Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
छली
छली, वि. (सं. छलिन् ) कपटिन्, माथिन्, कापटिक, प्रतारक, छाद्मिक, शठ, धूर्त, कितव, वंचक । सं. पुं., शठः, धूर्त, इ. ।
[ २२० ]
छग, सं. पुं. (सं.) अज:, छागलः । छागल, सं. पुं. (सं.) दे. 'छाग' । मं. स्त्री,
भरत्रा, भस्त्रका, भस्त्रिः (स्त्री.)
छला, सं. पुं. (सं. छल्ली - लता > ) अंगुली | छागी, सं. स्त्री. (सं.) अजा, दे. 'बकरी' । (री) यं यकं, ऊर्मिका, मुद्रा ।
छल्लि, सं. स्त्री. दे. 'छल्ली' १-३ ।
छल्ली, सं. स्त्री. ( सं. ) लता, वल्ली २. वल्कः, के, छाज, पुं. पुं. (सं. छादः > त्वच् (स्त्री.) ३. संतानः ४. पुष्पभेदः । छल्लेदार, वि. (हिं. छल्ला + फ़ा. दार) सवलय, सचक २. गोल- वर्तुल, चिह्नवत् । छवाई, सं. स्त्री., (हिं. छाना) आ-समा-प्र-परिसं-अव, छादनं, आ-समा-नि-सं-, वरणम् । आच्छादन-संवरण, भृत्या - भृतिः (स्त्री.) । छवि, सं. स्त्री. (सं.) सौदर्य, शोभा, लावण्यं, रूपं, चारुता २. कांतिः (स्त्री.), प्रभा । छाँ, सं. स्त्री. दे. 'छाँह' । छाँगुर, सं. पुं., दे. 'छंगा' ।
छाँट, सं. स्त्री. (हिं. छाँटना) अवच्छेदनं, निकृंतनं २. विदलानि-शकलाः-शकलानि (बहु.) ३. शेषः षं, निस्सारद्रव्यम् । छाँटन, सं. स्त्री. (हिं. छाँटना ) अवशिष्टं, उच्छिष्टं, शेषः-षं । २.विदलानि शकलानि (बहु.) । छाँटना, क्रि. स. (सं. छेदनं ) अग्राणि अवछिद् ( रु. प. अ. ) निकृत् ( तु. प. से. )-लू (क्रू. उ. से. ) २. बृ. ( स्वा. उ. से.; चु. ) उद्ग्रह् ( क्र. प. से. ), विशिष ( प्रे. ) ३. विभज् भ्वा. उ. अ. ), पृथक् क्लृ । ४. शुध् (प्रे. ), निर्मली कृ ।
छांदस, वि. (सं.) वैदिक, श्रौत, २. वेद, वेदाधायिन् ३. पद्यमय छन्दोबद्ध । स पुं. (सं.) वेदज्ञ, - ब्राह्मणः - विप्रः ।
छांदोग्य, सं. पुं. ( सं. न.) सामवेदब्राह्मणम् ( ग्रंथविशेषः ) २. छांदोग्योपनिषद् (स्त्री.) । छाँव, सं. स्त्री. (सं. छाया) प्रकाशछह आतप, अभाव:, श्यामा, भावानुगा २. प्रतिच्छाया - बिंबं - मूर्तिः ( स्त्री. ) रूपं २. निरातपस्थानं ४. आश्रयः, शरणम् । -गीर, सं. पुं. (हिं. + फ़ा. ) राज, छत्रं २. दर्पणः, मुकुरः ।
छाक, सं. स्त्री. (हिं. छकना) तुष्टिः तृप्ति:इच्छापूर्तिः (स्त्री.) २. प्रातराशः, कल्यवर्तः ३. माध्यंदिनं भोजनं ४. क्षीयता ।
छात्रालय
छाछ, सं. स्त्री. (सं. छच्छिका ) सारहीनं प्रचुरजलं तक्रम् २. घृत-नवनीत, शेषः ।
) प्रस्फोटनं, शूर्प :
वाजन, सं. पुं. (सं. छादनं ) वस्त्रं, वसनम्, र्प, सूर्पः- पैम् । आच्छादनं २. दे. 'छप्पर' ।
भोजन, सं. सं., भोजनवस्त्रं, अशनवसनं । छाता, सं. पुं. (सं. छत्रं) बृहत्, - छत्रं- आतपत्रम् | छाती, सं. स्त्री. (सं. छादिन् > ) उरस्-वक्षस् (न.), उरस्-वक्षस्, स्थलं, वत्सम् । २. हृदयं, मनस् (न. ) ३. वीर्य, शौर्यम् ।
- कड़ी करना, मु., धैर्य दृश् (प्रे.), विक्रमं प्रकाश (प्रे.) ।
- जलना, मु., अम्लपित्तेन पीड् ( कर्म. ) २. ईर्ष्यया दद्द् ( कर्म. ) ।
ठंडी होना, मु., संतुष् ( दि. प. अ. ), सुखं स्था ( वा. प. अ. ) ।
- निकाल कर चलना, मु., साटोपं-सग चल् भ्वा.प.से.) ।
- पर पत्थर रखना, मु. सह क्षम् (भ्वा. आ. से. ) ।
- पर मूंग दलना, मु., प्रत्यक्षं अपकृ । - पर सांप लोटना, मु., मात्सर्येण दद्दू (कर्म.) ।
पीटना, मु., परिदेव (भ्वा. आ. से.), अनु, शुच (वा. प. से. ) ।
For Private And Personal Use Only
- फटना, मु., चित्तं विद ( कर्म. ), हृदयं भिदू ( कर्म. ) ।
-से लगाना, मु., आलिंग् (भ्वा. प. से. ), आश्लिष ( दि. प. अ.), उपगुहू ( भ्वा. उ. से. उपगूहति-ते ) ।
छात्र, सं. पुं. ( सं . ) अध्येतृ ( पुं.), अधीयानः, विद्यार्थिन् २. शिष्यः, अंतवासिन् । - वृत्ति, सं. स्त्री. ( सं . ) शिष्यभृतिः (स्त्री.) । छात्रक, सं. पुं. (सं.) छात्रः, विद्यार्थिन् । (सं. न. ) २. मधु (न.); माक्षिकं, सारघम् । छात्रालय, सं. पुं. (सं.) छात्रावासः, विद्यार्थिनिवासः ।
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |