Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation

SR No.: 035605
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publication Year: 2020
Total Pages: 240
Language: Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Book_Gujarati, & agam_bhagwati
File Size: 5 MB

Page 138

આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' જ્યોતિષ્ક પાંચ ભેદે છે - ચંદ્ર વિમાન જ્યોતિષ્ક યાવત્ તારા વિમાન જ્યોતિષ્ક દેવ પ્રયોગપરિણત. વૈમાનિક દેવ પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પ્રયોગપરિણત પુદ્ગલો બે ભેદે છે- કલ્પોપપત્રક અને કલ્પાતીત વૈમાનિક દેવ પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. કલ્પોપપન્નક દેવ બાર ભેદે છે - સૌધર્મ યાવતુ અચુત કલ્પોપપન્નક વૈમાનિક દેવ કલ્પાતીત વૈમાનિક દેવ ગૌતમ ! બે ભેદે છે - રૈવેયક કલ્પાતીત વૈમાનિક, અનુત્તરોપપાતિક કલ્પાતીત વૈમાનિક દેવ પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલો. રૈવેયકo નવ ભેદે છે - હેઠિમહેટ્રિકમ રૈવેયક કલ્પાતીત યાવત્ ઉપરિમ-ઉપરિમ રૈવેયક કલ્પાતીત અનુત્તરોપપાતિક કલ્પાતીત વૈમાનિક દેવ પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ, ભગવદ્ ! કેટલા પ્રકારે છે? ગૌતમ ! પાંચ પ્રકારે. વિજય યાવત્ સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરોપપાતિક દેવ પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલો. ભગવન્! સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક એકેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલો કેટલા ભેદે છે ? ગૌતમ ! બે ભેદે - પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક પ્રયોગ પરિણત પુદ્રલ. એ જ રીતે બાદર પૃથ્વીકાયિક એકે ના પણ બે ભેદ છે. તે વનસ્પતિકાયિક સુધી બધાના બબ્બે ભેદ કહેવા- સૂક્ષ્મ અને બાદર તથા પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા કહેવા. ભગવન્! બેઇન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્રલનાં કેટલા ભેદ છે ? ગૌતમ ! તેના બે ભેદ છે - પર્યાપ્ત અને, અપર્યાપ્ત બેઇન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. એ પ્રમાણે ઇન્દ્રિય અને ચઉરિન્દ્રિય પુદ્ગલના વિષયમાં પણ કહેવું. ભગવન્! રત્નપ્રભાપૃથ્વી નૈરયિક પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલનાં કેટલા ભેદ છે ? ગૌતમ ! બે ભેદ- પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા રત્નપ્રભા પૃથ્વી પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. એ પ્રમાણે અધઃસપ્તમી પૃથ્વી પ્રયોગપરિણત પુદ્ગલ સુધી બબ્બે ભેદ કહેવા- પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત. ભગવન્! સંમૂચ્છિમ જલચર તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલોના કેટલા પ્રકાર છે ?- ગૌતમ ! બે પ્રકાર છે. - પર્યાપ્તા, અપર્યાપ્ત છે. એ રીતે ગર્ભવ્યુત્ક્રાંતિક જલચર તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય પણ કહેવા. એ જ રીતે સંમૂચ્છિમ ચતુષ્પદ સ્થલચર૦ અને ગર્ભ વ્યુત્ક્રાંતિક0 કહેવા. સંમચ્છિમ ખેચર ગર્ભવ્યુત્ક્રાંતિક સુધી એમ જ જાણવું. દરેકના પર્યાપ્તા, અપર્યાપ્તા બબ્બે ભેદ કહેવા. ભગવત્ સિંમૂચ્છિમ મનુષ્ય પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલોના કેટલા ભેદ છે? ગૌતમ ! એક જ ભેદ છે - અપર્યાપ્તક સંમૂચ્છિક મનુષ્ય પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. ગર્ભ વ્યુત્ક્રાંતિક મનુષ્ય પંચેન્દ્રિય વિશે પૃચ્છા. ગૌતમ! તેના બે ભેદ છે - પર્યાપ્તા અનેઅપર્યાપ્તા ગર્ભવ્યુત્ક્રાંતિક પંચેન્દ્રિય મનુષ્ય પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. ભગવદ્ અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલોના કેટલા ભેદ છે ? ગૌતમ ! બે ભેદ. પર્યાપ્તા. અને અપર્યાપ્તા અસુરકુમાર ભવનવાસી દેવ પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. એ રીતે સ્વનિતકુમાર સુધી જાણવું. આ આલાવા વડે બબ્બે ભેદે પિશાચથી ગંધર્વ સુધીના આઠ વ્યંતર દેવો કહેવા. ચંદ્રથી તારા સુધી પાંચ જ્યોતિષ્ક દેવો કહેવા. સૌધર્મ કલ્પોપપન્નકથી અશ્રુત સુધીના 12 ભેદે વૈમાનિકો કહ્યા. હેટ્રિકમ-હેટ્રિઠમ રૈવેયકથી ઉપરિમ-ઉપરિમ રૈવેયક સુધી નવ ભેદ કહેવા. વિજયથી અપરાજિત સુધી પાંચ અનુત્તરોપપાતિક ભેદ કહેવા. ભગવન્! સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરોપપાતિક કલ્પાતીતદેવ પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલોના કેટલા ભેદ છે? ગૌતમ ! બે ભેદ છે - પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરોપપાતિક કલ્પાતીતદેવ પ્રયોગ પરિણત પુદ્ગલ. જે પુદ્ગલ અપર્યાપ્તક સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાય એકેન્દ્રિય પ્રયોગપરિણત છે, તે ઔદારિક, તૈજસ અને કાર્મણ શરીર પ્રયોગ પરિણત છે. જે પુદ્ગલ પર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાય એકેન્દ્રિય પ્રયોગપરિણત છે, તે પણ ઔદારિક આદિ ત્રણે શરીર પ્રયોગ પરિણત છે. એ પ્રમાણે ચતુરિન્દ્રિય પર્યાપ્તા સુધી કહેવું. વિશેષ એ કે - પર્યાપ્ત બાદર વાયુકાયિક એકેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત છે, તે ઔદારિક-વૈક્રિય-તૈજસ-કાશ્મણ શરીર પ્રયોગ પરિણત છે. બાકી પૂર્વવત્ કહેવું. જે પુદ્ગલ અપર્યાપ્ત રત્નપ્રભા પૃથ્વી નૈરયિક પંચેન્દ્રિય પ્રયોગ પરિણત છે, તે વૈક્રિય-તૈજસ-કાશ્મણશરીર પ્રયોગ પરિણત છે, એ પ્રમાણે પર્યાપ્તા પણ જાણવા. એ રીતે અધઃસપ્તમી પૃથ્વી પ્રયોગ પરિણત પુદ્દલ સુધી જાણવું. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 138