Page Text
________________
૩પ૬
શુભસંગ્રહ-ભાગ ૭ માં શાહનામાં આદિ મુખ્ય છે. અમીર ખુસરે ઔર જામી કા ભી વહ બડા ભક્ત થા, ઔર ઉનકે કિતને હી પદ્ય ઉસે કંઠસ્થ થે.
અકબર કો પુસ્તક સે બડા પ્રેમ થા, ઔર ઉસકા સંગ્રહ ઉસ સમય અદ્વિતીય કહા જા સકતા થા. સભી ગ્રંથ હસ્તલિખિત છે. પિટગીજ પાદરિયે ને કુછ છપે યે ગ્રંથ ઉસકે પાસ ઉપહારસ્વરૂપ ભેજે ભી, તો ઉસને ઉહે અપને સંગ્રહ મેં સ્થાન ન દિયા. એક–એક ગ્રંથ કે “સજિદ ઔર સચિત્ર' કરાને મેં હજાર રૂપયે ખર્ચ હુયે થે, ઔર ઉનકી સજધજ યા શોભા દેખતે હી બનતી થી. અકબર કે દેહાંત કે બાદ સન ૧૬૦૫ ઈસ્વી મેં જે લિસ્ટ તૈયાર હુઈ થી, ઉસમેં ૨૪ હજાર ગ્રંથ કે નામ થે, ઔર ઉનકી કિંમત ૬૪,૬૩,૭૩૧ રૂા. બતાઈ ગઈ થી. ઇન અંકાં કી પુષ્ટિ ઉસ સમય કે દો એક યુરોપીયન યાત્રિ કે વિવરણ સે ભી હેતી હૈ, ઔર આધુનિક ઈતિહાસકાર ભી ઇનકી સત્યતા સ્વીકાર કરતે હૈ. પુસ્તકાલય કઈ વિભાગે મેં બંટા હુઆ થા. પહલા વિભાગ હિંદી’ યા સંસ્કૃત ગ્રંથોં કા થા ઔર અંતિમ વિભાગ અરબી ગ્રંથે કા. કહના અનાવશ્યક હૈ કિ સબકી દેખરેખ કા ઉત્તમ-સે-ઉત્તમ પ્રબંધ થા.
અકબર કે વિદ્યાપ્રેમ કા એક ફલ યહ હુઆ કિ કઈ અચ્છે Jથે કે ફારસી મેં અનુવાદ હે ગયે. સંસ્કૃત સેજિસે અબુલ ફઝલ બરાબર “હિંદી’ લિખતા હૈ—અથર્વવેદ', “મહાભારત', “માયણ', લીલાવતી’, ‘હરિવંશ' આદિ અનૂદિત હુએ; પર ઇન અનુવાદ કા મહત્ત્વ બહુત કમ હૈ. અનુવાદક, યા કહના ચાહિયે કિ સંપાદક, પ્રાયઃ મુસલમાન વિદ્વાન થે, જિનકા સંસ્કૃત જ્ઞાન નહીં કે બરાબર થા. ઈસ વિભાગ કે પંડિત જે ઉલટા-સીધા અર્થ બતા દેતે થે, ઉસીકે આધાર પર વે ફારસી-અનુવાદ તૈયાર હેતે છે. સાહિત્યિક દષ્ટિ સે વે દે સે ભરે પડે હૈ–કહીં-કહીં મૂલ કો પહચાનના ભી મુશ્કિલ હે જાતા હે; પર ઉસ સમય કે દેખતે હુયે કહના પડતા હૈ કિ જે કુછ હુઆ, વહી બહુત થા. કમસે-કમ અકબર કી તો પ્રશંસા કરની હી પડતી હૈ કિ ઉસને પ્રોત્સાહન ઔર પુરસ્કાર દે કર વિદ્યાપ્રચાર મેં ઐસી સહાયતા પહુચાઈ ઔર દો ભાષાઓ કે બીચ ઐસા સંબંધ સ્થાપિત કિયા.
મૌલાના અબ્દુલ કાદિર બદાયૂની લિખતા હૈ–“સન ૯૮૩ હિજરી (૧૫૯૫ ઇસ્વી) મેં દકિખન સે શેખ ભાવન નામ કા વિદ્વાન આગરે આયા. યહ બ્રાહ્મણ સે મુસલમાન બન ગયા થા. ઈસી સમય મુઝે સમ્રાટ સે અથર્વ (વદ) કાં અનુવાદ કરને કી આજ્ઞા મિલી. ઈસ ગ્રંથ કી કુછ બાતે ઇસ્લામ કે આદેશોં સે મિલતી-જુલતી . અનુવાદ મેં મુઝે કિતની હી કઠિનાઈ કા સામના કરના પડા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 035270 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Akhandanand Bhikshu |
| Publisher | Sastu Sahitya Vardhak Karyalay |
| Publication Year | 1931 |
| Total Pages | 640 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 43 MB |