________________ આગમસૂત્ર 12, ઉપાંગસૂત્ર 1, ઉવવાઈયા પ્રત્યાખ્યાન કરે છે. ઘણા ભોજનને અનશન વડે છેદે છે, છેદીને આલોચના-પ્રતિક્રમણ કરીને, સમાધિ પામી, કાળમાસે કાળ કરી ઉત્કૃષ્ટથી સહસાર કલ્પમાં દેવપણે ઉપપાત પામે છે. ત્યાં તેમની ગતિ, ૧૮-સાગરોપમની સ્થિતિ, પરલોકના આરાધક થાય છે. તે જે આ ગામ, આકર યાવત્ સંનિવેશમાં આજીવિકો છે, જેવા કે - જે બે ઘર છોડીને ત્રીજા ઘેરથી લેનારા, તે જ રીતે ત્રણ ઘર છોડીને, સાત ઘર છોડીને ભિક્ષા લેનારા, ભિક્ષામાં ફક્ત કમળનાલ લેનારા, ગૃહ સામુદાનિક ભિક્ષા લેનારા,વીજળી ચમકે ત્યારે ભિક્ષા ન લેનારા, માટીની મોટી નાંદમાં બેસી તપ કરનારા. આવા સ્વરૂપના વિહારથી (જીવન ચર્યાથી)વિચરતા ઘણા વર્ષોનો પર્યાય પાળે છે, પાળીને કાળમાસે કાળ કરીને ઉત્કૃષ્ટથી અચુત કલ્પ દેવપણે ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાં જ તેમની ગતિ આદિ થાય છે. ત્યાં તેની સ્થિતિ ૨૨-સાગરોપમ હોય છે. તેઓ સમ્યક્ દર્શનના અભાવે અનારાધક થાય છે. શેષ વર્ણન પૂર્વવત. તે જે આ ગામ, આકર યાવત્ સન્નિવેશમાં પ્રવ્રજિત શ્રમણ હોય છે. જેમ કે - આત્મોત્કર્ષક, પરપરિવાદિક, ભૂતિકર્મિક, વારંવાર કૌતુક કારક, તેઓ આવા પ્રકારના વિહારથી વિચરતા ઘણા વર્ષોનો શ્રામય પર્યાય પાળીને તે સ્થાનની આલોચના, પ્રતિક્રમણ ન કરીને કાળમાસે કાળ કરીને ઉત્કૃષ્ટથી અમ્રુત કલ્પમાં આભિયોગિક દેવમાં દેવપણે ઉપપાત પામે છે. ત્યાં તેમની ગતિ છે, ત્યાં તેમની બાવીશ સાગરોપમની સ્થિતિ છે, તેઓ પરલોકના અનારાધક છે. બાકી પૂર્વવત્. તે જે આ ગામ, આકર યાવતુ સંનિવેશમાં નિહ્નવો હોય છે, જેવા કે - બહુરત, જીવપ્રદેશિક, અવ્રતિક, સામુચ્છેદિક, ઐક્રિય, ઐરાશિક, અબદ્ધિક. આ સાત પ્રવચન નિહ્નવો કેવળ ચર્યા, લિંગ શ્રમણ્ય, મિથ્યાદષ્ટિ, ઘણી અસત્ ઉદ્ભાવનાથી, મિથ્યાત્વાભિનિવેશથી પોતાને, બીજાને અને તદુભયને સુગ્રહિત કરતા, વ્યુત્પાદિત કરતા વિચરીને ઘણા વર્ષો શ્રામણ્ય પર્યાય પાળે છે. શ્રામય પર્યાય પાળીને કાળમાસે કાળ કરીને ઉત્કૃષ્ટથી ઉપરી રૈવેયકમાં દેવપણે ઉપપાત થાય છે. ત્યાં તેમની ગતિ છે, તેમની એકત્રીશ સાગરોપમ સ્થિતિ છે, તેઓ પરલોકના આરાધક થાય છે, બાકી પૂર્વવતું. તે જે આ ગામ, આકર, યાવત્ સન્નિવેશમાં મનુષ્યો થાય છે, જેવા કે - અલ્પારંભી, અલ્પપરિગ્રહી, ધાર્મિક, ધર્માનુગ, ધર્મિષ્ઠ, ધર્માખ્યાયી, ધર્મપ્રલોકી, ધર્મપ્રરંજન, ધર્મસમુદાચાર, ધર્મથી આજીવિકા કરનારા, સુશીલ, સુવ્રતી, સુપ્રત્યાનંદ હોય છે. તેઓ જીવનપર્યંત પ્રાણાતિપાત યાવત મિથ્યાદર્શનશલ્ય સુધી સર્વે દોષોથી સર્વથા નિવૃત થાય છે. તેઓ એક દેશથી એટલે સ્થૂળ પ્રાણાતિપાતથી જીવન પર્યંત નિવૃત્ત થાય છે અને એક દેશથી એટલે સૂક્ષ્મ પ્રાણાતિપાતથી નિવૃત્ત થતા નથી. એ જ રીતે સ્થળ મૃષાવાદ યાવત સ્કૂળ પરિગ્રહથી નિવૃત્ત થાય છે. પરંતુ સૂક્ષ્મ મૃષાવાદથી સૂક્ષ્મ પરિગ્રહ સુધી નિવૃત્ત થતા નથી. એ જ રીતે સ્થૂળ ક્રોધ આદિથી સ્થૂળ મિથ્યાદર્શનશલ્ય સુધી નિવૃત્ત થાય છે પણ સૂક્ષ્મ ક્રોધ આદિથી નિવૃત્ત થતા નથી. તેઓ સ્થૂળરૂપે જાવજ્જીવ માટે આરંભ-સમારંભથી નિવૃત્ત થાય છે પણ સૂક્ષ્મરૂપે વિરત થતા નથી. કેટલાક કરણ-કારાવણ રૂપ પાપથી જાવજ્જીવ માટે વિરત થાય છે અને કેટલાક વિરાટ થતા નથી. એ જ રીતે કેટલાક પચન-પચાવન થકી વિરત થાય છે અને કેટલાક પચન-પચાવનથી વિરત થતા નથી. તે રીતે કેટલાક કુટ્ટણ-પિટ્ટણ-તર્જન-તાડન-વધ-બંધ-પરિફ્લેશથી જાવજ્જીવ માટે વિરત થાય છે અને કેટલાક વિરત થતા નથી. કેટલાક સ્નાન, મર્દન, વર્ણક, વિલેપન, શબ્દ, સ્પર્શ, રસ, રૂપ, ગંધ, માળા, અલંકારથી જાવક્રીવાર્થે વિરત થાય છે અને કેટલાક વિરત થતા નથી. જે આવા અને આવા પ્રકારના સાવદ્યયોગ યુક્ત કર્મવાળા, બીજાના પ્રાણોને પરિતાપ કરવાથી વિરત થાય છે, કેટલાક તેનાથી વિરત થતા નથી. એવા શ્રાવકો હોય છે, જીવ-અજીવના જ્ઞાતા, ઉપલબ્ધ પુન્ય-પાપ, આશ્રવ-સંવર-નિર્જરા-ક્રિયા મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(વિવાદ) આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 38