Page Text
________________
अ.
पा.३ सू. ६६६-१६%]
अमोघवृत्तिसहितम्
elemegeasxegrimagarnierekaren
करणभुरेन शयत इत्यर्थः । प्रनतरत्र जामाते रथः । अथवा मानमिति विपर्य यशानभुच्यते--तत्र समिती वाः । प्रतितो वा स्वपरायें से जानातीत्यर्थः । करण इस कि ? सैलेरापिषो जानाति । अज्ञान इति किम् ? स्वरेण पुष जानाति । तृतीयाबापनार्थो योग: 1.
कामुकस्याबुण लक्तणवाव्ययष्यहणेनः कर्मकोंः ॥ १।३।१६६ ॥ बुणिति क्रियावां वदयि युग सृटु चेति वृग्, ति बालाराः, णिति पंगत्वत्- इति यतादारभ्य आ उणो णकारें प्रत्याहारः । खाति-स्वोक्तः इच्छा छ इति खः, असोऽन इत्यनश्च, अव्ययाः-- पसादयः, एष्यदीन-गम्पादियंतीति अगं इति नि, ध्येयावश्यकादयनर्ण' इति-एलजितो यः कुत्तदन्तस्य कामुकशब्दस्य र वर्मणि पतरि च ( वर्तमानात शब्दरूपात --एकद्विवह पचासंख्ये डन्तसामो भवन्ति । द्वितीयाततःयापवादः । अपां स्टा। पुगं भता। वर्षशसस्य पुरकः । पुत्रपौत्राणां दर्शकः । भवतः शामिका। भवतः आसिका। दास्थाः काकः कृत्काम कस्पति किम् ? वृति: बारम् । भुक्तपूर्वी ओदनम् । रणिति प्रति लीना पणम् । गाविशसिपेषः किम् ? य--एघानाहारको प्रगति मारको प्रजाति । पटं करिया । पट हारा । पाण् क्त:-कृतः फटो देवदलेन । क्क्षवदु:-कट पुजवान देवश्तः । शान:--लोक परमानः । ममानानः'। दा-अपीयन् पारापपान, चौरं द्विपम् । पोरस्य द्विपन्निति सम्बन्धविचक्षागाम् । नु-पक्षिा जमावाशन । प्णु-म्यागासवरियः | साग:-पिन जिष्ण: ।-- जोदने धुभुतः । मनु---. क्षिानुः । बार-झन् बादामः । --धावत्सरो मातरम । आलु--जालस्तत्वम् । इ-दधिश्चिचम् । उग--जाममागःगुकः । पार्थ--फरः फटो भवता । सुशानं तस्वं भवता । अव्ययओवन भुक्त्या-राम" गायं सायं का कर्तुं गतः । एव्यतीन-राम गामः । ऋणे-शसं दायी। सारसं दायी। कारी नेति कदम् । छारो मेसि भारन् । पपरदणहणं किम् : अवश्यंकारी फटकस्य । जर्मकोरिति किम् ? यस्ण भेता। साथ वाला। शोभनं पक्तति क्रियाविशेषां न कुदन्त निमायाः कर्म अपि तु ता क्रिया यस्यास्तस्ना इति न भवति । केचित् पिपिशवधात प्रघमामेव मन्यते ।
क्तस्य सदाधारे ।१।३।१६७।। सति वर्तनाने मः वटाः पति-पूजार्थ-किच्छोल्यादिन्यः का इति । आधारऽधिकरणे पयः तः नत्यकर्मगलाचार ति दन्तस्य धातः कर्मणि कर्तरि च ( वर्तमानार शब्दरूपात ) ङसोसानो भवन्ति । रति क्त:-राज्ञां मनः। राक्षां पूजितः । कान्तो हरिश्चन्द्र श्व प्रजानाम् । शौलितो देवपत्तन । संसतो देवदत्त नेति । भूतोऽय क्तः। वर्तभापता प्रतीनिस्तु प्रकरणारिना । आधारे वतः-इदमोदनस्य भुक्तम् । इदं सक्नां पौतम् । दहेः सृप्तम् । इदमेषां भुक्तम् । इदर्भ पारा शिक्षा । पाउनाकास्य पतति विपालले परिचितच प्राजे बचनम् ।
वाऽनाकस्य क्तव्यबहिःप्राप्तः कर्तरि ॥१॥३११६८६ विति व्यगितीत्यत: गारम्पायदा सुप: कार चेति क्यपः पकारेग प्रत्याहारः । द्वयोः कर्मका: पटोप्राप्तिर्यस्य ( कृतः ) रा डिप्राप्तिः कः घ्या निप्राप्तिश्च २: निरगुबन्धाकाराकात्यय वजित: मादन्तस्य करि ( व गागात् शब्दमा )
१. यस्य सपिपत्रभिसजाद विना तेन भुजिक्रियायामभिपो भवति, तस्थ भोजने प्रवति मति सीरूपाय भात्र प्रतिगद्य-० म० टि० । २. सभ्यरक्षागकाकरणान्न परिपो जानीते । सपिपा मिश्यानानगृहीवन प्रचली। जमाने सर्विस करवाभाधात् । भनि । ३. उना 2. मः। ३. दुस्त्योपतः । ५. ध्ययापक न०। ६. -कामर्थः क० म०।.. -कग्रह- क० मा | E. बतेः मत: क० । ३. नो-तं५ म. टि. १५० -जनवादान् क० म० । . सक्त्या पार पायं-०म० दि० । १२.यदिन-२०म।। १३. करस्य काम. ११. मन्यते-कन। १५.मतः पूजिससम्मते इति वि क. म. टि . पन्धाकाराकप्रत्य- क. म. रामेरितू---हस्ययं त्यो भवति । समिप्यसि यास्मतीति। गमी-इति-औरादिकसूत्रम् | आदि गित् आडिवाचि गमेरित णिच्च आगमिष्यतीति, आनजिप्यतीति, आगमिल्लपदार्थः इति आणादिकायम् ।
| SR No. | 090412 |
| Book Title | Shaktayanacharya Vyakaranam |
| Original Sutra Author | Shaktayanacharya |
| Author | Shambhunath Tripathi |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 14 MB |