________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર અધ્યયન-૬ “તુંબ” સૂત્ર-૭૪ ભગવદ્ ! જો સિદ્ધિને પ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીર પાંચમાં જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો, તો છઠ્ઠા અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે? | હે જંબૂ ! એ પ્રમાણે તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહે ભગવંત મહાવીર પધાર્યા. પર્ષદા નીકળી. તે કાળે, તે સમયે ભગવંતના જ્યેષ્ઠ શિષ્ય ઇન્દ્રભૂતિ, સમીપમાં યાવત્ શુક્લધ્યાનોપગત થઈ વિચરતા હતા. ત્યારે તે ઇન્દ્રભૂતિને શ્રદ્ધા-જિજ્ઞાસા આદિ ઉત્પન્ન થતા ભગવંત મહાવીરને કહ્યું - ભગવન્! જીવો કઈ રીતે જલદીથી ગુરુતા કે લઘુતાને પામે છે? ગૌતમ ! જેમ કોઈ પુરુષ એક મોટા સૂકા, નિછિદ્ર, નિરુપહત તુંબડાને દર્ભ-કુશથી વેષ્ટિત કરે, કરીને માટીના લેપ વડે લીંપે, ધૂપ તાપ આપે. પછી સૂકું થતા બીજી વખત પણ દર્ભ-કુશ વડે લપેટીને, માટીના લેપથી લપે. લીપીને તાપ આપી, સૂકાતા, ત્રીજી વખત દર્ભ અને કુશ વડે લપેટે, લપેટીને માટીના લેપથી લીંપે. આ રીતે આ ઉપાય વડે વચ્ચે વચ્ચે લપેટે, વચ્ચે-વચ્ચે લીંપતો, વચ્ચે વચ્ચે સૂકવતો યાવત્ આઠ વખત માટીના લેપથી લેપે. પછી તે તુંબડાને અગાધ, અપૌષિક પાણીમાં નાંખી દે, તો નિશ્ચ હે ગૌતમ ! માટીના આઠ લેપને કારણે ગુરુતા પામી, ભારે થઈને, ગુરુક-ભારિકતાથી પાણીને પાર કરી નીચે તળીએ પહોંચી જાય છે. એ પ્રમાણે હે ગૌતમ ! જીવો પણ પ્રાણાતિપાત યાવત્ મિથ્યાદર્શન શલ્યથી અનુક્રમે આઠ કર્મપ્રકૃતિઓનું ઉપાર્જન કરે છે. તેની ગુરુતા-ભારેપણુ અને ગુરુતાના ભારને કારણે મૃત્યુ અવસરે મૃત્યુ પામીને, પૃથ્વીતલને અતિક્રમીને નીચે નરકતલે સ્થિત થાય છે. હે ગૌતમ! એ પ્રમાણે નિશ્ચ જીવો શીઘ્રતાથી ગુરુતાને પામે છે. હવે હે ગૌતમ ! તે તુંબડાને પહેલો માટીનો લેપ ભીનો થઈ જાય, ગળી જાય, પરિશટિત થઈ જાય તો તે તુંબડું ધરણીતલથી થોડુંક ઉપર આવીને રહે છે. ત્યારપછી બીજો માટીનો લેપ ઉખડતા યાવત્ થોડું વધુ ઉપર આવે છે. આ પ્રમાણે આ ઉપાય વડે તે આઠે માટીના લેપ ભીના થઈ જાય યાવતુ બંધનમુક્ત થઈ જતા નીચે ધરણીતલથી ઉપર પાણીના ઉપરના તટે આવીને સ્થિર થાય છે. આ પ્રમાણે હે ગૌતમ ! જીવો પ્રાણાતિપાત વિરમણ યાવત્ મિથ્યાદર્શનશલ્ય વિરમણથી અનુક્રમે આઠે કર્મપ્રકૃતિ ખપાવીને આકાશ તલ પ્રતિ ઊડીને ઉપર લોકાગ્રે સ્થિત થાય છે. એ પ્રમાણે હે ગૌતમ ! જીવો જલદીથી લઘુતાને પામે છે. એ પ્રમાણે હે જંબૂ! શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે છઠ્ઠી જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તેમ હું કહું છું. | અધ્યયન-૬ નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ | મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 54