________________
१२
संसार के भेद
१. चउविहे संसारे पण्णत्ते, तं जहा दव्वसंसारे, खेत्तसंसारे,
कालसंसारे, भावसंसारे ।
चार प्रकार का संसार कहा है
(१)
द्रव्य रूप - द्रव्यसंसार (२) चतुर्दशरज्जु -परिमित क्षेत्ररूप क्षेत्रसंसार ( ३ ) दिन-रात, पक्ष-मास यावत् पुद्गलपरावर्तनों तक परिभ्रमण रूप काल संसार (४) कर्मोदय से उत्पन्न होनेवाले विभिन्न राग-द्वेषात्मक विचाररूप भावसंसार ।
-
—स्थानांग ४११।२६१
२. चउबिहे संसारे पण्यते तं जहा - रइयसंसारे जाव
देवसंसारे ।
स्थान ४|११२६४
चार प्रकार का संसार कहा है
(१) नैरयिकसंसार, (२) तिर्यञ्च संसार, (३) मनुष्यसंसार, (४) देवसंसार |
--
१६१
३. जीवाणं नवहिं ठाणेहि संसारं वत्तिसु वा वतसि वा वसिति वा तं जहा पुढवीकाइयताए जाव पंचेंदियकाइ
यत्ताए ।
— स्थानांग ९ ३६६६