Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
खुलवाना
[ १५१ ]
खूदना
खुल खेलना, मु., व्यक्तं प्रकाशं-अनिभृतं निर्भयं-करना, क्रि. स., मिथ्या-अतिमात्रं-अतीव ( किश्चित् कार्य ) कृ अथवा विषयासक्त प्रशंस् ( भ्वा. प. से)-स्तु (अ. प. अ.)-नु (वि. भू
(अ. प. से.), अभि-परि-सं-स्तु, चाटूक्तिभिः खुलवाना, क्रि. प्रे., 'खोलना' के प्रे. रूप। सांत्व-उपलल-उपछंद (चु.), चाटूनि वद् खुला, वि. ( हिं खुलना ) उद्दाम, उद्ग्रथित, ।
(भ्वा. प. से.)। उत्सुत्र, नुक्त, बन्धनहीन २. शिथिल, प्रश्लथ, पुस
'। खुशामदी, वि. ( फ़ा. खुशामद ) मिथ्याविगलिा. शिथिलसन्धि, विरल ४. स्पष्ट,
प्रशंसक, चाटुकार, प्रियंवद, चाटुवादिन् (पुं.) । प्रकट, व्यक्त ५. अपावृत, व्यावृत, असंवृत ,
-टट्टू, सं. पुं., अत्यनुरोधिन्, चोटपटुः । ६. विस्तृत, विस्तीर्ण, विशाल । 'खुलना' के '
। खुशी, सं. स्त्री. ( फ़ा.) हर्षः, प्रसन्नता, मोदः, धातुओं के तात रूप।
___ आनन्द-प्रमोदः, आह्लादः, सन्तोषः, उल्हासः, खुले आम , क्रि. वि., प्रत्यक्षं, प्रकटं
चित्तप्रसादः, प्रीतिः-तुष्टिः (स्त्री.)। खुले बजाने । प्रकाश, व्यक्तं, निर्भयं,
-मनाना, क्रि. अ. दे. 'खुश होना। खुले मैदान | निःशङ्कम् ।
खुश्क, वि. (फ़ा., सं. शुष्क, ) शुष्क, अजल,
निर्जल, वान, नीरस २. रूक्ष, स्नेहशून्य, अशिष्ट खुल्लम खुल्ला)
३. ग्लान, म्लान, विशीर्ण । खुलना, क्रि. प., 'खोलना' के प्रो. रूप।
| -साली, सं. स्त्री. (फ़ा. ) अनावृष्टिः (स्त्री.), खुलासा, सं. पुं. (फा) सारांशः, संक्षेपः। २. दुर्भिक्षम् । ख़श, वि. ( फा.) प्रसन्न, प्रमुदित, प्रहृष्ट । खश्का, सं. पु. ( फ़ा.) जलपकौदनःनम् । -होना, क्रि. अ., आनन्द (भ्वा. प. से.), मुद खुश्की, सं. स्त्री. ( फ़ा.) शुष्कता, निर्जलता, ( भ्वा. आ. से.), हृष (दि.प. से.), परि- २. रूक्षता ३. स्थलं ४. दे. 'पलेथन'। सं-तुप ( दि. प. अ.), दे. 'प्रसन्न होना'। सुसरफुसर, सं. स्त्री. (अनु.) दे. 'कानाफूसी'। -किस्मत, वि.(फा.) सौभाग्यशालिन् । खसिया, सं. पुं. (अ.) मुष्कः, वृषणः, शुक्र-क्रिस्मती, सं. स्त्री. ( फा. ) सौभाग्यम् ।। ग्रंथिः । -खत, वि. ( फ़ा. ) लिपिज्ञ, सुलेखक । -बरदार, वि., चाटु, कार-वादिन् । -खती, सं. स्त्री. ( फा.) सुलेखन, कौशलं- खसूसियत, सं. स्त्री. ( अ.) विशेषता, नैपुण्यं विद्या ।
विशिष्टता, विलक्षणता । -सबरी, सं. स्त्री. ( फा.) शुभ-सु, समाचारः- खूत्रार, वि. ( फ़ा.) रक्त रुधिर, प्रिय, जिघांसु, वार्ता-वृत्तं-उदन्तः।
हिंस्र । २. भीषण ३. निर्दय । -गवार, वि. (फT.) रचिर, सुखद, आ-,नंदक। खूट, सं. पुं. (सं. खंड:- ई ) अंशः, भागः । -दिल, वि. ( फ़ा.) प्रसन्नमनस , संतोपिन् । २. अतः, कोणः ३. अन्तः ४. पावः इव -नसीब, वि. ( फ़ा.) सौभाग्यवत, धन्य ।। ५. कर्णमलम् । -नसीबी, सं. स्त्री. (फा.) सौभाग्यवत्ता। खूटा, सं. पुं. (सं. क्षोड: ) शंकुः, कीलः कीलकः -नुमा, वि. (फ़ा.) सुदर्शन, मनोहर, सुन्दर ।। पुष्यलः २. नागदन्तः. भारयष्टिः (स्त्री.) -बू, सं. स्त्री. (फ़ा.) दे. 'सुगंध', सुवासः ।। -बूदार, वि. ( फ़ा.) सुगन्धित, सुगन्धि । खूटी, सं. स्त्री. ( हिं. खूटा ) लघु, कीलः कीलकः, -रंग, वि. ( फ़ा.) सुरंग, सुवर्ण ।
२. नागदन्तः तकः ३. तनुरुह-लोम, मूलं -हाल, वि. ( फ़ा.) समृद्ध, संपन्न ।
४. शस्यलवनानंतरं क्षेत्रस्थं कांडमूलम् । -हाली, सं. स्त्री. ( फ़ा.) अभ्युदयः, समृद्धिः खूद, सं. स्त्री. (हिं. खूदना) अश्वादीनां (स्त्री.)।
खुरेण भूमिलेखनम् । खुशामद, सं-स्त्री. (फ़ा.) चाटु (पुं. न.), खूदना, क्रि. स. (खुण्ड-तोड़ना>) ( अश्वाचाटूक्तिः (स्त्री.), अति-मिथ्या, स्तुतिः (स्त्री.), दयः ) खुरेण पृथिवीं आइन् (अ. प. अ.)-घृष् . प्रशंसा, चाटुवादः।
। (भ्वा. प. से.)-लिख ( तु. प. से.)।
घस्थणा।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |