________________ આગમસૂત્ર 7, અંગસૂત્ર 7 ઉપાસકદશાંગ સૂત્ર અધ્યયન.૭ સફાલપુત્ર સૂત્ર-૪૧ છઠા અધ્યયનનો ઉપોદ્ઘાત પહેલા અધ્યયન માફક કહેવો. પોલાસપુર નામે નગર હતું, સહસ્સામ્રવન ઉદ્યાન હતું, ત્યાં જિતશત્રુ રાજા હતો. તે પોલાસપુર નગરમાં સદ્દાલપુત્ર નામે કુંભાર આજીવિકોપાસક(ગોશાલક મતનો અનુયાયી) રહેતો હતો. તે આજીવિક સિદ્ધાંતમાં લબ્ધાર્થ(શ્રવણ આદિ દ્વારા યથાર્થ તત્ત્વને પ્રાપ્ત કરેલ) , ગૃહીતાર્થ(તે અર્થોને ગ્રહણ કરેલ), પ્રચ્છિતાર્થ(પ્રશ્ન દ્વારા તે અર્થોને સ્થિર કરેલ), વિનિશ્ચિતાર્થ(નિશ્ચયરૂપે તે અર્થોને આત્મસાત કરેલ), અભિગતાર્થ (તે અર્થોને સ્વાધીન કરેલો હતો. તે પોતાના ધર્મમાં અસ્થિમજ્જામાં પ્રેમાનુરાગરક્ત હતો. હે આયુષ્યમાન ! આ આજીવિક સિદ્ધાંત જ અર્થ છે, પરમાર્થ છે. બાકી બધું અનર્થ છે. એમ તે આજીવિક સિદ્ધાંત વડે આત્માને ભાવિત કરતો વિચરતો હતો. તે સાલપુત્રના એક કોડી હિરણ્ય નિધાનમાં, એક કોડી હિરણ્ય વ્યાજમાં, એક કોડી હિરણ્ય ધન-ધાન્ય આદિમાં રોકાયેલ હતી. તેને દશ હજાર ગાયોનું એક એવું એક ગોકુળ હતું. તે આજીવિકોપાસક સાલપુત્રની અગ્નિમિત્રા નામે પત્ની હતી. તેના પોલાસપુરની બહાર 500 કુંભકાર હાટ હતા. ત્યાં ઘણા પુરુષો દૈનિક ભોજન અને વેતનથી હતા, જે રોજ માટીના ઘણા કરક, વારક, પિઠર, ઘટ, અર્ધઘટ, કળશ, આલિંજર, જંબૂલક, ઉષ્ટ્રિકાઓ બનાવતા હતા. બીજા ઘણા પુરુષો દૈનિક ભોજન-વેતનથી હતા, જે રોજ તે માટીના ઘણા કરક યાવત્ ઉષ્ટ્રિકા વડે રાજમાર્ગમાં પોતાની આજીવિકા કરતા વિચરતા હતા. સૂત્ર-૪૨ ત્યારપછી આજીવિકોપાસક સદ્દાલપુત્ર અન્ય કોઈ દિવસે મધ્યાહ્ન કાળે અશોકવાટિકામાં આવ્યો. આવીને ગોશાલક મંખલિપુત્ર પાસે ધર્મપ્રજ્ઞપ્તિ સ્વીકારીને વિચરે છે. ત્યારપછી તેની પાસે એક દેવ પ્રગટ થયો. ત્યારે તે દેવે આકાશમાં રહી, ઘુઘરીવાળા વસ્ત્રો યાવત્ પહેરેલા, તેણે સદ્દાલપુત્રને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિય ! આવતીકાલે અહીં મહામાહણ, ઉત્પન્ન જ્ઞાન-દર્શનધર, અતીત-વર્તમાનઅનાગતના જ્ઞાતા, અરિહંત, જિન, કેવલી, સર્વજ્ઞ, સર્વદર્શી, રૈલોક્ય અવલોકિત-મહિત-પૂજિત, દેવ-મનુષ્ય-અસુર સહિત લોકને અર્ચનીય-વંદનીય-સત્કારણીય-સંમાનનીય-કલ્યાણ મંગલ દૈવત ચૈત્ય માફક ચાવત્ પર્યુપાસનીય, સત્યકર્મની સંપત્તિયુક્ત મહાપુરુષ. આવશે. માટે તું વંદન યાવત્ ઉપાસના કરજે. તથા પ્રાતિહારિક પીઠ-ફલક-શચ્યાસંસ્કારક વડે નિમંત્રજે. બીજી–ત્રીજી વખત પણ એમ કહ્યું, કહીને જે દિશાથી આવેલ ત્યાં પાછો ગયો. ત્યારે તે સદ્દાલપુત્રને, તે દેવે આમ કહેતા, આવો સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો કે મારા ધર્માચાર્ય, ધર્મોપદેશક, ગોશાલ મખલિપુત્ર છે, તે મહામાહણ, ઉત્પન્ન જ્ઞાનદર્શનધર યાવત્ સત્યકર્મની સંપત્તિયુક્ત છે, તે કાલે અહીં આવશે. તેમને હું વાંદીશ યાવત્ પ્રાતિહારક પીઠ, ફલક આદિ વડેનિમંત્રીશ. સૂત્ર-૪૩, 4 43. તે પછી બીજે દિવસે યાવતુ સૂર્ય જવલિત થતા શ્રમણ ભગવંત મહાવીર યાવતુ ત્યાં સમોસર્યા, પર્ષદા નીકળી યાવત્ પર્ષદા પર્યપાસે છે. ત્યારે તે આજીવિકોપાસક સાલપુત્ર આ વૃત્તાંત જાણીને - “ભગવંત મહાવીર યાવત્ વિચરે છે, તો હું જાઉં, ભગવંતને વાંદુ યાવત્ ઉપાસના કરું. આમ વિચારીને સ્નાન કરી યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત કરી, શુદ્ધ પ્રાવેશ્ય વસ્ત્રો ધારણ કરી યાવત્ અલ્પ પણ મહાઈ આભરણથી અલંકૃત શરીરી થઈ, મનુષ્યવર્ગથી પરીવરીને પોતાના ઘેરથી નીકળ્યો. નીકળીને પોલાસપુર મધ્યે થઈને સહસ્રામવન ઉદ્યાનમાં ભગવંત મહાવીર પાસે આવ્યો. આવીને ત્રણ વખત મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ઉપાસકદશા)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 23