________________
सूत्र ६४५-४६
ता चंदविमाणातो णं वीसं जोयणाई उड्ढं उप्पतित्ता उवरिल्ले तारारूवे चारं चरति ।
४६. १० – ता चन्दविमाणे णं
केवइयं आयाम - विक्खभे णं,
तिर्यक् लोक ज्योतिषिकदेव वर्णन
१ (क) चंद पा. १८, सु. ८६ । (ख) प०
क
एवमेव सपुव्यावरेणं मुसर जोयगतं बाहल्ले तिरियमसंखेने जोतिससिए जोतिस चारं परति । आहितेति मदेजा। सूर० पा० १८, सु०८६ चन्द-सूर-गणश्वतं ताराविमाणाण आयाम-विस्वं चन्द्र-सूर्य ग्रह-नक्षत्र और ताराविमानों का आयामपरिक्लेव बालाई विष्कम्भ परिधि और मोटाई
चन्द्र विमान से बीस योजन ऊँचा ऊपर वाला तारा विचरण करता है ।
इस प्रकार सब मिलाकर एक सौ दस योजन के विस्तार में तिर्यक् असंख्य ज्योतिष्क मनुष्य लोक में विचरण करते हैं ऐसा कहा गया है ।
६४६. प्र० - चन्द्र विमान काआयाम - विष्कम्भ कितना है ?
-
गणितानु
ख - केवइयं अबाहाए सूरविमाणे चारं चरति ?
ग - केवइयं अबाहाए चंदविमाणे चारं चरति ?
केवयं अवाहाए सम्बउवरिल्वे तारास्ते चारं चरति ?
इसी से पं भंते रमणभाए पुढवीए बहुसमरमणिजाओ भूमिभागाओ केवइ अबाहाए सम्बहेट्टिले तारास्त्रे चारं चरति ?
ग—अट्ठहि असीएहि जोयणसएहि अबाहाए चंदविमाणे चारं चरति,
घनवह जोयणसएहि अबाहाए सम्बउवरि
-
तारास्ये पारं परति ।
उ०- क — गोयमा ! इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ सतह णउएहि जोयणसएहि अबाहाए जोइस सम्बडिल्ले तारास्त्रे चारं परति
ख-अहि जोयणसहि अहाए सुरविमाणे चारं परति
४४५
प० - क - सव्वहेट्ठिमिल्लाओ णं भंते ! तारारुवाओ केवइयं अबाहाए सूरविमाणे चारं चरइ ?
ख - केवइयं अबाहाए चंदविमाणे चारं चरइ ?
ग - केवइयं अबाहाए सव्वउवरिल्ले तारास्वे चारं चरइ
?
उ०—क - गोयमा ! सव्वहेट्टिल्लाओ णं तारारूवाओ दसह जोयणेहि अबाहाए सूरविमाणे चारं चरइ,
ख - उइए जोयणेहि अबाहाए चंदविमाणे चारं चरइ,
ग - दसुत्तरे जोयणसए अबाहाए सब्वोवरिल्ले तारारुवे चारं चरइ,
प० - क — सूरविमाणाओ णं भंते ! केवइयं अबाहाए चंदविमाणे चारं चरति ।
ख - केवइयं सव्वउवरिल्ले तारारूवे चारं चरति ?
उ०- गोवमा ! सुरविमाषाओ गं असीए जीवहि चंदयिमाणे चारं चरति ।
ख - जोयणसय अबाहाए सब्वोवरिल्ले तारारूवे चारं चरति ।
(ग) प० - धरणितलाओ णं भंते ! उड्ढं उप्पइत्ता केवइआए अबाहाए हिट्टिल्ले जोइसे चारं चरइ ?
उ०- गोयमा ! सत्तहि उहि जोयणसएहि जोइसे चार चरह
- जीवा. प. ३, २, सु. १६५
एवं सूरविमा अहि, सहि, चंदविमा अहि असीएहि उबरिल्वे तारावे नवहिं जोयणसएहि चारं चरह, प० जोइसरस अंते । डिल्लाओ याए अवाहाए सुरविमा चारं परह ?
उ०- गोयमा ! दसह जोयणेहि अबाहाए चारं चरइ,
एवं चंदनमा उइए जोयहि पारं चरद उवरिल्ले तारावे दत्तरे जोयणसए चारं चर
सुरविमाणाओ चंदविमाणे असीईए जोयहि चारं पर,
सूरविमाणाओ जोवणसए उपरि तारास्वे वारं परह
चंदविमाणाओ बीसाए जोयणेहि उवरिल्ले णं ताराख्वे चारं चरइ,
- जम्बू. वक्ख. ७, सु. १६४