________________
ગુરુ ગેવિન્દસિંહ કી જયન્તી રર૮
~ ~ મેં તેને ચાહિયે. તે પ્રકાંડ વીર થે, અચૂક લક્ષ્યવેધી થે, સુયોગ્ય સેનાપતિ થે; પરંતુ કેવલ ઈનહીં ગુણ કે કારણ કે, ગુરુ કે આસન કે અલંકૃત કરને કે યોગ્ય નહીં હો સકતા હૈ. સંસાર મેં ઔર ભી ઐસે પુરુષ હે ગયે હૈ, પરંતુ ઇતિહાસ મેં ઉનકે વીરત્વ ઔર વિજય કી કથા કે હેતે હુયે ભી ઉન્હેં કોઈ ગુરુ અથવા આચાર્ય માનને કે પ્રસ્તુત નહીં હૈ. ગુરુ ગોવિંદસિંહજી કે જીવન કે દિવ્ય શ્રી સે સમજવલ બનાનેવાલે દે વિશિષ્ટ ગુણ થે. વે થે અપૂર્વ સ્વાર્થ ત્યાગ એવં સત્ય કી વિજય મેં અખંડ વિશ્વાસ. ઈન દોર્નો ગુણે કા ઉનમેં ચરમ વિકાસ હુઆ થા. ઉનકા સમસ્ત જીવન ઈસી સ્વાર્થ ત્યાગ કી અવિચલ સાધના સે સમુજલ થા. હમારે શાસ્ત્રો મેં કહા હૈ કિ મહાપુરુષો મેં દિવ્ય ગુણે કા પરિક્રુટન બાલ્યકાલ હી સે પ્રારંભ હો જાતા હૈ. એક દિન કી બાત હૈ–ગુરુ ગોવિંદસિંહ ઉસ સમય કેવલ ૯ વર્ષ કે થે. એક દિન સાયંકાલ કો જબ આપ ખેલ કર ઘર લૌટે, તબ આપને દેખા કિ દ્વાર પર મનુષ્યોં કા એક બહુત બડા સમૂહ એકત્રિત હૈ. ઉન્હોંને યહ ભી દેખા કિ ઉનકે પૂજ્ય પિતા ગુરુવર તેગબહાદુરજી ભી વ્યાકુલ ઔર ચિંતાગ્રસ્ત હૈં. ઉન્હોંને જબ પિતાજી સે ઇસકા કારણ પૂછા, તો ઉહ ને કહા–“પહાડી રાજાઓં કા ધર્મ ક્ષીણ હો રહા હૈ.” આપને પૂછા–“તબ યા હોના ચાહિયે ?” પિતા ને કહા–“યદિ કોઈ મહાપુરુષ અત્યાચારિયોં કી રાજધાની દિલ્હી મેં જા કર અપના શીશ અર્પણ કરે, તે અત્યાચારી કા વિનાશ હો સકતા હૈ.” ઉસી સમય, નિર્વિકાર હદય સે, મંદ મુસ્કાન કે સાથ ઉસ મહાબાલક ને ઉત્તર દિયા–“આપસે બઢ કર કૌન મહાપુરુષ હો સકતા હૈ?” પિતા ને કહા–“તબ તુમ્હારા રક્ષક કૌન હોગા ?” બાલક ગોવિંદસિંહ ને હંસ કર કહા –
જબ થે માતા કે પેટ મેં, તબ તો સહાઈ હોય;
અબ તો ભયે નૌ બરસ કે કયાં ન સહાઈ હેય.”
કૈસા નિભક ઉત્તર હૈ ! કેાઈ ભી વસુંધરા ઐસે દાર્શનિક, નિભક બાલક કી જનની હેને કે કારણ ગર્વ કર સકતી હૈ! ઇસ પ્રકાર યહ માનવ સ્વતંત્રતા કી બલિવેદી પર પિતા કા પહિલા બલિદાન દે કર ગુરુ ગોવિંદસિંહ ને ભગવાન કી કરુણું પર અખંડ વિશ્વાસ પ્રકટ કિયા; પરંતુ યહ પહિલા બલિદાન અંતિમ બલિદાન નહીં થા. ગુરુદેવ કા જીવન નહીં બલિદાન કી વિમલ આત્મા સે દેદીપ્યમાન હૈ. સિખોં કી રક્ષા કે લિયે, હિંદુઓ કી રક્ષા કે લિયે ઉહને સબ કુછ સહા ઔર પ્રસન્નચિત્ત હો કર સહા. ધન ઔર રાજ્ય કી તો બાત હી યા હૈ ? ઉનકે દો પુત્ર કે નિર્દયી શાસક ને દિવાલે પર ચુનવા દિયા ઔર દો પુત્રોં કે ઉન્હોંને અપને હાથ શુ. ૨૦
www.umaragyanbhandar.com
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat