Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
गंडा
[ १५७ ]
गँवारू
गंडा, सं. पुं. ( सं. गंडकः-गांठ ) १. कंठधार्यो | गंधकी, वि. ( सं. गंधकः> ) गंधकः, गर्भ-युक्त रक्षाकरंड: २. चतुष्कं, चतुष्टयं ३. कपर्दिका- २. ईषत्पीत । पण, चतुष्टयं ४. वलयः, चक्रं ५. हयकंठभूषणं गंधन, सं. पुं. (सं. न.) गन्धप्रसारणम् ६. इक्षुः (पुं.)।
२. व्रीहिभेदः ३. अध्यवसायः ४. आघातः -तावीज, सं. पुं., मंत्रयंत्रम् ।
प्रहारः ५. दोषप्रदर्शनम् ६. ससूचनम् । -तावीज़ करना, क्रि.स., रक्षाकरंडेभूतप्रेतान् गंधर्व, सं. पुं. (सं.) स्वर्गगायकः, दिव्यगायनः, निष्कस् ( प्रे.) दरी कृ।
गातुः (पु.), देवभेदः २. गायकः । [वी स्त्री.] गड़ा(डा)सा, सं. पुं. (हिं. गेड़ी + सं. असिः>)
-नगर, सं. पुं. (सं. न.) खे स्थले वा ग्रामयवस-पास, छेदनी २. लघु,परशुः (पुं.)
नगरादीनां मिथ्याभासः, गातु-गंधर्व,-पुरं
२. माया, प्रपंचः, इन्द्रजालम् । परश्वधः ।
-विद्या, सं. स्त्री. (सं.) संगीतं, संगीत-वाय, गंडूष, सं. पुं. (सं.) गंडूषा, चुलुकः. चुलकः ।।
| विधा-शास्त्रम् । २. शुंठाग्रं, शुंडाराग्रम् ।
-विवाह, सं. पुं. (सं.) विवाहभेदः (धर्म.) गडेरी, सं. स्त्री. (हिं. गंडा) इक्षु,
पित्रोरनुमति विना स्वेच्छातो विवाहः । खण्डकः कम् ।
गंधवती, सं. स्त्री. (सं.) पृथिवी, धरणी । गंदगी, सं. स्त्री. (फ़ा.) मल:-लं, अव (प) स्करः, २. व्यास जननी, सत्यवती ३. सुरा कल्कं कः, किट्ट, कर्दमः २. मालिन्यं. कालुष्यं
४. जातीभेदः । ३. अपवित्रता, अशुचिता।
गंधार, सं. पुं. (सं. गांधारः) भारतवर्षस्योगँदला, वि., दे. 'गंदा'।
त्तरस्यां दिशि देशविशेषः २. तृतीयस्वरः गंदा, वि. ( फ़ा. ) मलिन, मलीमस, समल, (संगीत.)। कलुष, आविल २. अशुद्ध, अपवित्र ३. कुत्सित, गंधी, सं. पुं. (सं. गंधिन् >) गांधिकः, गंध,गर्दा, अश्लील।
विक्रयिन्-उपजीविन्-वणिज् २. ३. घास-कीट,-करना, क्रि. स., कलुषयति-मलिनयति भेदः । ( ना. धा.), दुष (प्रे. दूषयति ), कलुषी- गंधारी, सं. स्त्री., दे. 'गांधारी ।
आविली, कृ। [गंदी (स्त्री.)=मलिना इ.] गंभीर, वि. (सं.) ग (गं) भीर, रकं, अगाध, गंदी बातें, अश्लील, ग्राम्य-अवाच्य-वचनानि । निम्न २. गहन, निबिड ३. दुर्बोध, निगूढार्थ गंदा बिरोजा, सं. पुं. (सं. गंध+दे. बिरोजा) ४. मंद्र, घन (शब्द) ५. शांत, सौम्य । कुंदः-दुः, कुंदुरः-रुः, पालंकी, बहु-तीक्ष्ण,-गंधः, गंभीरता, सं. स्त्री. (सं.) गांभीर्य; गौरवं; धीरताः श्रीवत्सः सकः, सरल, द्रवः-निर्यासः । निम्नता; गहनता; दुर्बोधता; सौम्यता इ. । गंदम, सं पुं. ( फा., सं. गोधूमः ), सुमनः, गवाऊ, वि. (हिं. गँवाना) अपव्ययिन , म्लेच्छभोज्यः, प्रवटः।
विक्षेपिन्, दे. 'उजाडू'। गंदुमी, विं. (फ़ा. गंदुम ) गोधूम (समास में), | गँवाना, क्रि. स. ( सं. गमनं >) अपव्यय (च.) गोधूम-सुमन, वर्ण, प्रवटमय ।
वृथा झै हस (प्रे.) २. हा (जु. प. अ.), गंध. सं. स्त्री. (सं..) आमोदः, वासः स्यज ( भ्वा. प. अ.) ३. ( समयं ) या२. घ्राणग्राह्यः पृथिवीगुणः (4.) ३. सुगंधः, अतिवह (प्रे.)। सुवासः।
गवार, वि. (हिं. गाँव ) ग्रामीण, ग्रामिक, -बिलाव, सं. पुं. (सं. गंधविडालः) गंध- ग्रामिन् (पुं.), ग्राम्य २. मूर्ख, जड ३. अनार्य, मार्जारः, खट्टासः।
असभ्य । -राज,-सार, सं. पुं. ( सं.) चंदनम् । -पन, सं. पुं., ग्रामीणता, मूर्खता, असगंधक, सं. स्त्री. (सं. पुं.) गंधि(ध)कः, भ्यता इ.। गंधाश्मन्, सौगंधिकः ।
गॅवाल, वि. ( हिं. गँवार ) ग्रामीय, असंस्कृत, --का तेलाव, सं. पुं., गन्धकाम्लः ।
प्राकृत २. अशिष्ट, मसभ्य ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |