SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 94
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ जैनशासन दुर्लभ रत्नत्रय आराधन, दीक्षाका धरना । दुर्लभ मुनिवरको व्रत पालन, शुद्ध भाव करना ।। दुर्लभ-से-दर्लभ है वेतन, बोधि-ज्ञान पाना। पोकर केवल ज्ञान, नहीं फिर इस भवमें आना ||" -मंगतराय, बारह भावना विषयभोगोंमें मनुष्य-जीवनको लगाने वाले, साधककी दृष्टिमें, अशतापूर्ण काम करते है । उस अनताको बनारसीदासजी इन शब्दों में चित्रित करते है.-- "ज्यों मति-हीन विवेक बिना नर, साजि मतंग जो ईंधन ढोबे। कंचन-भाजन धूरि भरे शठ, मूढ़ सुधारस सों पग धोवै ।। बे-हित काग उड़ावन कारन, ____डारि उदधि 'मनि' मूरख रोबै ।। स्यों नर-देह दुर्लभ बनारसि, पाय अजान अकारथ खोवे ।।" -नाटक समयसार सुकवियों ने अपनी विविध शैलीसे साधकके जीवनपर बड़ा सुन्दर प्रकाश डाला है । महाकवि भनारसोबास, गृहके त्याग करनेवाले और तपोवन-यासी माधुको सद्गुणरूपी कुटुम्बसे गृहवासी बताते है । देखिए "धीरज-तात, क्षमा-जननी, परमारथ-मोत, महारुचि-मासी। ज्ञान-सुपुत्र, सुता-करुणा, मति-पुत्रवधू, समता अति भासी ।। उद्यम-दास, विवेक सहोदर, बुद्धि-कलत्र शुभोदय-दासी । भावकुटुम्ब सदा जिनके ढिग यो मुनिको कहिये गृहवासी ।।" -बनारसीविलास, २०५ । यद्यपि मुनि भूमिपर शयन करते हैं और जीवदयानिमित्त मयूरकी पिच्छी और शुचिताका उपकरण कमण्डलु रखते हैं, फिर भी कवि जन मनोहर भाषामें उनकी सामग्रीको इस प्रकार व्यक्त करते है-- "विन्ध्याद्रिनगरं गृहा वसतिकाः शय्या शिला पार्वती दीपाश्चन्द्रफरा मृगाः सहचरा मैत्री कुलीनाङ्गना। विज्ञानं सलिलं तपः सदशनं येषा प्रशान्तात्मना धन्यास्ते भवपकनिर्गमपथप्रोदेशकाः सन्तु नः ॥" -ज्ञानार्णव । शुभचन्द १. 'जे बाह्य परवत बन बसै गिरि-गुफा-महल मनोग । सिल-सेज, समता-सहचरी, शशिकिरन-दीपक जोग ।।
SR No.090205
Book TitleJain Shasan
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSumeruchand Diwakar Shastri
PublisherBharat Varshiya Anekant Vidwat Parishad
Publication Year
Total Pages339
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari & Culture
File Size7 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy