Page Text
________________
शायनम्गाफरणार
[भ. पा. ३ गू 14द्विपाद । त्रिपाली, पिपा । पादिति गुरसमासान्तः गादायः गायीहरि ति यो विशण पार : व यहुदीहरिति वा विज्ञानी ।
कुम्भपद्यादी ॥ १।३।१०॥ शुम्भपदो-इत्येवमाशे पाच्छन्दान्ताच्छन्द रूपात स्त्रिया fri भवति । गम्भपदो । कलशपदी । द्रोणोपदी । सूचोपयो । मालपदी । एकादो। अष्टापदौ । सपशे : शारदा पत्रिपदी । हामीलटोmami ! माननपदो। गुरुगो । विपदो । निपादो। अर्थपदी । पिपदी | कृष्णपद शल्पदी । 'भगुराख्योपमानपूर्वस्मात एक बहुग्रीहौ गद्भावः । राप्रत्ययः पादः (द)न्तात् प्रत्ययास्नियोग धेक्षिपः।
मृच्या ॥१॥३॥११॥ पाद् इत्येतदसायदहपाधि टियामभिधेशयाम् प्रयो गरि विपदा शुक। पशुश ऋक् । परत्या त्याजायचं याभिषा पापः । उकार उत्तरार्थः । गा नीति पर विपदी देवदत्ता।
मन्नम्बाहुबीहेर्न च ॥१३॥१२॥ मन्नन्ताच्छब्दरूपाद् अन्नताच बहुयोः नियां वर्तमान शाप्रत्ययो भवति । यश्च प्रत्ययः प्राने ति सबन भवति । पद भवति । दामे परामाः । समान दामागः । पाने । पामाः । समानी सामानः । सो में । सीमाः । सोमानी। गौमानः। अतिमहिौ । तिममा अतिमहिमानौ । तिमहिमानः । अमिनरम (म) ग्रहगेयता नरेन च अन् बन्नीहः । शहरवे । भिवावा प्रियश्वानो । प्रियश्वानः प्रिनयुचे । प्रिययुवाः । प्रिय युवानी। प्रिययुवामः । प्रियगये । प्रिम नवाः । नि मघवानो। प्रियमघवानः । सूप। सूपः । सुपर्वाणी । गर्वाणः । प्रियधर्म । प्रियवर्माः । प्रियश्री प्रियधर्माणः । बहराज्ञोति श्नवतो बस भवति तन मुक्ते बहुराजे । बहुराजाः । बहुराजानी । यह जान अन्निति मन्द्रो विशेषणादिह न भवति : भो । नदण्डिनो। झन्नति गृथविज्ञान मनमा गहिरिच्यते बीहेरिति किम् ? अति परीवरः । अतिभिनयत सवन्तविज्ञानाग्नेति निधायक्याडर्थम् ।।
अजाद्यताम् ॥१३॥१३|| राज हरममादीनामहारान्तानां पायान वाग्यायां रिपा पोषण सालिम प्रायः भवति । अजादीनां वाकवाघमायननकाराला भोपाया । अगा। अश्वा । एला पा। वॉकला। मुपिकता । अनलिनक्षणस्य घोवाः । बाला। हो । पापः । नरसा । गया । विल: कन्या । अप्र वालक्षापस्य पूपिहाणा" निपातनाप्णत्वम् । परप्रहाणः अत्र टिलरक्षणास । फिल अन द्विगुलक्षणस्य । श्या । जिहा। देवविशामहलन्दत्यादत इयत: तया माठाचारपाजा लोपाभावः . इत: गासेपारध्या। कोटमा 1 खट्वा । देवदत्तानासा । खवादोनागकारातात्वम्-अतिखाद्य प्रियसभः । पञ्चनिः खट्याभिः नीतः पञ्चजनः । दश वटवायोगानुपदेशा निगृह्यते । समारः फिभ कोलालपा: मान्या हाल हुपाड् दोबारगिति सोलंग न भवति । वचनं पटपभिव्य स्पर्थ तन रसम्बन न्यामेय स्वय गवति । इह न भयति गमवानामजसनःहार: पम्दानी। दशार्गः । इश्व न झवः। तदन्तादाद माला : नाम अजादः पृथगारभुत्पादनादन वृत्तिः । तथा च व्यायः
१. सुसङ्गमायादरत्यः टुफ क०, म., 1ि -दी, सूत्रपदी सूत्रसोनिपली मु-के म । ३. आईपड़ी क०, म... १, अंशत-क०, म। ५. स समयोपादानात ग-३०, मा ६, पादोऽपदत्य नि परस्सूनवार क०, म०, दि० । ७. सकास्पद ययाधितं तद्याभिनिवेति पुरलंग्न म क०, मटिं। 4. अनुप्रत्ययः पश्चासीप्रतिषेधः । तत्र छोप्नत्य यान प्रक्ष्यमी मस्तिर फ10 दि ९. अनिन्मजमशः श्रवता-ग्रन्थंकन च तदन्तविधिः क००, टि10.- सक्षत्री सदस्य म.। 15. विनउपते ब०, म टि. १२. बाधा म०।१३.-णा-झगरापामा निचार ०, मा १५, त्रिफला नु फलनिका, इन्धमरः १०, म०, ६० | १५, दिगुषमा ( क. द्विगुःपमा ) धिग्गुप कालरात्रि यन शास्त्रशामपि चैत्यालोकारते न स्यात, प्राली देवपिसा मतिः।। दवं परमार विशनोयनन्यारणीभूय संभवतःति बिन्तादजायतष्टाप २५, म, दि० । १६. नादातस्य दृत्तिः । मः। महाजा नाम शातिरजेवक, मटि ।
| SR No. | 090412 |
| Book Title | Shaktayanacharya Vyakaranam |
| Original Sutra Author | Shaktayanacharya |
| Author | Shambhunath Tripathi |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 14 MB |