Page Text
________________
Eena
अ..पा. ३ सू. १३-201
असोधपुतिमदित
d
uindia
indiaticairnearesmay....
योगे ॥१३॥ अधिकारोवानापासपरिसमाप्तः । यदित कल मनुममिष्याम: तत्सति योग गति नासोति बंदिया। योगः सम्बन्धः स यथायोगमेकार्थता पपेशाबा - वामधे एकार्थता असपत्र वदोक्षा । बक्षति पदाधिकानयानिकगोपर्ष पर्यव्यस्पोऽयोऽत्यन्त रान्तरेण तस्यभिसो भयाचाप्रधानम् औट दास' । तर देपद जिनमत चान्तरा सालः । एह न भवति देवरत्तजिनदत्तयारन्तरा कमण्डलुः। 13 हि देवदत्तजिनदत्तया कामाला संबधी मारल्यनेन । द्वितीया श्रितादिभिः। धर्म भिती धर्मत्रित । इह न भवति-- पश्य भवित देवदलो गुफकुलम् । तृतीया तस्कृतः । शलपा २: । इह न भवति कित्वं करिष्यसि शङ्कल्या खण्डी देवदास उप टन । 'शोऽरत्ये।' उपौरपत्य मौएगवः । इह न भवति गृहमुपगोरपत्यं देवदलस्य । फर्मणोऽग् । नाम्भ गालीतिरः । न भवति-पय कम्भ करोति बाट देवदतः । 'स्मस्यश्यदो लदा हमरसि देवदत्त नगधेषु परल्यामः । इन भनलि-मरति देवदतो मातरजमाम मगधेषु दीर्घ ।
जातिय काख्यायाम् |११।३१२.४॥ जात्पर्य एफ आमचामाम् नामधेये भियन्दन वर्तमानो घट्य दयनिया। गोषः। संपता संपन्नो प्रोति । मंगवा बौद्यः । भात्यर्थरय यपहाबाद वद्विशेषणानामपि वय वनम् । जातिरिति किम् । देवदत्तो जिनदतः याश्याप्रतिकृतिः काश्यपः । कति किम् ? होभने अक्षिणो पलिप । सतरपारणोः संनिपातशोभाविवक्षायां बटवद्धावा न भवति। एको ओहिः संमतः सुभिर करतात्य राख्खाप्रमोग विरुद्ध बहत्व करने नेति न भवति । आध्यायामिति किम? गोत्वम् । अश्वनन् । अयं यतो गौरियादि बुद्धिशब्दो भवतः । तदभिधोया इति व्यापारपदेन जाते राज्यति न भवति । द्रमविवक्षायां नहषचन तिनम् । जातिथियक्षायां पक्षे बहयाचनार्थ यचनम् ।
द्वौ चासादोऽविशेषणे ॥१३२६५|| अस्मदो बाकरवायझे बहकदावति या अविशेषणे , चेस् तस्य विशेषण प्रयुज्यते । अहं प्रवामि । आधा भूषः । वयं ब्रूमः । अविशेषण इति किम् ? अहं देवदती रवीमि । अहं गायों वयोनिम पतितो जवामि । सविशेषणे प्रतिषेवा वचनन् । एकाने स्वभातस्यात्मनोऽनेकस्वभाव. विवक्षायां सिद्ध बम धनम् । अत एवायुज्नदोरपि पुरी पहुधचनं प्रयुज्यते । भवन्तो यन्ति । यूयं दूध। इस भवन्तस्त्वारिति । - फल्गुनोप्रोष्ठपदस्य नक्षत्रम् ॥११६६॥ फल्गुनीशव्यस्क प्रोष्ठपददातदस्य च द्वौ नक्षप्रशब्दवाच्यापर्थी पहबद्ध यतो मा । कदा एवं फलान्यो, कदा पर्वाः फल्गन्यः । कदा पूर्वे प्रोष्ठपदे, कदा पर्वाः प्रोडपदाः 1 अदिते पूर्व फगुन्यो, उपियाः पूर्वाः फल्गुन्पः 1 उदिते पूर्वा()प्रोष्ठपदे, उदिताः पूर्याः प्रोष्ठपदाः । नक्षत्रमिति किम् ? फल्गुनी जाले फल्गुन्यो म पवित । द्वादिति किम् ? एकस्मिन् ज्योतिपि मा भूत् । पञ्चाला जनपदः । गोको प्रातः । खतिवः धकागि । हरीशः फलानि । पधाला मधुरै । पञ्चापिसपो मध्यः । आगो पहा यी इति सलिगम वस्तुनि स्याद्वादमनुपति मुस्मोपच रितार्थानुपातिनि च शब्दात्मनि सहित स्तत्तलिससंम्योपादानाम्यवस्थाऽनुमच्या
अन्ययात् स्वीजस् ।।३।१७॥ अवस्यात् गु औ जम्दाले प्रत्यया भवति । था। स्वस्" गृहम् । अयो स्वरतत्र गहा। अयो में गृहम् । अषो उच्चन महम् । पदात् श्रमागा व विमा । औ-जमग्रहण नुतरारंम् । ग-इत्युकारोऽवमहे उच्चारणार्थः । जसा जकारः राहिलामाले पारस्या देशार्थः 1
१. योगवादः संवन्धसामान्यबाची हेन समवायः संयोगोऽप्याक्षिप्तः ( गुणगुणिनी समपाय।। व्ययारेच संयोगः) क०, माट। २. तस्वयं मि-क०, म। ३. उपलो वा म०। ४. जाति मा. चमकादमियाने एकवचनमेव प्राप्तम् , अत इत्रमुच्यते का, म, टि. .. जातिवचनन अफि.. रयभिधीयते जातिव्यक्त्यास्तादाम्यानुबन्धात्, इति बर्द्धमानीय क०, मा, दि०१६. अजातिवादानो संपनादीनाम् क., म., दि० ! ७. अभिधीय इत इनि । १०। ८. पगालमधुरः १०, म. । ५.पतालसपो मनुग्न्यः क.., म. । 10, -चरिता-क०म०। ११. ते मयाबेकवे पदाम्प्रथमाया वा। क०, मा०, दि01
| SR No. | 090412 |
| Book Title | Shaktayanacharya Vyakaranam |
| Original Sutra Author | Shaktayanacharya |
| Author | Shambhunath Tripathi |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 14 MB |