________________
ઔપનિધિની કાલાનુપુર્વી કા નિરુપણ
ભાવયં-સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં સંગ્રહનયસંમત અનૌપનિધિ કી કાલાનવિના અર્થ પદ પ્રરૂપણુતા આદિ પાંચ દ્વારેના સ્વરૂપનું નિરૂપણ કર્યું છેસંગ્રહનયસંમત ક્ષેત્રાનુપૂર્વીના પ્રકરણમાં આ પાંચ દ્વારા વિષે જેવું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એવું જ કથન અહીં પણ પ્રહણ કરવાનું કહ્યું છે. તે પ્રકરણના કથન કરતાં આ પ્રકરણના કથનમાં એટલી જ વિશેષતા છે કે તે પ્રકરણમાં પ્રદેશોની અપેક્ષા એ અંગેનું કથન કરવામાં આવ્યું છે, પરંતુ અહી મની અપેક્ષાએ આનુપૂર્વી આદિ ના અંગેનું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એમ સમજવું. / સૂ૦૧૩૬ હવે સૂત્રકાર ઓપનિધિકી કાલાનુપૂર્વની પ્રરૂપણા કર છે
જે દિ ણં જોવનિશ્ચિા” ઈત્યાદિશબ્દાર્થ-લે જિં સં ગોવનિરિયા હાજાનુકુળી) હે ભગવન ! પનિપિકી કાલાનુપૂર્વનું કવરૂપ કેવું છે?
ઉત્તર-(બોનિલા દાઢાળુપુવી) ઓપનિધિકી કાલાનુપૂર્વના (નિયા કાત્તા, સંજ્ઞા) નીચે પ્રમાણે ત્રણ પ્રકાર કહ્યા છે-(gયggin, ઘvછાણજુથી, જળાજુપુવી) (૧) પૂર્વનુપૂર્વી, (૨) પશ્ચાનુપવી, અને (૩) અનાનુપવીં.
પ્રશ્ન-( દિં તં પુદકાળુપુદક્ષી) હે ભગવન્! પૂર્વાનુપૂર્વીનું સ્વરૂપ કેવું છે?
ઉત્તર- રમણ, બાવા , બાગ, વાળ, થાણે, છે, સર, ગોહ vલે, મારે, ૩૪. રાય, સમય, આવલિયા, અાન, પ્રાણ, સ્તોક, લવ, મુહુર્ત, અહેરાત્ર, પક્ષ, માસ, ઋતુ. અયન, (લવજીરે, ગુ) સંવત્સર, યુગ, (ાષg) વર્ષશત, (વાસટ્ટા) વર્ષ સહસ્ત્ર, (
વાચસ) વર્ષશત સહસ (લાખવષ) (પુasો, ) પૂગ, પૂર્વ (સુવિચ, સુgિ,) ત્રુટિતાંગ, ત્રુટિત, (ટ્ટો, દરે) અટાંગ, અટ, (બવવો, કાવ) અવવાંગ, અવલ,
[બંને, દુcg) હુકાંગ, હક, (૩વ, scrછે) ઉત્પલાંગ, ઉ૫લ (gain, ૩) પદ્યાગ, પ, (નળિો , નઢિળ) નલિનાં, નલિન, (નિઝો) અર્થનિપૂરાંગ, (અનિજે) અનિપૂર, (મવ8 ) અયુતાંગ, (૩૫) અયુત, (નવું, ન૩e) નયુતાંગ, નયુત, (૧૩) પ્રફર ગ, (૧૩) પ્રયત, (જૂરિઅંકો) ચૂલિકાંગ, (રિચા) ચૂલિકા, (રવરિશં) શીર્ષપ્રહેલિકાંગ, (રીસાફેરિયા) શીર્ષ પ્રહેલિકા, (વાવ) પોપમ, (વાઘરી) સાગરોપમ, (કોલિની) અવસર્પિણી, (aણવિ7) ઉત્સર્પિણી, (વોrઢચિ) પુલ પરિવત્ત, (ગઢા) અ નીતાદ્ધા, (નળાથદ્વા) અનાગતાઢા, (૪ઢા) સદા, આ ક્રમે પદેને ઉપન્યાસ કરી તેનું નામ પૂર્વાનુપૂર્વી છે. કાળના તેથી સૂમ અંશનું નામ “સમય” છે. સૂત્રકાર પોતે જ તેનું સ્વરૂપ આગળ સમજાવવાના છે. તે સમયને આધારે જ આવલિકા આદિ કાળ પ્રમાણેની
भ०७५
અનુયોગ દ્વાર સુત્રમ
૨૦૨