________________
- “રોપાના અવેજને વસુલાતીના વહીવટની અતબબત
ગણવાનો ખોટી ભ્રમણા.” ૧૧. અમારે જણાવવાનું કે દરબારની અરજ પૂર્વના ઈતિહાસ અને સ્થાપિત સ્થીતિની અવગણના કરવાનો યત્ન કરે છે અને તદન ખોટા મુદા ઉભા કરે છે, તે દરબારમાં રાજ્યાધિકાર અને સર્વ સનાના આધારે ખેપાની રકમ નક્કી કરી તેની વ્યવસ્થા કરવી, તે તેના વસુલાતી વહીવટની આંતર્બાબત છે એમ ગણી સંપૂર્ણ સ્વતં. ત્રતા હોવાનો દાવો કરે છે. આ હકીકત આગળ ધરવામાં શત્રુંજયગિરિ ઉપરના જેમકેમના હક્કને માન્ય રાખતા અને તે દરબારના અધિકારની હદ બાંધતા નામદાર બ્રીટીશ સરકારના સત્તાયુક્ત જાહેરનામા અને ચુકાદાઓને સદંતર ભૂંસી નાખવા માગે છે અને નવેસરથી શરૂઆત કરવાની બ્રીટીશ સરકાર રજા આપે તેમ ઈચ્છે છે.
૧૨. રખેપાના અવેજના સવાલને વસુલાતી વહીવટની - તબાબત ગણવાને યત્ન કરતા પવિત્ર દસ્તાવેજોની સરતે પ્રમાણે નક્કી થયેલ અવેજની ઉત્પત્તિ, સ્થીતિ અને નામદાર બ્રીટીશ સરકારના હુકમને દરબાર તદ્દન ભુલી જાય છે. આ અવેજનું વર્ણન કરતાં વખતો વખત ગમે તે અચોક્કસ શબ્દ વપરાયેલ હોય તે પણ તેની ઉત્પત્તિ અને સ્વરૂપ એટલા સર્વ પ્રસિદ્ધ છે કે–આધિપત્ય હક્કો ને અમલ કરવામાં તેને ઉપજ માટેના સામાન્ય કર જે ગણો તે તદન ખોટું છે. અત્યારે માગેલ સ્થીતિના આધારમાં કર્નલ કીટીંજે. ૧૮૬૩માં કહેલ કેટલીક વાતો રજુ કરે છે. પણ તે પ્રસંગે કનલ કીટીંજને મત સરકારે માન્ય રાખ્યો ન હતો. અને ૧૮૬૩ ની પહેલા અને પછી પણ સરકારે પાલીતાણા દરબારને જે સ્વતં. ત્રતાની કલ કીટીંજે ભલામણ કરવાને તે દાવો કરે છે તેની નિર. તર ના કહેલ હતી તે વાત તેઓ ધ્યાનમાં લેતા જણાતા નથી. કર્નલ કીટીંજના સદરહુ લખાણ બાદ નામદાર બ્રીટીશ સરકારે તેની સત્તાયુક્ત પૂર્ણ તપાસ કરી ડુંગરના સંબંધની દરબારની સતા મયાદિત કરતા અને દરબાર અને જેનોમ વચ્ચેના સંબંધને વ્યવસ્થિત કરવાના સિદ્ધાંતે નક્કી કરતા હુકમ બહાર પાડયા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com