Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कुतूहल
[ १२० ]
कुमुकुमा
विहानो
कुतूहल, सं. पुं. ( सं.न.) उत्कण्ठा , कौतूहलं, कुपथ, सं. पुं. (सं.) दे. 'कुपन्थ' । कुतुकं, कौतुकं, जिज्ञासा २. अपूर्व-दुर्लभ- -गामी, वि. ( सं. मिन् ) दे. यु.पन्थी' । अदृष्ट,-वस्तु ( न.) ३. विनोदः ४. आश्चर्यम्। कुपथ्य, सं. पुं. ( सं. न.) रोगजनको आहारकुत्ता, सं. पुं. ( देश.) कुक्कुरः, श्वन् , शुनकः, | कौलेयकः, भषकः, सारमेयः, मृगदंशकः, भषणः, कुपात्र, वि. ( सं. न. ) अयोग्य, अनई, निर्गुण, वकलांगूलः, वृकारिः, शयालुः।
अनधिकारिन् । कुत्ते की हड़(ल)क, सं. स्त्री., आलर्क, जल- कुपित, वि. ( सं. ) क्रुद्ध, रुष्ट । संत्रासः, अलकाभिभवः ।
| कुपुत्र, सं. पुं. (सं.) दे. 'कपूत' । कुत्ती, सं. स्त्री. (हिं. कुत्ता) दे. 'कुतिया। कुप्पा, सं- पु. ( मं. कुतुपः ) कृपकः, कुतः कुत्सित, वि. (सं.) अधम, अवम, गर्झ, (स्त्री.) चर्ममयं स्नेहपात्रम् । निन्दित ।
-होना, मु. आप्याम्-स्फाय ( भ्वा. आ. से.) कुदरत, सं. स्त्री. (अ.) प्रकृतिः (स्त्री.), माया, पीनीभू० । ईश्वरशक्तिः ( स्त्री.) २. अधिकारः, प्रभुत्वम् कुप्पी, सं. स्त्री. ( हि. कुप्पा ) चर्मकपी, लघु३. संसारः, जगत् (न.) ४. रचना। कुतुपः-कुतूः (स्त्री.)) कुदरती, वि. (अ.) नैसर्गिक, प्राकृतिक, कुफर, सं. पुं. ( अ. कुफ्र ) यवनेतरसंप्रदायः मायामय २. स्वाभाविक, सहज ३. दिव्य, | २. यवनमतविरोधिवाक्यम् । ऐश्वर (-री स्त्री.)।
| कुफल, सं. पुं. ( अं.) तालः, द्वारयंत्रम् । कुदाँव, सं. पु. ( सं. कु+ हिं. दाँव ) छलं, | कुब, सं. पुं. ( सं. कुब्जः > ) ककुद:-दं, कुद् विश्वासघातः २. कुस्थितिः (स्त्री.)३. कुस्थानम् । (स्त्री.)। कमान'.सं.पं. (सं.न. गटानम २. कपा- कुबड़ा, वि. ( सं. कुब्ज ) कुब्जक, न्युब्ज, वक्रत्राय दानम् ।
पृष्ठ, गडुल-र, गडु । सं. पुं. कुब्जः इ. । कुदान, सं. स्त्री. (हिं. कूदना ) कर्दनं, झंपः- कुबड़ी, सं. स्त्री. (हिं. कुबड़ा) नतशीर्षा पा २. कूर्दनभूमिः (स्त्री.), झंपान्तरालम् ।
| यष्टिः ( स्त्री.) २. दे. 'कुब्जा'। कुदाना, क्रि. स., 'कूदना' के धातुओं के कुवानि, सं. स्त्री., दे. 'कुटेव' । प्रे. रूप।
कुबुद्धि, वि. (सं.) मूर्ख, मन्दमति । सं. स्त्री., कुदाल, सं. पुं. (सं. कुद्दालः ) कुद्दारः, अव- |
मौख्य, मूढता। दारणः, स्तम्बघ्नः, खनित्रम् २. टंकः, पाषा- कुबेर, सं. पुं. (सं. कुबेरः) धनदः, यक्षराज, णदारणः।
वैश्रवणः, राजराजः, इच्छावसः, नरवाहन, कुदिन, सं. पु. ( सं. न. ) आपत्कालः, विपत्ति- ।
निधीश्वरः । समयः २. दुर्दिनम्, ऋतुविपरीतं दिनन् । कुबला, सं. स्त्री. (सं. कुबला) कु,-समयः कालः कुदृष्टि, सं. स्त्री. (सं.) पापदृष्टिः (स्त्री.) । २. अनवसरः, अयोग्य कालः । २. अमंगलदृष्टिः ।
: कुब्ज, वि. (सं.) दे. 'कुबड़ा' । कुधर, सं. पुं. (सं.) पर्वतः २. शेषनागः। कुब्जा, स. स्त्रा. ( स.) कसदासा २. नथराकुनकुना, वि. ( सं. कदुष्ण ) ईषदुष्ण, कोष्ण, |
केयीदासी। वि. वक्रपृष्ठा, कुब्जा। कवोष्ण, मन्दोष्ण।
कुभा, सं. स्त्री. (सं.) काबुल नदी कुनबा, सं. पुं., दे. 'कुटुम्ब ।
२. भूमिच्छाया । कुनाम, सं. पुं. (सं.-मन् न.) अप, ख्यातिः | कुमक, सं. स्त्री. ( तु. ) सैन्य-, सहायता । कीर्तिः (स्त्री.)।
कुमकुम, सं. पुं. ( सं. कुंकमम् ) केसर:-रम्, कुपन्थ, सं. पुं. (सं. कुपथः ) कापथः, कुमार्गः / काश्मीरजम् ।।
२. निषिद्धाचरणम् ३. कुत्सितसंप्रदायः। कुमुकुमा, सं. पुं. (तु०-मः) लाक्षा,-गोल:कुपन्थी, वि. (हिं कुपन्थ ) कुपथिन्, कुमा- | वर्तुलः २. अलंकरणोपयुक्तः काचगोल: गिन्, कदाचारिन् ।
३. संकीर्णमुख-कमंडलुः-करंकः ।
-
-
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |