Adi Puran Part 2

SR No.: 090011
Original Sutra Author: Jinsenacharya
Author: Pannalal Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 2011
Total Pages: 566
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari, Mythology, & Story
File Size: 21 MB

Page 85

आपाण्डरगिरिप्रस्थादा च वैभारपर्वतात् । आशैलाद् गोरथादस्य विचेरुर्जयकुञ्जराः ॥ ४६ ॥ वङ्गाङ्गपुण्ड्रमगधान् "मलदान् काशिक्ौसलान् । सेनानीः परिबभ्राम जिगीषुर्जय साधनैः ॥४७॥ कालिन्दकालकूटौ च किरातविषयं तथा । मलदेशं च संप्रापन्म तादस्य चमूपतिः ॥ ४८ ॥ धुनीं सुमागधीं गङ्गां गोमतीं च कपीवतीम् । स्थास्फां' च नदीं तीर्त्वा मुरस्य चमूगजाः ॥४९॥ गम्भीरामतिगम्भीरां कालतोयां च कौशिकीम् । नदीं कालमहीं ताम्रामरुणां निचुरामपि ॥ ५० ॥ लौहि समुद्रं च कम्बुकं च महत्सरः । चमूमतङ्गजास्तस्य भेजुः प्राच्य वनोपगाः ॥ ५१ ॥ दक्षिणेन" नदं शोणमुत्तरेण च नर्मदाम् । बीजानदीमुभयतः परितो मेखलानदीम् ॥५२॥ विचेरुः स्वखुरोद्धतधूलीसंरुद्धदिखाः । "जविनोऽस्य स्फुरत्प्रोथा " जयसाधनवाचिनः ॥ ५३ ॥ औदुम्बरीच पनसां तमसां प्रमृशामपि । "पपुरस्य द्विपाः शुक्तिमतों च यमुनामपि ॥ ५४ ॥ चेदिपर्वतमुलङ्घय चेदिराष्ट्र' "विजिग्यिरे । पम्पा सरोऽम्भोऽतिगमा विभोरस्य तुरंगमाः ॥ ५५ ॥ तमृश्यमूकमाक्रम्य कोलाहलगिरिं श्रिताः । प्राङ्माल्य गिरिमासेदुर्जयिनोऽस्य जयद्विपाः ॥५६॥ नागप्रियाद्विमाक्रम्य "कुतपावज्ञया विभोः । सेनाचराः स्वसाञ्चक्रुर्गजांश्चेदिककूशजान् ॥ ५७॥ नदीं वृवत क्राम्खा वन्येभक्षत रोधसम्" । भेजुश्वित्रवतीमस्य चमूवीरास्तुरंगमैः ॥ ५८ ॥
43
६
९
१०
६७
हिमवान् पर्वतके निचले भागसे लेकर वैभार तथा गोरथ पर्वत तक सब जगह भरत महाराजके विजयी हाथी घूम रहे थे || ४६ || सबको जीतनेकी इच्छा करनेवाला भरतका सेनापति अपनी विजयी सेनाके साथ-साथ बंग, अंग, पुण्ड्र, मगध, मालव, काशी और कोशल, देशों में सब जगह घूमा था ।।४७।। भरतकी सम्मति से वह सेनापति कालिन्द, कालकूट, भीलोंका देश, और मल्ल देशमें भी पहुँचा था ॥ ४८ ॥ उनकी सेनाके हाथी सुमागधी, गंगा, गोमती, कपीवती ओर रथास्फा नदीको तैरकर जहाँ-तहाँ घूम रहे थे ||४९ || पूर्व दिशाके पास-पास जानेवाले उनकी सेना हाथी अत्यन्त गहरी गम्भीरा, कालतोया, कौशिकी, कालमही, ताम्रा, अरुणा और निचुरा आदि नदियों तथा लोहित्य समुद्र और कंबुक नामके बड़े-बड़े सरोवरोंमें घूमे थे ॥ ५०५१ ॥ जिन्होंने अपने खुरोंसे उठी हुई धूलिसे समस्त दिशाएँ भर दी हैं, जो बड़े वेगशाली हैं और जिनके नथनें चंचल हो रहे हैं ऐसे महाराज भरतकी विजयी सेनाके घोड़े शोण नामके नदकी दक्षिण ओर, नर्मदा नदीकी उत्तर ओर, बीजा नदीके दोनों ओर और मेखला नदीके चारों ओर घूमे थे ।।५२ - ५३ ॥ भरतके हाथियोंने उदुम्बरी, पनसा, तमसा, प्रमृशा, शुक्तिमती और यमुना नदीका पान किया था ||५४ ॥ चक्रवर्तीके घोड़ोंने पम्पा सरोवर के जलको पार किया था तथा चेदि नामके पर्वतको उल्लंघन कर चेदि नामके देशको जीता था ।।५५।। सबको जीतनेवाले भरतके विजयी हाथी ऋष्यमूक पर्वतका उल्लंघन कर कोलाहल पर्वत तक जा पहुँचे थे और फिर माल्य पर्वतके पूर्व भागके समीप भी जा पहुँचे थे || ५६ ॥ भरतकी सेनाके लोगोंने देहली- जैसा समझ अवज्ञापूर्वक नागप्रिय पर्वतका उल्लंघन कर चेदि और ककूश 'देशमें उत्पन्न हुए हाथियोंको अपने अधीन कर लिया था ||५७ || उनकी सेनाके वीर पुरुष घोड़ों द्वारा वृत्रवती नदीको पार कर जिसके किनारे जंगली हाथियोंसे खूंदे गये हैं ऐसी चित्र
१ चरन्ति स्म । २ मलयान् इ० अ० । मालयान् प० । मालवान् ल० द० । ३ आज्ञातः । ४ चक्रिणः । ५ रथस्यां अ० । रेवस्यां प०, ८० । रवस्थां द० । ६ अवतीर्य । ७ निधुरामपि ल० । ८ लौहित्यसमुद्रनाम१२ नासिका । १३ उदुम्बरीं स०, १५ चेदिदेशम् । १६ जयन्ति स्म ।
सरोवरम् । ९ पूर्व । १० शोणनदस्य दक्षिणस्यां दिशि । ११ वेगिनः । इ०, अ०, प०, द०, ल० । १४ 'ययुः' इत्यपि पाठः । यानमकुर्वन् । १७ पम्पासरोजलमतिक्रान्ताः । १८ देहली । १९ - सेरुजान् ल०, ८० वृत्तवतीं अ०, स० । २१ वनगजक्षुण्णतटाम् ।
।
२० वेत्रवतीं इ० । छत्रवतीं प० ।

Translation AI Generated

From the foot of the Apaandaragiri mountain to the Vaibhar mountain, and from the Asaila mountain to the Gorath mountain, the victorious elephants of Bharat Maharaj were roaming everywhere. || 46 || The commander of Bharat's army, desiring to conquer all, roamed throughout the lands of Vanga, Anga, Pundra, Magadha, Malava, Kashi, and Kosala, along with his victorious army. || 47 || With Bharat's consent, that commander also reached the lands of Kalinda, Kalakuta, the Kiratas, and the Malla. || 48 || The elephants of his army were roaming everywhere, having crossed the rivers Sumagadhi, Ganga, Gomati, Kapeevati, and Rathaspha. || 49 || The elephants of his army, going towards the east, crossed the extremely deep rivers Gambhira, Kalatoya, Kaushiki, Kalamhi, Tamra, Aruna, and Nichura, as well as the Lohitya sea and the large lake called Kambhuk. || 50-51 || The horses of Maharaj Bharat's victorious army, whose hooves had filled all directions with dust, who were very swift, and whose nostrils were quivering, roamed south of the river Shon, north of the river Narmada, on both sides of the river Beeja, and around the river Mekhala. || 52-53 || The elephants of Bharat drank from the rivers Udumbari, Panasa, Tamasa, Pramrusha, Shuktimati, and Yamuna. || 54 || The horses of the Chakravarti crossed the waters of the Pampa lake and conquered the land of Chedi, having crossed the mountain of the same name. || 55 || The victorious elephants of Bharat, who conquered all, crossed the Rishyamuk mountain, reached the Kolahal mountain, and then went near the eastern part of the Malaya mountain. || 56 || The soldiers of Bharat's army, with disregard like that of Delhi, crossed the Nagapriya mountain and brought under their control the elephants born in the lands of Chedi and Kakusha. || 57 || The brave men of his army, riding horses, crossed the river Vritravati, whose banks are scarred by wild elephants. || 58 ||