SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 262
Loading...
Download File
Download File
Translation AI Generated
Disclaimer: This translation does not guarantee complete accuracy, please confirm with the original page text.
## Chapter 244: Adi Purana These actions are described as three types in the Shravakaadhyaaya Sangraha. Those who have right faith should follow them, as they are auspicious and lead to great benefits. (50) These three types of actions are: Garbhaanvaya Kriya, Deekshaanvaya Kriya, and Kanvaya Kriya. (51) There are fifty-three Garbhaanvaya Kriyas, starting with Aadhaan. There are forty-eight Deekshaanvaya Kriyas. (52) The seven Kanvaya Kriyas are listed by those who know. Now, their names are described in order. (53) From the seventh Anga (Upasakaadhyaayana Anga), which is difficult to cross even for the ocean, I have obtained a portion of knowledge, which I will reveal in eight verses. (54) The fifty-three Garbhaanvaya Kriyas are: 1. Aadhaan, 2. Preeti, 3. Supreeti, 4. Dhriti, 5. Mod, 6. Priyodhbhava, 7. Naamakarma, 8. Bahiryaana, 9. Nishadya, 10. Praashan, 11. Vyushti, 12. Keshavaapa, 13. Lipi Sankhyaana Sangraha, 14. Upaneeti, 15. Vratacharya, 16. Vrataavtarana, 17. Vivaah, 18. Varna Laabh, 19. Kulacharya, 20. Griheeshita, 21. Prashaanti, 22. Griha Tyag, 23. Deeksaadya, 24. Jinaroopata, 25. Moonaadhyaayana Vritatva, 26. Teerthakrit Bhaavana, 27. Guru Staanaabhyupagam, 28. Ganopgrahan, 29. Swaguru Staana Sankranti, 30. Nissangatvaatma Bhaavana, 31. Yoganiirvaana Samprapti, 32. Yoganiirvaana Saadhan, 33. Indroppaada, 34. Abhisheka, 35. Vidhidaan, 36. Sukhodya, 37. Indratyaag, 38. Avtaar, 39. Hiranyotkrusht Janmata, 40. Mandarendra Abhisheka, 41. Gurupujopalamphan, 42. Yauvarajya, 43. Swarajya, 44. Chakra Laabh, 45. Digvijay, 46. Chakra Abhisheka, 47. Saamrajya, 48. Nishkraanti, 49. Yogasanmah, 50. Aarhanty, 51. Tadvihaar, 52. Yogatyaag, and 53. Agninirvriti. These fifty-three actions are considered in the Paramaagama, from the womb to Nirvana. (55-63) The eight Deekshaanvaya Kriyas are: 1. Avtaar, 2. Vritta Laabh, 3. Staana Laabh, 4. Ganagraha, 5. Poojaraadhya, 6. Punyayaagya, 7. Dridhacharya, and 8. Upayogita.
Page Text
________________ २४४ आदिपुराणम् ताश्च क्रियास्त्रिधाऽऽनाताः श्रावकाध्याय संग्रहे । सदृष्टिभिरनुष्टया महोदर्काः शुभावहाः ॥५०॥ गर्भान्वषक्रियाश्चैव तथा दीक्षान्वयक्रियाः। कन्वयक्रियाश्चेति तास्त्रिधैवं बुधैर्मताः ॥५१॥ आधानाचास्त्रिपञ्चाशज ज्ञेया गर्भान्वयक्रियाः । चत्वारिंशदथाष्टौ च स्मृता दीक्षान्वयक्रियाः ॥५२॥ कन्वयक्रियाश्चैव सप्त तज्ज्ञैः समुच्चिताः । तासां यथाक्रमं 'नामनिर्देशोऽयमनूयते ॥५३॥ अङ्गानां सप्तमादङ्गाद् दुस्तरादर्णवादपि । श्लोकैरष्टाभिरुन्नेभ्ये प्राप्त ज्ञानलवं मया ॥५४॥ आधानं प्रीतिसुप्रीती तिर्मोदः प्रियोद्भवः । नामकर्मबहिर्याननिषद्याः प्राशनं तथा ॥५५॥ व्युष्टिश्च केशवापश्च लिपिसंख्यानसंग्रहः । उपनातिव्रतं चर्या व्रतावतरणं तथा ॥५६॥ विवाहो वर्णलामश्च कुलचर्या गृहीशिता । प्रशान्तिश्च गृह त्यागो दीक्षाद्यं जिनरूपता ॥५७॥ मौनाध्ययनवृत्तत्वं तीर्थकृत्वस्य भावना । गुरुस्थानाभ्युपगमो गोपग्रहणं तथा ॥५८॥ स्वगुरुस्थानसंक्रान्तिनिस्संगत्वात्मभावना । योगनिर्वाणसंप्राप्तिोगनिर्वाणसाधनम् ॥५१॥ इन्द्रोपपादाभिषेकी विधिदानं सुखोदयः । इन्द्रत्यागावतारौ च हिरण्योत्कृष्टजन्मता ॥६०॥ मन्दरेन्द्राभिषेकश्च गुरुपूजोपलम्भनम् । यौवराज्यं स्वराज्यं च चक्रलाभो दिशां जयः॥६१॥ चक्राभिषेकसाम्राज्ये निष्क्रान्तियोगसंमहः । आर्हन्त्यं तद्विहारश्च योगत्यागोऽग्रनिर्वृतिः ॥१२॥ त्रयः पञ्चाशदेता हि मता गर्भान्वयक्रियाः । गर्भाधानादिनिर्वाणपर्यन्ताः परमागमे ॥६३॥ अवतारो वृत्तलाभः स्थानलाभो गणग्रहः। पूजाराध्यपुण्ययज्ञो दृढयोपयोगिता ॥६॥ इत्युदिष्टाभिरष्टाभिरुपनीत्यादयः क्रियाः । चत्वारिंशत्प्रमायुक्तास्ताः स्युदीक्षान्वयक्रियाः ॥६५॥ . उन्होंने कहा कि श्रावकाध्याय संग्रहमें वे क्रियाएँ तीन प्रकारको कही गयी हैं, सम्यग्दृष्टि पुरुषोंको उन क्रियाओंका पालन अवश्य करना चाहिए क्योंकि वे सभी उत्तम फल देनेवाली और शुभ करनेवाली हैं ॥५०॥ गर्भान्वय क्रिया, दीक्षान्वय क्रिया और कन्वय क्रिया इस प्रकार विद्वान् लोगोंने तीन प्रकारकी क्रियाएँ मानी हैं ॥५१॥ गर्भान्वय क्रियाएँ, आधान आदि तिरेपन जानना चाहिए और दीक्षान्वय क्रियाएँ अड़तालीस समझना चाहिए ॥५२॥ इनके सिवाय उस विषयके जानकार विद्वानोंने कन्वय क्रियाएँ सात संग्रह की हैं। अब आगे यथाक्रमसे उन क्रियाओंका नाम निर्देश किया जाता है ॥५३॥ जो समुद्रसे भी दुस्तर है ऐसे बारह अंगोंमें सातवें अंग (उपासकाध्ययनांग) से जो कुछ मुझे ज्ञानका अंश प्राप्त हुआ है उसे मैं नीचे लिखे हुए आठ इलोकोंसे प्रकट करता हूँ ॥५४॥ १ आधान, २ प्रीति, ३ सुप्रीति, ४ धृति, ५ मोद, ६ प्रियोद्भव, ७ नामकम, ८ बहिर्यान, ९ निषद्या, १० प्राशन, ११ व्युष्टि, १२ केशवाप, १३ लिपि संख्यानसंग्रह, १४ उपनीति, १५ व्रतचर्या, १६ व्रतावतरण, १७ विवाह, १८ वर्णलाभ, १९ कुलचर्या, २० गृहीशिता, २१ प्रशान्ति, २२ गृहत्याग, २३ दीक्षाद्य, २४ जिनरूपता, २५ मौनाध्ययनवृनत्व, २६ तीर्थकृत्भावना, २७ गुरुस्थानाभ्युपगम, २८ गणोपग्रहण, २९ स्वगुरुस्थानसंक्रान्ति, ३० निःसंगत्वात्मभावना, ३१ योगनिर्वाणसंप्राप्ति, ३२ योगनिर्वाणसाधन, ३३ इन्द्रोपपाद, ३८ अभिषेक, ३५ विधिदान, ३६ सुखोदय, ३७ इन्द्रत्याग, ३८ अवतार, ३९ हिरण्योत्कृष्टजन्मता, ४० मन्दरेन्द्राभिषेक, ४१ गुरुपूजोपलम्भन, ४२ यौवराज्य, ४३ स्वराज्य, ४४ चक्रलाभ, ४५ दिग्विजय, ४६ चक्राभिषेक, ४७ साम्राज्य, ४८ निष्क्रान्ति, ४९ योगसन्मह, ५० आर्हन्त्य, ५१ तद्विहार, ५२ योगत्याग और ५३ अग्रनिर्वृत्ति । परमागममें ये गर्भसे लेकर निर्वाणपर्यन्त तिरपन क्रियाएँ मानी गयी हैं ॥५५-६३॥ १ अवतार, २ वृत्तलाभ, ३ स्थानलाभ, ४ गणग्रह, ५ पूजाराध्य, ६ पुण्ययज्ञ, ७ दृढचर्या और ८ उपयोगिता १ नामसंकीर्तन । २ अनुवादयते । ३ -द्वादशाङ्गानाम् मध्ये। ४ उपासकाध्ययनात् । ५ उद्देशं करिष्ये इत्यर्थः । ६ अभ्युपगमः । ७ गर्भान्वयक्रियासु आदौ त्रयोदशक्रियाः मुक्त्वा शेषा उपनीत्यादयः ।
SR No.090011
Book TitleAdi Puran Part 2
Original Sutra AuthorJinsenacharya
AuthorPannalal Jain
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2011
Total Pages566
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Mythology, & Story
File Size21 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy