Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चातकानन्दन
[२०२]
चालना
चातकानन्दन, सं. पुं. (सं.) मेघः, जलदः, | -बार, क्रि. वि., चतुः ( अव्य ), चतुर्वारम् । वारिदः २. प्रावृष (स्त्री.), मेघागमः, -आँख, मु. समागमः, संमिलनम् । वर्षाकालः ।
-आदमी, मु., जनः-नाः, लोकः-काः। चातुरी, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'चतुरता'। -दिन की चाँदनी, मु. क्षणिकसुखम् , नश्वराचातुय्ये, सं. पुं. (सं. न.) दे. 'चतुरता'। नन्दः । चादर, सं. स्त्री. ( फ़ा. ) दे. 'चद्दर'। चारज, सं. पुं. ( अं. चार्ज) कार्यभारः, उत्तरचाप, सं. पुं. (सं.) धनुष (न.), इक्ष्वासः दायित्वं, २. रक्षणं, अवेक्षा। २. अर्द्धवृत्तम् (गणित)।
चारजामा, सं. पुं. (फ्रा.) दे. 'जीन'। चाप, सं. स्त्री. दे. 'चाप' ( १, ४)। चारण, सं. पुं. (सं.) बं( वं)दिन् , मागधः, चापड़, सं. स्त्री. (सं. चर्पट:> ) कठिन- वैतालिकः, स्तुतिपाठकः, संस्तावकः ।
कोकस, भूमिः (स्त्री.) । वि., समतल, सपाट । । चारपाई, सं. स्त्री. (सं. चतुष्पाद > ) खट्वा, चापना, क्रि. स., दे. 'दवाना'।
मंचिका, पर्यकिका। चापलूस, सं. पुं. (फ़ा.) दे. 'चाटुकार'। -पर पड़ना, मु., व्याधित-रोगग्रस्त(वि.) चापलूसी, सं. स्त्री. (फा.) दे. 'चाटुकारी'।
भू । चाबना, क्रि. स., दे. 'चबाना'।
चारवाक, सं. पुं. (सं. चार्वाकः ) अनीश्वरचाबी-भी, सं. स्त्री. (हिं. चाप = दबाव) वादी आचार्यविशेषः । साधारणी, कूचिका, तालिका, ताली, कुंचिका, चारा, सं. पु. (हिं. चरना) दे. 'चरी' । अंकुटः, उद्धाटकः ।
चारा, सं. पुं. (फ़ा.) उपचारः, उपायः, प्रति-देना, क्रि. स., कुंचिका आ-परि-वृत् (प्रे.), (ती)कारः। कुच्-कुंच ( भ्वा. प. से. )।
-जोई, सं. स्त्री. (फ़ा) अभियोगः, व्यवहारः । चाबुक, सं. पुं. (फा.) अश्वताडनी, कशा-षा, -जोई करना, कि. स., राजकुले निविद् प्रतिष्कशः-षः, प्रतोदः ।
| (प्रे.), अभियुज (रु. आ. अ.; चु.)। -मारना, क्रि. स., कशया तड-चुद्-दंड(चु.)। चारित्र, सं. पुं. (सं. न.) चारित्र्यम् , चरित्रम् , -सवार, सं. पुं., वानिविनेत (पु.), अश्व- वृसं, चरितम् , दे. 'चरित्र'। शिक्षकः ।
चारु, वि. (सं.) सुंदर, मनो,-हर-रम, रुचिकर । चाम, सं. पुं. [सं. चर्मन् (न.)] दे. 'चमड़ा। चारों तरफ, क्रि. वि., चतुर्दिशं, समंतात , चामर, सं. पुं. (सं. पुं. न.) चमरं, चामरारी। समंततः, परितः, सर्वत्र । चामीकर, सं. पुं. (सं. न.) सुवर्ण २. धुस्तूरः। चाल, सं. स्त्री. ( सं. चालः> ). गमनं, चलनं, चाय, सं. स्त्री. ( चीनी, चा), चा, चविका । । स्पन्दनं, स्फुरणं, सरणं, २. प्रगतिः ( स्त्री. ), -पानी, पुं. स्त्री., जलपानं, *चापानं, अल्प- चार :, गमनप्रकारः ३. आचारः, व्यवहारः स्तोक,-आहार:; कल्यवतः ।
४. उपायः, युक्तिः (स्त्री.) ५. छलं, कपट चार, वि. ( सं. चतुर् ) [ सदा बहु. ; चत्वारः | ६. विधिः (पुं.), प्रकार: ७. रीतिः ( स्त्री.), (पु.); चतस्रः (स्त्री.); चत्वारि ( न.)] 1 संप्रदायः ८. पर्यायः, वारः, परिवृत्तिः (स्त्री.)। २. अनेक, बहु ३. कतिपय । सं. पुं., उक्ता -चलन, सं. पुं., चरित्रं, आचरणं, वृत्तं, संख्या तद्बोधको अंकः (४) च।
आचारः। -का समूह, चतुष्टयं-यी, चतुष्कम् ।
-ढाल, सं. स्त्री., आचारः, चरितम् । -कोना, वि. चतुष्कोण, चतुरस्र-श्र। -बाज़, वि. ( हिं.+फ़ा.) मायाविन् , काप-खाना, वि. चित्र, वर्गित । सं. पुं., वगित- टिक। चित्रित, वस्त्रम् ।
-बाज़ी, सं. स्त्री., कपट, माया, वंचनं ना। -गुना, वि., चतुर्गुण-णित ।
-चलना, मु., वंच ( चु.), व्यामुह (प्रे.)। -दीवारी, सं. स्त्री., वप्रः-प्रं, वरणः, प्राकारः। -में आना, मु., वंच-व्यामुह -विप्रलम् (कर्म.)। -प्रकार से, क्रि. वि., चतुर्धा, प्रकारचतुष्टयेन । । चालना, क्रि. स., दे. 'छानना'।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |