Page Text
________________
अनुयोगद्वारसूत्रे निष्पन्न स्वगतान् प्रदेशान् विहाय अपरो विविधो विशिष्टो वा भागो विभागः।' मङ्गों विकल्पः प्रकार इति समानार्थकाः । तेन निष्पन्नम् , तद्धि-अङ्गुलवितस्त्यामैं है कि क्षेत्र एक, दो, तीन, आदि संख्यात असंख्यातरूप अपने निर्विभाग भाग रूप प्रदेशों से-निष्पन्न है। इन-प्रदेशों से निष्पन्न होना ही इसका निज स्वरूप है । इसी. स्वस्वरूप से ही यह जाना जाता है अतः "प्रमीयते यत् तत् प्रमाणम्" जो जाना जावे वह प्रमाण है । इस प्रकार का कर्म साधन रूप जो प्रमाण शब्द है तबाच्यता क्षेत्र में आने से वह प्रमाणरूप पड़ जाता है। परन्तु जब प्रमीयतेऽनेन यत्तत् प्रमाणम्" इस प्रकार प्रमाण शब्द की व्युत्पत्ति करण साधन में रुखी जाती है, तब क्षेत्र स्वयं प्रमाण रूप नहीं पड़ता है किन्तु एक. प्रदेशादि अवंगाढरूप जो इसका स्वरूप है वह प्रमाणभूत पड़ता हैक्यों कि ये एक दो तीन आदि अपने अपने निर्विभाग भागों से निष्पन्न है। और उसी से यह जाना जाता है। और उस स्वरूपके साथ इसका संबन्ध है-अतः यह भी उपचार से प्रमाणभूत हो जाता है। 'सेत्तं परिसणिफण्णे' यह हुआ प्रदेश निष्पन्न । विभाग निष्पन्न किसको कहते है ? विभाग निष्पन्न स्वगत प्रदेशों को छोडकर दूसरा जो विविध. हीथवा विशिष्ट भाग है उसका नाम विभाग है । भङ्ग, विकल्प प्रकार જાણવી જોઈએ તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે કે ક્ષેત્ર એક, બે, ત્રણ વગેરે સંખ્યાત અસંખ્યાત રૂપ પિતાને નિર્વિભાગરૂપ પ્રદેશથી નિષ્પન્ન છે. આ પ્રદેશથી નિપન્ન થવું જ એનું નિજ સ્વરૂપ છે આ સ્વ સ્વરૂપથી જ એ જાણવામાં
मा . “मीयते यत् तत् प्रमाणम्" में मां भाव त प्रभाछ આ જાતના કમ સાધન રૂપ જે પ્રમાણ શબ્દ છે, તદુવાચ્યતા ક્ષેત્રમાં આવबाधीत प्रभाएं मानवामा भाव छे. परंतु यारे प्रमीयते ऽनेन यत् तत् प्रमाणम्' भी प्रभाव प्रभार शनी व्युत्पत्ति ४२५ साधनमा ४२वामी આ ત્યારે ક્ષેત્રે પોતે પ્રમાણુ રૂપ છે એવું સિદ્ધ થતું નથી પરંતુ એક
શાદિ અવગાઢ રૂપ જે એનું સ્વરૂપ છે તે પ્રમાણભૂત સિદ્ધ થાય છે કેમકે છે કે, બે ત્રણું વગેરે પોતપોતાના નિર્વિભાગથી નિષ્પન્ન થયેલ છે અને સેનાંથી જ એ જાણવામાં આવે છે અને તે સ્વરૂપની સાથે જ એને સંબંધ
मेथी मापं याथी प्रमाणभूत थ नय छे. (से त' पएसणिप्फण्णे) એ સધી પ્રર્દેશ નિષ્પને વિભાગના સંબંધમાં ચર્ચા થઈ હવે વિભાગ ઉનને કેને કહેવાય? વિભાગ નિષ્પન્ન સ્વગત પ્રદેશ સિવાય બીજે જે વિવિધ અથવા વિશિષ્ટ ભાગ છે તેનું નામ વિભાગ છે ભંગ, વિકલ્પ, પ્રકારે
| SR No. | 040004 |
| Book Title | Anuyogdwar Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 925 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Book_Gujarati, & agam_anuyogdwar |
| File Size | 147 MB |