Page Text
________________
મહામહોપાધ્યાય સ્વ૦ પંડિત યાદવેશ્વર તકરત્ન ૧૪૧ વસ્થા મેં તો કભી-કભી કવિતા લિખતે ઔર બેલતે ચલે જાતે થે. સંસ્કૃત કે અતિરિક્ત આપ બંગલા કે ભી અચ્છે લેખક થે. આપ મૃત્યકાલ તક સાહિત્ય કી સેવા કરતે રહે. પિછલે દિને આપ “અશક' નામક એક ઐતિહાસિક ઉપન્યાસ લિખ રહે થે, જે અપૂર્ણ હી રહા. બંગલા કે “વેદ-વ્યાસ”, “સોમ-પ્રકાશ તથા “આર્યા–દર્શન' ઇત્યાદિ પત્રોં કા જન્મ ઈનકી યુવાવસ્થા મેં હુઆ થા. ઇન સબ પત્ર-પત્રિકાઓં મેં યહ બરાબર લિખતે રહતે થે. બંગલા મેં દ્રૌપદી' નામક એક ખંડ-કાવ્ય આપને લિખા થા, જિસકે કારણ સાહિત્ય—સમાજ મેં બડી સનસની ફૈલ ગઈ થી. મૈને સ્વયં સે પઢા હૈ. ભા કી જે પ્રૌઢતા હૈ, ધર્મ કી જે પુષ્ટિ ઇસમેં કી ગઈ હૈ સબ અભુત હૈ, સાથ હી રાજનીતિ કી પુટ ભી ખૂબ ખરી હૈ. યહ કાવ્ય ભટ્ટાચાર્યજી કી પત્ની શ્રી જગદીશ્વરીદેવી કે નામ સે, જે અભી જીવિત હૈ, પ્રકાશિત હુઆ થા.
બંગલા-સાહિત્ય-પરિષદુ કે આપ દે બાર સભાપતિ યુને ગએ. સ્વયં લિખને—પઢને કે અતિરિક્ત ઉન્હોંને સાહિત્ય-સેવા કી કિતની હી સાર્વજનિક સંસ્થાઓં ભી ખેલી થીં. ઇનોને સ્વર્ગીય સર આશુતોષ મુકરજી એ મહામહોપાધ્યાય પદ્મનાભવિદ્યાવિનેદસરીખે વિદ્વાનેં કે અપને હાથે ઉપધિયાં દી થી. ઇનકે મિત્રે મેં સર જજે ગ્રિયર્સન ઔર ઊંટર કે. ડી. જોષ જૈસે લોગ થે.
ઘેષ કુછ દિન તક પ્રસિદ્ધ વિદ્વાન જેન ટુઅર્ટ મિલ કે ભી શિષ્ય રહે થે. ઉનકી સંગતિ કે કારણુ યાદવેશ્વરછ કે ભી થડે સમય તક અનીશ્વરવાદ કી ધૂનસી લગ ગઈ થી. ડોકટર ગ્રિયર્સન કે પાસ આપને એક બાર “ગાંધર્વ-વિવાહ' પર કુછ ગવેષણાપૂર્ણ પ્રબંધ લિખ કર ભેજે થ; કોંકિ ઉસ સમય મિકસમૂલર સે ઈસ વિષય પર વાદ-વિવાદ ચલ રહા થા. મૈકસમૂલર ને ઉë ૫ઢ કર યહ ઉત્તર ઝિયસ ને સાહબ કે લિખા થા–
૭, નારહમ ગાર્ડન્સ, એંસફર્ડ, ૧૬ કબર, ૧૮૭૭ પ્રિય મહાશય,
ગાંધર્વ-વિવાહ' પર પંડિત તર્ક રત્નજી ને જે લેખ લિખે હૈ, ઉનકે લિયે મેરી ઓર સે ઉન્હેં ધન્યવાદ દીજિયે. ઈસમેં સંદેહ નહીં કિ યહ ઋષિ દ્વારા સ્વીકૃત થા. યદિયે લેખ સંસ્કૃત મેં લિખે ગયે હોતે, તે મેરે લિયે અધિક છે હોતેકકિ બંગલા પઢને મેં મુઝે કઠિનાઈ હતી હૈ.
ભવદીય-એફ ૦ સૈકસમૂલર ઈનકી વિદ્વત્તા સે પ્રસન્ન કર સરકાર ને ઇન્હેં એક સંમાનપત્ર ઔર મહામહોપાધ્યાય કી ઉપાધિ ભી દી. યહ પ્રાયઃ દરબાર
મેં ભી નિમંત્રિત કિયે જાતે થે. બંગાલ કે ગવર્નર બુડબર્ન મહોદય Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 035270 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Akhandanand Bhikshu |
| Publisher | Sastu Sahitya Vardhak Karyalay |
| Publication Year | 1931 |
| Total Pages | 640 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 43 MB |