________________
૧૩. દરબાર એમ ઇચ્છે છે કે જે પદ્ધતિ કેટલાક ખાસ કારગ્રેાને લીધે અજમાયસ દાખલ કરવામાં આવી હતી તે હવે કાયમ તરીકે દાખલ થવી જોઇએ, પણ તે ભુલી જાય છે કે તે મ ધોસતી નહીં આવવાથી તરતજ અનાદર કરવામાં આવ્યેા હતા, અને ૧૮૮૬ની ગેાઠવણુથી જેણે મુકરર વાષીક રકમની રીત કાયમને માટે સ્થાપીત કરી. વિશેષમાં રખેાપાની રકમ સબંધી ગાઠવણુ કરવાના વહીવટ પોતાના હસ્તક લેવાને બ્રીટીશ સરકારના ચેાગ્ય કાર્ય સામે વાંધા ઉઠાવે છે. અમારે કહેવુ જોઇએ કે આ બાબતમાં સરકારની સ્થાપિત નીતિમાં તદૃન ફેરફાર કરવાનુ કહેવુ તે હવે ઘણું જ માડુ' છે.
૧૪. ૧૮૮૬ના કરાર બ્રીટીશ સરકારના અયેાગ્ય દખાણુથી તેમને પરાણે કબુલ રાખવા પડયા હતા તેમ જણાવે છે અને દલીલ કરે છે કે કાઇ પણ રીતે તે હાલના રાજાને બંધનકર્તા નથી, ૨ખાપાની રકમ સંબંધના કરારોમાં પાલીતાણાના આ કાંઈ પહેલા વાંધા નથી. અને આ મુદ્દા ઉપરની દરબારની અરજ ચૂકત ૧૮૨૧ના દસ્તાવેજના સબંધમાં જે યત્ના થયા હતા તેનું પુનરાવર્તન છે. ૧૮૨૧ના કરાર સબંધના દરબારના આક્ષેપેા જેટલાજ અત્યારના આક્ષેપે સાખીત ન થઈ શકે તેવા અને પાયા વગરના છે.
દરબારની રાજ્યકીય સ્થીતિ અને રાજદ્વારી હકુમતની દલીલની તપાસ અને તેનુ ખંડન.
૧૫. પ્રથમમાં રખાપાના અવેજની રકમ અને તે વસુલ કરવાની પદ્ધતિના સંબંધમાં માગેલી સ્વતંત્રતાને અંગે દરખારે તેની રાજ્યકીય સ્થીતિ અને રાજદ્વારી હુકુમતને આગળ ધરી છે. તે હલીલને વિચાર કરતાં શત્રુંજયગિરિની ખાખતમાં દરબાર અને જૈનકામની વિલક્ષણ સ્થીતિના ઇતિહાસ અને તેટલે ટુકમાં જોવાની જરૂર છે.
ડુંગરની ખાખતમાં દરબાર અને જેના વચ્ચેને વિલક્ષણુ સબંધ
૧૬. જૈન કામ પરાપૂર્વથી શત્રુ જયગિરિને તેના તમામ ધાર્મીક સ્થાને માં વિશેષ પવિત્ર ગણે છે. ઇતિહાસમાં નોંધ લેવાયેલ છે કે સને ૪૨૧ના અરસામાં ઘણા જુના અને સર્વોત્કૃષ્ટ કારીગરી
( ૬ )
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com