ।
जड़ना, क्रि. स. (सं. जटनं ) जट् ( प्रे.), अनुव्यध् ( दि. प. अ.), उत्खच् ( चु. ), प्रणिधा (जु. उ. अ.), प्रतिबंधू ( क्. प. अ. ) २. आ-नि-धा, अवरुह् - निविश् (प्रे. ) ३. प्रहृ भ्वा. प. अ. ), आहन् ( अ. प. अ. ) ३. परोक्षे आ-अधि-क्षिप् (तु. प. अ. ) । सं. पुं., जटनं, उत्खचनं; अवरोपणं; प्रहरणं इ. जड़ने योग्य, वि. जाटयितव्य, उत्खचनीय इ. । जड़नेवाला, सं. पुं., रत्न, अनुवेधकः, मणि, प्रणिधायकः, जाटयितु ।
जड़वाना, जढ़ाना, क्रि. प्रे., ब. 'जड़ना' के प्रे.
रूप ।
जड़ाई, सं. स्त्री. (हिं. जड़ना ) जटन, वेतनंभृतिः (स्त्री.) २. दे. 'जढ़ना' सं. पुं. । जड़ाऊ, वि. (हिं. जड़ना ) रल, 'खचित-जटितअनुविद्ध |
जड़ावर, सं. पुं. (हिं. जाड़ा ) उष्ण-ऊर्जामयवस्त्राणि वासांसि ( न. बहु . ) ।
जड़िमा, सं. स्त्री. (सं. मन् पुं. ) दे. 'जड़ता ' । जड़िया, सं. पुं. (हिं. जड़ना ) २. रल-मणि, - कारः १. रत्न,-जाटकः-खचकः । दे. 'जड़ने
वाला' ।
जड़ी, सं. स्त्री. ( हिं. जड़ > ) ओषधी - औषध, मूलं, काष्ठौषधम् ।
-बूटी, सं. स्त्री, ओषधी-धि: (स्त्री.), रोगहरं हरितकं, आरण्यौषधम् ।
जतन, सं. पुं., दे. 'यत्न' । जतलाना, जताना, क्रि. स. (सं. ज्ञात > ) वि, ज्ञा ( प्रे. ज्ञापयति ), बुधू- अवगम् (प्रे.) २. ( पूर्व ) अनु-प्र-बुध ( प्रे.), उपदिशू ( तु. प. अ. ) ।
जती, सं. पुं. (सं. यतिन् ) यत्तिः, जितेन्द्रियः, संन्यासिन् ।
जतु, सं. पुं. (सं. न. ) जतुकं का, रा ( ला )क्षा । जत्था, सं. पुं. ( सं . यूथं ) गणः, संघः समूहः । जत्रु, सं. पुं. (सं. न. ) जत्रुकं, ग्रीवास्थि (न.) । जदीद, वि. (अ.) नव, नवीन ।
जन, सं. पुं. (सं.) मानवः, मनुष्यः २. लोकाः, जनाः ३. प्रजाः ४. सेवकः ५. समूहः ६. भवनं ७. ८. लोक - व्याहृति, विशेषः ।
जनाना
-पुर, सं. पुं. ( सं. न. ) मिथिलाया राजधानी ।
- नंदिनी, सं. स्त्री. ( सं . ) सीता, वैदेही । जनता, सं. स्त्री. (सं.) जनः -नाः, लोकः- काः, प्रजा-जाः, प्रकृतयः ( बहु. ) ।
वाद, सं. पुं. (सं.) किंवदंती, जन, प्रवादः । - वासा, सं. पुं. (सं. सः ) वरयात्रागृहम् । - श्रुति, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'जनवाद' । - संख्या, सं. स्त्री. (सं.) मनुष्य-प्रजा-लोक,संख्या ।
जनना, क्रि. स. (सं. जननं ) प्रसू ( अ. आ. से.), उत्पद् ( प्रे. ), जन् ( प्रे. जनयति ) । जननी, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'माता' २. उत्पादिका ।
जननेन्द्रिय, सं. स्त्री. (सं. न. ) लिंगं, मैढू २. योनिः (स्त्री.), भगः । जनपद, सं. पुं. ( सं . ) देशः २. लोकाः । जनमना, क्रि. अ., दे. 'जन्म लेना' । जनम, सं. पुं., दे. 'जन्म' |
जनयिता, वि. (सं.- तू ) जन्मद, उत्पादक । सं. पुं. ( सं . ) तातः, पितृ, बीजिन्, जनकः । जनयित्री, सं. स्त्री. (सं.) जननी, मातृ (स्त्री.), दे. 'माता' ।
जनरल, सं. पुं. ( अं. ) सेनानायकः । वि.,
सामान्य, साधारण ।
जनवरी, सं. स्त्री. ( अं. जेनुअरी) पौषमाघं, आंग्लवर्षस्य प्रथममासः ।
जनांतिक, अध्य, (सं.-कम् ) रंगमंचे अभिनेतुरन्यस्य कर्णे कथनम् (सा० ), अपवार्य ( अव्य. ) ।
जनाई, सं. स्त्री. (हिं. जनाना) साविका, दे. 'दाई' २. गर्भमोचनभृतिः (स्त्री.) । जनाज़ा, सं. पुं. (अ.) दे. 'अरथी' २. शवः । जनानखाना, सं. पुं. (फ़ा. ) अंतःपुरं, अवरोध: । जनाना, क्रि. स. (हिं. जानना) दे. 'जतलाना' । जनाना, क्रि. प्रे. (हिं. जनना ) ब. 'जनना' । के प्रे. रूप ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |