Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चिरायु
[२०७]
चीर
चिरायु, वि. (सं. चिरायुस् ) दे. 'चिरंजीव' | चीखना, क्रि. स. ( सं. चषणं ) दे. 'चखना'।
चीखना, क्रि.अ.(सं. ची करणं) दे. 'चिल्लाना'। चिरौंजी, सं. स्त्री. ( सं. चारबीजं > ) ( वृक्ष ) | (२) उच्चैः वद्-लप ( भ्वा. प. से.)। चारः, चारकः, खरस्कंधः, बहुवल्कलः, प्रियालः | चीज़, सं. स्त्री. (फ़ा.) वस्तु (न.), द्रव्यं, २. तस्य फलं ३. तद्वीजगर्भः।
पदार्थः। चिलक, सं-स्त्री., दे. १. 'चमक' २. 'टीस'। |-वस्तु, सं. स्त्री. ( फा.+सं.) वस्तुजातं, चिलकना, क्रि. आ., दे. 'चमकना' २. दे. सामग्री २. गृहोपस्करः २. आभूषणादिकम् । 'टीस मारना।
| चीद-द, सं. पुं. (सं. चीड़ा) दारुगंधा, चिलगोज़ा, सं. पुं. (फा.) जलगोजकं, निको. | मङ्गल्या, भूतमारी, गन्धद्रव्यभेदः २. चीरपर्णः चकं, चारुफलं, संकोचम् ।
शालः, सर्जः, दीर्घशाखः ( वृक्ष )। चिलम, सं-स्त्री. (फ़ा.) धूमपानचषकः।। चीतल, वि., (सं. चित्रल ) दे. 'चितकबरा'। चिलमची, सं. स्त्री. ( फ़ा.) इस्तधावनी, कर- सं. पुं., चित्रमृगः २. चित्रसर्पः, अजगरभेदः । क्षालनी।
चीता', सं. पुं. (सं. चित्रकः ) दे. 'चित्रक' । चिलमन, सं. स्त्री. (फ़ा.) दे. 'चिक' (१)।।
चीता', वि. (हिं. चेतना ) विचारित, चिंतित । चिल्लपों, सं. स्त्री. (हिं. चिल्लाना + अनु.) | चीत्कार, सं. पुं. (सं.) दे. 'चीख' २. दे. कोलाहलः, उत्क्रोशः, वि, रावः, कलकलः।
'चिल्लो चिल्ला', सं. पुं. ( फ़ा.) चत्वारिंशदिवसात्मकः चीथड़ा, सं. पुं., दे. 'चिथड़ा' । कालः २. चत्वारिंशद्दिनव्रतम्
चीथना, क्रि. स. ( सं. चोर्ण> ) दे. 'फाड़ना' चिल्ला', सं. पु. (देश.) ज्या, मौवी, प्रत्यंचा, तथा 'पीसना' । धनुर्गुणः।
चीन, सं. पुं. (सं.) देशविशेषः २. अंकुशभेदः -चढ़ाना, क्रि. स., चापं अधिज्यं कृ, धनुषि | ३. मृगभेदः।। मौवीं आरह (प्रे. आरोपयति)। चीनी, वि. (सं. चीनः) चीन, वासिन्चिल्लाना, क्रि. अ. ( अनु. चिलचिल) कल- संबंधिन्, चैन । सं. स्त्री., सिता, शुक्ला । कलं-कोलाहलं कृ, विः, रु ( अ. प. से.), चीपक, सं. पुं. ( अनु. चिप ) दूषी-षिः (स्त्री.), उत्क्रुश ( भ्वा. प. से.) २. चीत्कारं कृ, उच्चैः दूषिका, पिंचोडकं, पिंज(जे)टः, नेत्रमलम् ।
आक्रद् ( भ्वा. आ. से.) ३. दे. 'रोना' चीफ़, सं. पुं. (अं.) पुरोगा, प्रधानपुरुषः, चिल्लाहट, सं. स्त्री. ( हिं. चिल्लाना ) दे. | नायकः, अध्यक्षः। वि., प्रधान, मुख्य, श्रेष्ठ, 'चिल्लपों।
विशिष्ट। चिलिका, सं. स्त्री. (सं.) चिल्ली, झिल्ली, -एडिटर, सं. पुं. (अं) मुख्य-प्रधान, भृङ्गारी २. शाकराजः, राजशाकः ३. विद्युत्- सम्पादकः। तडित् (स्त्री.)।
-कमिश्नर, सं. पुं. (अं) मुख्यायुक्तः। चिह्न, सं. पुं. (सं. न, ) लक्षणं, लान्छनं, -कोर्ट, सं. पुं. ( अं) मुख्यन्यायालयः। लिंगं, अभिज्ञानं, अंकः ।
-जज, सं. पुं. (अं) मुख्यन्यायाधीशः। चिह्नित, वि. (सं.) अंकित, सचिह्न-लक्षण
-जस्टिस, सं. पुं. ( अं) मुख्यन्यायाधिपतिः । लांछन ।
चीमड़, वि. (हिं. चमड़ा ) दे. 'लचीला'। चींटा, सं. पुं., दे. 'चिउटा'।
चीर', सं. पुं. (सं. न.) जीर्णवस्त्रखंडा-डं, चीटी, सं. स्त्री., दे. 'चिउंटी।
कर्पटः, नक्तकः, चीवरं २. वसनं, वस्त्रं ३. वृक्षचीकट, सं. स्त्री. (हिं. कीचड़) तैलमलं, दे. त्वच ( स्त्री.) ४. मुनि, भिक्षु-वस्त्रम् । 'तलछट' । वि., तैलमय [-यो (स्त्री.)]। चीर, सं. पुं. (हिं. चीरना) दीर्घ, छेद: भेदःचीन, सं. स्त्री. (सं. चीत्कारः) उत्क्रोशः, स्फोटः-मिदा । आनंदितं, उच्च-कर्कश, रवा-राबः । |-फाइ, सं. सी., अंगच्छेदः, व्यवच्छेदः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |