________________
५४४
अनुयोगद्वार
पर्यायी जो विशिष्ट द्रव्य हैं सो इन दोनों में अभेद के उपचारका आश्रय करके और कालपर्यायकी ही प्रधानता मानकर के काल पर्याय विशिष्ट द्रव्य में भी कालानुपूर्वीपना जानना चाहिये । अनन्त समय तक रहनेवाले द्रव्य की स्थिति स्वभाव से ही नहीं होती है । अर्थात् कोई भी द्रव्य ऐसा नहीं है कि जिसकी स्थिति स्वभाव से अनन्त समयवाली हो। इसीलिये अनन्त समय की स्थितिवाली कालानुपूर्वी नहीं कही है। (संखिज्जसमयहिइए आणुपुन्धी असंखिज्जसमयहिए आणुपुच्ची ) इन पर्दोंका अर्थ विषयक खुलासा भी इसी कथन में हो का है। (एसमए अणाणुब्बी) तथा जो परमाणुरूप द्रव्य, द्वयणुक द्रव्य, व्यणुकद्रव्य यावत् संख्याताणुक द्रव्य, असंख्याताणुक और अनंतणुक द्रव्य एक समय की स्थितिवाला है वह अनानुपूर्वी है। (दुसमपट्ठिए अवक्तव्वगं ) तथा जो दो समयकी स्थितिवाला परमाणुरूप द्रव्य, वणुक द्रव्य त्र्यणुक द्रव्य यावत् संख्याताणुक द्रव्य, असं ख्याणुक द्रव्य और अनंताणुक पर्यन्त तक का द्रव्य है वह सब अबhors द्रव्य है । (तिसमपट्टियाओ आणुपुब्बीओ) तीन समयकी
વામાં આવેલ છે. આ પ્રકારે કાળની ત્રણ પાંચા અને તે ત્રણપચાવાળા દ્રશ્યમાં અભેદના ઉપચાર કરીને અને કાળપર્યાયની જ પ્રધાનતા માનીને કાળપર્યાયવિશિષ્ટ દ્રવ્યમાં પશુ કાલાનુપૂર્વીતા સમજવી જોઇએ દ્રવ્યની અનન્ત સમય સુધી રહેવાની સ્થિતિ સ્વભાવથી જ હોતી નથી એટલે કે કોઈ પણ દ્રવ્ય એવું નથી કે જેની સ્થિતિ વભાવથી જ અનંત સમયની હોય તેથી જ અનંત સમયની સ્થિતિવાળી કાલાનુપૂર્વી હતી નથી તે કારણે અન’ત સમયની સ્થિતિવાળી કાલાનુપૂર્વી અહી પ્રકટ કરવામાં આવી નથી.
(संज्जिसमयइिए आणुपुव्वी असंखिय समय ट्टिए आणुपुब्बी) આ સૂત્રપાઠને અર્થ' પણ ઉપયુક્ત કથનમાં સ્પષ્ટ થઈ ચુકયા છે.
(एमइए अणाणुपुब्बी) तथा मे परभार ३५ द्रव्य, मे आशुવાળું દ્રવ્ય, ત્રણુ અણુવાળું દ્રવ્ય, ચારથી લઇને સંખ્યાત પર્યન્તના અણુવાળું દ્રવ્ય, અસખ્યાત અણુક દ્રવ્ય અને અનંતાણુક દ્રશ્ય એક સમયની स्थितिवाणु होय छे, तेने नानुपूर्वी ३५ समभवु (दुस्खमयइए अव्वगं તથા એ સમયની સ્થિતિવાળું જે પરમાણુ રૂપ દ્રવ્ય, એ અણુવાળું દ્રશ્ય, ત્રશુથી લઈને સ ંખ્યાત પન્તના અણ્ણાળું દ્રવ્ય, અસખ્યાત અણુ દ્રવ્ય અને અનંત અણુક દ્રવ્ય હોય છે તેને અવક્તવ્ય દ્રવ્યરૂપ સમજવું,