________________
પતિસેવા
૪૩૫ ब्रुवती शय्याभवनमध्ये तिष्ठत् । परिचारिकामपनुद्य स्वयं पादौ प्रक्षालयेत् पश्चात्. संवेशनं पूर्वमुत्थानमनबोधनम् च सुप्तस्य,
–વાત્રયન છે સ્ત્રી કે ચાહિયે કિ સદા આનંદિત રહે, ગૃહકાર્ય મેં દક્ષ હે, તમામ સામાને કે સંભાલતી એવં સુધારતી રહે ઔર વ્યય હાથ દબા કર કરે. | ભજન કે પદાર્થો મેં ઇસકા વિચાર રાખે કિ કિસકે
યા ચતા હૈ ઔર કિસકે લિયે ક્યા પથ્ય ઔર ક્યા અપથ્ય હૈ. ઘર આતે હુયે પતિ કી આવાજ બાહર સુન કર સજજાભવન મેં આ કર ખડી હો જાય ઔર કર્યો કે વિષય મેં ઉસકી આજ્ઞા લે. પરિચારિકાઓ' અર્થાત્ દાસિયોં કે હટા કર સ્વયં ઉસકે પૈર ધવે. પીછે સોના ઔર પહલે ઉઠના ચાહિયે. જે પતિ આરામ મેં હો તો જગાને કી ચેષ્ટા ન કરે.
સંભવ હૈ, ઈન પંક્તિ કે પઢ કર યહ સમઝા જાય કિ ઇનમેં દાસીકરણ કી હી કલા હૈ, કિંતુ વાસ્તવ મેં ઐસા નહીં હૈ. જિસસે અહંભાવ કે અંધકાર મેં માનવતા-કૌમુદી કા વિકાસ હ, અલસ પ્રકૃતિ, કટુ-સ્વભાવ, ઉછુખેલ મનોવૃત્તિ કા નિયમન હે, ઇનમેં ઇસી પ્રકાર કી મધુર શિક્ષા હૈ. આજકલ ઉદ્દામ પ્રવૃત્તિ કે અરછા સમઝા જાતા હૈ. માનવતા સે અહમમિકા અધિક પસંદ કી જાતી હૈ. આત્મકતારણું કે આત્મગૌરવ કહા જાતા હૈ.
ઔર માનસિક દુર્બલતા કે મહત્તા; કિંતુ દુર્ગુણ દુગુણ હૈ, ઔર ગુણ ગુણ. દુર્ગુણ કદાપિ ગુણ નહીં હો સકતા. મેહ-મમતા કી રાત્રિ વ્યતીત હેને પર જ્ઞાનસૂર્ય કા ઉદય હેતા હૈ. ઉસ સમય માનવતા કી કિરણે હી ફૂટતી દિખલાઈ દેતી હૈ.
એક દિન એક સજજન કે સાથ મેં ઉનકે મકાન પર ગયા. દિન મેલે કા થા. અપને સાથ શેષશાયી ભગવાન કા એક ચિત્ર વહ લેતે ગયે થે. જિસ સમય હમ લોગ બૈઠે, ઉનકી શ્રીમતી સામને આઈ. ઉન્હોને ચિત્ર ઉન્હેં દે દિયા. ઉસે ઉન્હોંને એક બાર દેખા, ભૌહે ટેઢી કી, ઔર ફિર ઉસે ટુકડે ટુકડે કર કે ફેંક દિયા. પતિદેવ ને કહા ! હૈ! યહ ક્યા ?” ઉનહોને કહા “યહ ચિત્ર યહી દિખલાને કે ન લાએ હા કિ લક્ષ્મી બૈઠી વિષ્ણુ ભગવાન કે પૈર દાબ રહી હૈ ? મેં ઐસા આદર્શ નહીં પસંદ કરતી. ત્રિમાં પુરુષ કી દાસી નહીં હૈ. મેં ઐસી તસ્વીરે કે ફાડ કર ફેક દેના હી અચ્છા સમઝતી હૂં.” યહ કહ કર શ્રીમતી ભીતર ચલી ગઈ ઔર વહ મેરા મુંહ દેખને લગે. આજકલ ઐસી હી પ્રવૃત્તિ પ્રબલ હો રહી હૈ આર વહ હમારે સમાજ મેં હલચલ મચા રહી હૈ. ઐસી પ્રવૃત્તિ કી સ્ત્રી હી નહીં, પુરુષ ભી પ્રાયઃ કહા કરતે
www.umaragyanbhandar.com
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat