Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
कृत
[ १२५ ]
कृशानु
कृत, वि. (सं.) विहित, अनुष्ठित, रचित, | कृदन्त, सं. पुं. (सं.) कृत्प्रत्ययान्तशब्दः (उ. पाचक, भोक्तु इ. ) २. कृत्प्रत्ययविषयकं व्याकरणप्रकरणम् ।
संपादित, निर्मित । सं. पुं. सत्ययुगम् २. चतुर् इति संख्या ।
- कार्य, वि. ( सं . ) सफल, सिद्धार्थ ।
कृपण, वि. (सं.) कदर्य, दे. 'कंजूस' २. क्षुद्र | कृपणता, सं. स्त्री. (सं.) कदर्यता, दे. 'कंजूसी' । कृपया, क्रि. वि. (सं.) सदयं, सकृपं, सानु - कंपं, सानुग्रहम् ।
कृपा, सं. स्त्री. (सं.) करुणा, दया, अनुग्रहः, प्रसादः उपकारः, अनुकंपा २. क्षमा, मर्षणम् । - निधान, सं. पुं. ( सं. न. ) दयानिधिः । वि. अत्यन्तकृपालु |
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- कृत्य, आप्तकाम सफलमनोरथ ।
- युग, सं. पुं. (सं. न. ) सत्ययुगम् । - विद्य, वि. ( सं . ) विद्वस् पंडित, बहुश्रुत | कृतक, वि. ( सं . ) कृत्रिम, अनैसर्गिक, अस्वाभाविक, २. अनित्य ( न्याय० ) । - पुत्र, सं. पुं. (सं.) दत्तकः, दत्रिमः सुतः । कृतघ्न, वि. (सं.) कृतज्ञतारहित, अकृतवेदिन् । कृतघ्नता, सं. स्त्री. (सं.) अकृतवेदिता, उपकारविस्मरणम् कृतज्ञताराहित्यम् ।
"
कृतज्ञ, वि. (सं.) उपकारश, कृतविद्, कृतवेदिन् ।
कृतज्ञता, सं. स्त्री. (सं.) उपकारज्ञता, उपकारस्मरणं, कृतवेदित्वम् ।
कृतांक, वि. (सं.) सचिह्न, चिह्नित, अंकित, सांक ।
कृतांजलि, वि. (सं.) बद्धांजलि, बद्धकर । कृतांत, सं. पुं. ( सं. ) मृत्यु: २. यमः ३. पापम् ४. देवता ५. पूर्वजन्मकर्मफलम् ६. सिद्धान्तः ७, शनैश्वरवारः ।
कृतार्थ, बि. (सं.) पूर्णकाम, दे. 'कृतकार्य' २. संतुष्ट ३. निपुण ४. मुक्त । कृतास्त्र, वि. (सं.) सशस्त्र, सास्त्र, सन्नद्ध २. अस्त्रविद, शस्त्रनिपुण । कृति, तं. स्त्री. ( सं . ) चेष्टा, क्रिया २. कर्मन् (न.) कार्यम् ३. इन्द्रजालम्, माया ४. रचना, ग्रंथः ७. प्रहारः ८. क्षतिः (स्त्री.) । कृती, वि. ( सं . कृतिन् ) कुशल, दक्ष, पटु २. पुण्यात्मन्, शुचिव्रत ।
कृतोदक, वि. (सं.) स्नात, कृतस्नान, कृताभिषेक कृत्ति, सं. स्त्री. ( सं. ) मृगचर्मन् (न.) २. त्वच्
(स्त्री.) ३. भूर्ज: ४. दे. 'कृत्तिका' । - वासा, सं. पुं. (सं.- वासस् ) शिवः । कृत्तिका, सं. स्त्री. (सं.) बहुला, अग्निदेवा, नक्षत्रविशेषः ।
कृत्य, सं. पुं. (सं. न. ) अनुष्ठेयं, कर्तव्यं, विधेयं धर्मः, आवश्यकं कार्यम् २. कर्मन् ( न. ) । कृत्रिम, वि. ( सं . ) कृतक, अनैसर्गिक ।
- पात्र, सं. पुं. (सं. न. ) प्रसादभाजनं, अनुग्राद्यः, दयाहः ।
- सिंधु, सं. पुं. (सं.) दयासागरः, अति
दयालुः ।
कृपाण, सं. पुं. (सं.) खड्गः असिः २. दे. 'कटार' ३. दंडक वृत्त मेदः (छन्द) । कृपालु, वि. (सं.) दयालु, कारुणिक, कृपामय । कृपालुता, सं. स्त्री. (सं.) दयालुता, कारुणिकता । कृमि, सं. पुं. (सं.) (पुं. ) २. लाक्षा |
कीटः, नीलांगः, क्रिमिः
कोश, सं. पुं. ( सं . ) पट्टकीट, -कोषः-गृहं । - नाशक, वि. (सं.) कृमिघ्न, कृमिहर | कृमिक, सं. पुं. ( सं .) क्रिमिः ।
कीटक, लघु, -कृमि:
२.
क्रमिज, सं. पुं. (सं. न. ) अगुरु (न.), राजा कौशेयं ३. दे. 'हिरमिजी' । कृमिजा, सं. स्त्री. (सं.) कीटजा, लाक्षा । कृमिल, वि. ( सं .) कृमिकुल, चित-पूर्ण, कृमिमय । कृमिला, सं. स्त्री. (सं.) बहुप्रसूः (स्त्री.), बहुप्रजा ।
कृश, वि. (सं.) क्षीण, क्षाम, तन्वंग-कृशांग ( - गी स्त्री.), प्र-, तनु, दुर्बल २. अल्प, स्तोक, क्षुद्र, सूक्ष्म, अणु, लघु । कृशता, सं. स्त्री. (सं.) क्षीणता, क्षामता, दुर्बलता २. अल्पता, सूक्ष्मता । कृशांगी, सं. स्त्री. (सं.) तन्वंगी, क्षीणांगी, तन्वी ।
कृशानु, सं. पुं. (सं.) अनल:, अग्नि (पुं.) २. चित्रकः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |