Nag Kumar Charita

SR No.: 036460
Original Sutra Author: N/A
Author: Pushpadant Mahakavi
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1972
Total Pages: 352
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 337 MB

Page 274

NOTES N. B.-In the following pages all the technical terins of Jaina religion and others are explained with authoritative texts quoted or referred to, difficult lines are translated, double-meaning expressions are cleared and obscure words or phrases are commented upon. The original tipparis are quoted where they are found to be sufficient to elucidate the meaning or where my explanations differ from them. These notes, along with the glossary and the summary given in the introduction are expected to guide the reader easily through the text. The figures at the beginning of each note indicate the Kadavaka and the line respectively. ल क्ख ण ई-संस्कृत-प्राकृतलक्षणानि शरीरगतकलशकु लिशादिलक्षणानि च / टि. १.१.पंच गुरु-अहत्, सिद्ध, आचार्य, उपाध्याय and साधु. 1.7. अइरुद छंद म ग -अतिमहता मात्राप्रस्तारमार्गेण क लि-(१) कलिकाल, (2) कलह. सरस्वती याति / स्त्री तु अतिरुद्रेण आराध्यानां पितृश्वश्रूLines 3 to 10 are paronomastic apply. प्रभृतीनां छन्देन नानाभिप्रायेण याति / श्वश्रूश्वसुरभर्तृदेवराing to speech and a lady. दीनां रुच्या गच्छन्तीत्यर्थः / टि. 1. 3. दुवि हा लंकार-शब्दार्थालंकारः पक्षे कटककटि- पाणे हिसूत्राद्यलंकारैः। This is how the tippana स्त्रीपक्षे दशप्राणाः पन्नेन्द्रियादयः। सरस्वतीपक्षे तुexplains it. I would prefer to take the 'श्लेपः प्रसादः समता समाधिर्माधुर्यमोजः पदसौकुमार्यम् / two-fold ornamentation as consisting of अर्थस्य चाव्यक्तिरुदारता च कान्तिश्च काव्यस्य गुणा outward appearance and inner virtues दशैते' टि. (रूप and गुण ) in the case of a lady corres- Dandi, is his Kavyadarsa, calls these ponding to the r and 374 in the case qualities of poetry as the prana of of speech. Vaidarbhi style 'इति वैदर्भमार्गस्य प्राणा दशलीला को मलई प या ई-लीलया शृङ्गारादिविलासेन गुणाः स्मृताः // for the पञ्चेन्द्रियादिदशप्राणाः कोमलानि चक्षुःप्रीतिजनकानि पदानि पादन्यासाः पक्षे note the following Gatha from Boha अनायासेन चक्षुःश्रोत्रमनःसुखदानि पदरचनाः / टि. पंच वि इंदियपाणा मणवयकारण तिण्णि बलपाणा / 1. 4. बहु हा व भा व वि ब्भ म pahuda, 35. हावो मुखविकारः स्याद् भावः स्याच्चित्तसंभवः। आणप्पाणप्पाणा आउगपाणेण दहपाणाः / विलासो नेत्रजो शेयो विभ्रमो भ्रयुगान्तयोः // टि. Also see Dravya Samgraha, 3; Panभावः आत्मपरिणामः पक्षे स्वस्वभावो भर्तृहितत्वञ्च / castikaya, 30. विभ्रम-धैर्यरहिता प्राणिपु कौटिल्ययुक्ता च पक्षे MS. D. also gives a variant reading विगतभ्रमा / टि. for this foot 'पाणेहिं दसहिं संपण्ण हुंति'. This 1. 5. अत्थे-पक्षे परनरपराङ मुखलक्षणोऽर्थः / टि. had escaped notice at the time of वि पणा ण ई-पक्षे विशिष्टशानं केवलशानम् / टि. noting the variants. संभ रंति-धारणं पोषणं वा कुर्वन्ती। टि. 1. 8. ण व हिं मिर से हिं-सरस्वतीपक्षे शृङ्गारादिरसैः, 1. 6. देस भास उ-The Prakrits current in स्त्रोपक्षे नवीनरसघृततैलादिभिः / टि. This, however, different parts of the country as distingui. is not necessary as the Fire may suit shed from Sanskrit. both cases. .. P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust