________________ આગમસૂત્ર 7, અંગસૂત્ર 7 ઉપાસકદશાંગ સૂત્ર અધ્યયન-૩ ચુલનીપિતા' સૂત્ર-૨૯ અધ્યયન-૩નો ઉલ્લેપ કહેવો. હે જંબૂ! તે કાળે, તે સમયે વારાણસી નામે નગરી હતી, કોષ્ટક ચૈત્ય હતું, જિતશત્રુ રાજા હતો. તે વારાણસી નગરીમાં ચુલની પિતા નામે ધર્યો યાવત્ અપરિભૂત ગાથાપતિ રહેતો હતો. તેને શ્યામા નામે પત્ની હતી. તેણે આઠ હિરણ્યકોડી નિધાનમાં, આઠ હિરણ્યકોડી વ્યાજે, આઠ હિરણ્યકોડી ધન-ધાન્યાદિમાં રોકેલા હતી. તેને 10,000 ગાયોનું એક એવા આઠ વ્રજો-ગોકુળો હતા. તે આનંદની માફક રાજા, ઇશ્વરાદિને યાવત્ સર્વે કાર્યોનો વધારનાર હતો. સ્વામી પધાર્યા, પર્ષદા નીકળી. ચલની પિતા પણ આનંદની માફક નીકળ્યો. તેની માફક ગૃહીધર્મ સ્વીકાર્યો. ગૌતમ દ્વાર પૂર્વવત્ પૃચ્છા. બાકી બધું કામદેવ માફક જાણવુ યાવત્ પૌષધશાળામાં પૌષધ સહિત, બ્રહ્મચારી થઈ ભગવંત પાસે ધર્મપ્રજ્ઞપ્તિ સ્વીકારીને રહ્યો. સૂત્ર-૩૦,૩૧ 30. ત્યારપછી ચૂલનીપિતા શ્રાવક પાસે મધ્યરાત્રિ કાલ સમયે એક દેવ પ્રગટ થયો. તે દેવે એક નીલકમલા જેવા વર્ણની યાવત્ તિક્ષ્ણ ધારવાળી તલવાર લઈને ચુલનીપિતા શ્રાવકને કહ્યું - હે ચુલનીપિતા ! અહી બધું કામદેવ શ્રાવક માફક કહેવું. યાવત્ જો તું વ્રત ભંગ નહી કરે તો હું આજે તારા મોટા પુત્રને તારા ઘરમાંથી લાવીને તારી સમક્ષ તેનો ઘાત કરીશ, કરીને પછી માંસના ટૂકડા કરીશ, તેલથી ભરેલા કડાયામાં નાંખીને ઉકાળીશ, પછી તારા શરીરને માંસ અને લોહી વડે છાંટીશ, જેનાથી તે આર્તધ્યાનથી પીડાઈને અકાળે મરીશ. ત્યારે તે દેવે એમ કહેતા, ચુલનીપિતા, નિર્ભય યાવતુ ધર્મધ્યાનમાં લીન રહ્યો. ત્યારે તે દેવે ચુલનીપિતાને નિર્ભય યાવત્ ધર્મધ્યાનમાં લીન જોઈને બીજી-ત્રીજી વખત ચુલનીપિતા શ્રાવકને આમ કહ્યું - હે ચુલનીપિતા! પૂર્વવત્ બધું ફરી પણ કહ્યું. તે શ્રાવક, તો પણ યાવત્ ધર્મધ્યાનમાં લીન વિચરે છે, ત્યારે તે દેવે ચુલનીપિતાને નિર્ભય યાવત્ ધર્મધ્યાનમાં લીન જોઈને ક્રોધિત આદિ થઈ ચુલનીપિતાના મોટા પુત્રને ઘરમાંથી લાવીને તેની સમક્ષ ઘાત કરીને માંસના ત્રણ ટૂકડા કર્યા, કરીને તેલ આદિ ભરેલ કડાઈમાં ઉકાળે છે, ઉકાળીને ચુલનીપિતાના શરીર માંસ અને લોહી છાંટે છે. ત્યારે ચુલની પિતા તે ઉજ્જવલ વેદનાને સહે છે. ત્યારે ચુલનીપિતાને તે દેવે નિર્ભય જોયો, જોઈને ફરીથી તેને કહ્યું - ઓ ચુલનીપિતા ! અપ્રાર્થિતને પ્રાર્થનારા! થાવત્ તારા વ્રતનો ભંગ નહીં કરે, તો હું તારા વચલા પુત્રને તારા ઘરમાંથી લાવીને, તારી આગળ ઘાત કરીશ આદિ મોટા પુત્ર માફક કહેવું. તે દેવ તે પ્રમાણે કરે છે. એ રીતે ત્રીજી વખત નાના પુત્રનો પણ ઘાત કરે છે. યાવત્ ચુલનીપિતાએ તે વેદના સમભાવે સહન કરી. ત્યારપછી ચુલનીપિતા શ્રાવકને નિર્ભય યાવત્ ધર્મધ્યાને લીન જોઈને ચોથી વખત ચુલનીપિતાને કહ્યું - ઓ. ચુલનીપિતા ! અપ્રાર્થિતના પ્રાર્થિત ! જો તું યાવત્ તારા વ્રતનો ભંગ નહીં કરે, તો હું આજે, જે તારી આ માતા-ભદ્રા સાર્થવાહી છે, દેવ-ગુરુ-જનની રૂપ છે, દુષ્કર-દુષ્કરકારિકા છે, તેને તારા ઘરમાંથી લાવીને તારી આગળ ઘાત કરીશ, પછી માંસના ટૂકડા કરીને તેલ આદિની કડાઈમાં ઉકાળીશ, ઉકાળીને તારા શરીરને માંસ અને લોહી વડે છાંટીશ. જેનાથી તું આર્તધ્યાનની પરવશતાથી પીડિત થઈ અકાલે જીવિતથી રહિત થઈશ. તે દેવે આમ કહ્યું ત્યારે તે ચુલનીપિતા, નિર્ભય યાવત્ ધર્મધ્યાનમાં લીન રહે છે. ત્યારે તે દેવે ચુલનીપિતાને નિર્ભય યાવત્ ધર્મધ્યાનમાં લીન વિચરતો જોઈને તેને બીજી-ત્રીજી વખત આમ કહ્યું - ઓ ચુલનીપિતા ! તું તારા શીલ, વ્રત આદિનો ભંગ નહિ કરે તો યાવતુ જીવિતથી રહિત થઈશ. ત્યારે તે ચુલની પિતાને, તે દેવે બીજી-ત્રીજી વખત આમ કહેતા સાંભળીને આવા પ્રકારનો સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો કે - અહો આ અનાર્ય, અનાર્યબુદ્ધિ પુરુષ અનાર્ય પાપકર્મ કરે છે. જેણે મારા મોટા પુત્રને મારા ઘરથી લાવીને મારી મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ઉપાસકદશા)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 17