Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चंद्रक
[ १९२ ]
चकला
-ग्रहण, सं. पुं.(सं. न.), विधु-इन्दु-चंद्र, चमच, सं. पुं., दे. 'चमचा'। ग्रहणं-ग्रहः-ग्रासः-उपरागः ।
चवर, सं. पुं. ( सं. चमरं ) चामरम् । -प्रभा, सं. स्त्री. (सं.)दे. 'चंद्रिका'। | चक, सं. पुं. (सं. चक्र) बृहत्क्षेत्रं, महाभूखंडः-बिंदु, सं. पुं. (सं.) अनुनासिकचिह्नम् (")। २. ग्रामटिका, लघुग्रामः ३. रथांग, मंडलं, चक्र -भागा, पुं. स्त्री. (सं.) चंद्रभागी, चंद्रिका, ४. पट्टा, पट्टोलिका, भूमिकरग्रहणव्यवस्थापकः पंचनदप्रांते नदीविशेषः।
पत्रभेदः। -मुख, बि. ( सं. ) चंद्रानन, विधु-शशि, चकई', सं. स्त्री., दे. 'चकवी' । वदन । (-मुखी (स्त्री.) = चंद्रमुखा, चंद्र-शशि चकई, सं. स्त्री. ( हिं, चक ) *चक्रको, विधु, वदना-वदनी-आनना-आननी )।
क्रीडनकभेदः । वि., गोल, वर्तुल। -रे(ले)खा, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'चंद्रकला'। चकचौंध, सं. स्त्री., दे. 'चकाचौंध' । -वंश, सं. पुं. (सं.) सोमकुलम् । चकचौंधना, क्रि. अ,, दे. 'दुधियाना' । -शाला, सं. स्त्री., शिरोगृह, वडभी। चकदी , सं. स्त्री., दे. 'छबूँदर'। --शेखर, सं. पुं. (सं.) चंद्र, मौलिः (पुं.)- चकती, सं. स्त्री. (सं. चक्रवती> ) वस्त्र-चर्म, भूषणः-धरः, शिवः ।
खंडः-खंडं-शकल:-शकलन् । -हार, सं. पुं. (सं.) वर्तुलस्वर्णखंडहारः। बादल में-लगाना मु., असंभवं साध ( स्वा. प. चंद्रक, सं. पुं. ( सं.) ३. 'चंद्र' २. चंद्रिका, अ.)। कौमुदी ३. कर्पूरः-रं ४. बहनेत्रं, चंद्रिका | चकत्ता, सं. पुं. (सं. चक्रवर्तः>) त्वक्तिलकः कं, ५. नखः-खम् ।
चर्म, लांछन-चिह्न । २. दंतक्षतम् । चंद्रमा, सं. पुं. [सं. चंद्रमस् (.) दे. 'चंद्र'। -भरना या मारना, मु., दंश (भ्वा. प. अ.)। चंद्रहास, सं. पुं. (सं.) असिः, खड्गः चकनाचूर, वि., (हिं. चिकना+सं-चूर्णः-र्ण<) २. रावणखड्गः ।
सुचूर्णित, शकली-चूर्णी, कृत-भूत, सूक्ष्मखंडशः चंद्रातप, सं. पुं. (सं.) चन्द्रिका, ज्योत्स्ना, | कृत २. भूरिश्रांत, अति, क्लांत-आयम्त । कौमुदी २. दे. 'चॅदवा'
-करना, क्रि. स., चूण् (चु.), खंडशः भंज् चंद्रिका, सं. स्त्री. (सं.) ज्योत्स्ना , शशि चंद्र, (रु. प, अ.) त्रुट (चु. आ.से.)। प्रभा-कांतिः (स्त्री.) कौमुदी, चंद्र,-आलोकः- -होना, कि, अ., अणुशः त्रुट्-चूण-भंज प्रकाशः २. चंद्रका, बहनेत्रं (३-४ ) स्थूल- (कर्म.)। सूक्ष्म,-एला।
चकपक, वि. ( सं. चक् > ) चकित, विस्मित -उत्सव, सं. पुं. (सं.) शरत्पूर्णिमोत्सवः। २. संभ्रान्त, व्यामूढ । चंद्रोदय, सं. पुं. (सं.) चंद्र-सोम, उदयः- चकपकाना, कि.अ.(हिं. चकपक) दे.'चौकना'। उद्गमः-उद्गमनम्।
चकम(मा)क, सं. पुं. (तु.) अग्नियावन् (पुं.), चंपई, वि. ( हिं. चंपा ) चंपक-पीत,-वर्ण-रंग।
पावकप्रस्तरः। चंपक, सं. पुं. ( सं. ) ( पौधा ) चांपेयः, दीप- चकमा, सं. पुं., दे. 'धोखा' । स्वर्ण-स्थिर-पीत, पुष्पः-पुष्पकः, शीतलः, चकराना, क्रि. अ., ( सं. चक्र > ) ( शीर्षे ) सुभगः, भृङ्गमोहिन् वनदीपः। (फूल)| भ्रम् ( भ्वा. दि. प. से.), घूण (स्वा. आ. हेमपुष्पं, चंपकं इ. । (सं. न.) कदलीफलभेदः ।। से.; तु. प. प्ते, ) २. व्यामुह (दि. प. वे.), चंपा, सं. पुं. ( सं. 'चंपक' दे.)।
आकुली भू ३. चकित (वि.)+भू। क्रि. स., -कली, सं. स्त्री., सं. चंपककलिका, चंपक | चकित (वि.)+क। कोरकः २. कंठाभरणभेदः, चंपकली। चकरानी, सं. स्त्री. (फ़ा. चाकर ) सेविका, चंपत, वि. ( सं. चंप ) तिरो अंतर, हित, लुप्त, परिचारिका। गूढं अपसूत ।
चकरी, सं. स्त्री. (सं. चक्री) पेषणी, पेषण, चंपू, सं. पुं. (सं. स्त्री.) गद्यपद्यमयं काव्यम् । यन्त्र-चक्र २. चक्री,-पट्ट:-पट्टे ३. दे. 'चकई'। चंबेली, सं. स्त्री., दे. 'चमेली'।
चकला, सं. पुं. (सं. चक्र> ) चक्रकः
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |