Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जंगार-ल
[ २२६ ]
जगदाधार
विशेषः ३. दे. 'जंभाई' ।
जंगार-ल, सं. पुं. (फ़ा.-र ) ताम्र, किट्ट मलम् || जंभ, सं. पुं. (सं.) हनु: ( पुं. स्त्री. ) २. राक्षसजंगी, वि. (फ़ा.) सांग्रामिक सामरिक [ की (स्त्री) ] युद्ध-रण,-संबंधिन् २. क्षात्र (-त्री स्त्री.), आयुधिक ( - की स्त्री. ) ।
- जहाज, सं. पुं., रणपोतः ।
-- बुख़ार, सं. पुं., समरज्वरः ।
"
जंभारि, सं. पुं. ( सं .) इन्द्र:, सुरपति: २. इन्द्रवज्रः- जं, ३. अग्निः ।
जंघा, सं. स्त्री. (सं.) प्रसृता, टक्किका, टंका- कं २. ऊरु: (पुं. ), सक्थि (न.) जंघाल, वि. ( सं .) शीघ्र द्रुत, -गामिन् यायिन् - चालक । सं. पुं. (सं.) दूतः, सन्देशवाहक: २. मृगः ।
जंधिल, वि. (सं.) प्रजविन् प्रधावक, द्रुत ज़ईफ़, वि. ( अ. ) दे. 'बूढ़ा' ।
गामिन् । जंचना, क्रि. अ. (हिं जाँचना ) निरीक्ष-परीक्ष ( कर्म. ) २. दृशू ( कर्म. ) ३. उचित (वि.) प्रति-इ (कर्म.) । जंचवैया, सं. पुं. (हिं. जाँचना) दे. ‘आडिटर' । जंजाल, सं. पुं. (सं. जगत् + जालं > ) कृच्छ्रं, कष्टं, संकटं, दुःखं, बाधा-धः २. व्यामोहः, चित्तविक्षेपः, संभ्रमः ३. आवर्तः, जलगुल्मः ४. बृहज्जालम् ।
जंजाली, वि. (हिं जंजाल ) उपद्रविन्, कलहप्रिय ।
ज़ंजीर, सं. स्त्री. (फ़ा. ) शृङ्खला- लं, निगड:, पाशः, बन्धनं २. अर्गल:-लं -ला-ली ।
जंभाई, सं. स्त्री. (हिं. जंभाना ) जंभा, जंभका, जृम्भणं, जम्भिका, जृम्भः-भा, जृम्मितं, हाफिका |
जंभाना, क्रि. अ. ( सं . जंभनं ) ज ( जं ) भू ( स्वा. आ. से. ), वि-, जम्भ ( भ्वा आ. से ) 1 जई, सं. स्त्री. (हिं. जौ ) यवसदृसदृशोऽन्नभेदः, *यवी २. यवांकुरः ।
ज़ईफ़ी, सं. स्त्री. ( अ. ) दे. 'बुढ़ापा' | ज़क, सं. स्त्री. (फ़ा.) पराजयः २. हानि: (स्त्री.)
३. लज्जा ।
जकड़ना, क्रि. स., (सं. युक्त + करणं > > ) गांढं-दृढं-बंधू ( क्रू. प. अ. ), द्रढयति ( ना. धा. ), दृढीकृ ।
जकात, सं. स्त्री. ( अ ) दानं, त्याग, २. करः, शुल्कः-कम् ।
जखीरा, सं. पुं. (अ.) कोषः, निधिः, भांडार २. संग्रहः, संचयः, संभारः ३. वृक्षसंवर्धनस्थानम् ।
ज़ख़्म, सं. पुं. (फ़ा. ) दे. 'घाव' । -ताज़ा या हरा होना, मु., अतीतं कष्टं पुनः आवृत् (भ्वा. आसे. ) - स्मृ ( कर्म. ) ।
जंतर, सं. पुं., दे. 'यंत्र' ।
जंतु, सं. पुं. (सं.) प्राणिन्, जीवः, जन्युः, भूतं ज़ख़्मी, वि., दे. 'घायल' |
२. पशुः, चरिः, मोकः ।
जंत्र, सं. पुं., दे. 'यंत्र' ।
जग', सं. पुं. [सं. जगत् (न.)] जगती, संसारः २. लोकाः जनाः ।
जंत्री, सं. स्त्री. (हिं. जंत्र ) *यन्त्री, *तारकर्षणी | जग, सं. पुं., ( सं. यज्ञः ) यागः, मखः, ऋतुः । जगण, सं. पुं. ( सं . ) छन्दः शास्त्रे गणभेदः,
२. पंचांगं, तिथिपत्रम् |
जंद, सं. पुं. (फ़ा. जंद; सं. छंदस् > ) पारसीकानां धर्मग्रंथविशेषः २ तस्य भाषा । जंबीर, जंबीरी नीबू, सं.पुं. (सं. जम्बीरः) जम्भः, जंगल:, जंभीरः, दंत, कर्षकः - हर्षकः- हर्षणः । जंबु, सं. पुं. (सं. स्त्री. ) (वृक्ष) जंबू:-बुः (स्त्री.) । ( फल ) जंबु (बू ) - फलं, जांबवम् । जंबुक, सं. पुं. (सं.) शृगालः, दे. 'गीदड़ ' २. नीचः, अपसदः, जाल्मः । जंबुद्वीप, सं. पुं. (सं.) भूमैः सप्तद्वीपेष्वन्यतमः । जंबू सं. स्त्री. (सं.) दे. 'जंबु' २. काश्मीरदेशे नगर विशेषः ।
गुरुमध्यगः गणः ( उ० महेश ) । जगत, सं. पुं. [सं. जगत् (न.)] भुवनं ब्रह्मांड, चराचरं, विश्व, जगती, संसारः, सृष्टिः (स्त्री.), त्रिविष्टपं, लोकः २. वायुः (पुं.) ३. शिवः ।
जगती, पुं. स्त्री. ( सं . ) ब्रह्मांडं, विश्वं २. पृथिवी २. वैदिक छंदो भेदः ।
- तल, सं. पुं. (सं. न. ) भूतलं, पृथिवी । जगदंबा-विका, सं. स्त्री. (सं.) दुर्गा, उमा, पार्वती |
जगदाधार, सं. पुं. ( सं . ) ईश्वरः २. पवनः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |