________________
વાર્ષીક રકમ નક્કી કરતા કર્નલ કીટીંજના ૧૮૬૩ના હુકમ, પછી અન્યું હતુ. આ અવેજના પ્રમાણુના સબંધ યાત્રાળુઓના જાન માલનું રક્ષણ કરવાના કામના પ્રમાણ સાથે છે. અને ઉપજ માટેના એક કરના સાધનરૂપ કદી ગણવામાં આવેલ નથી. જો કે યાત્રાછુએની સંખ્યા વધી છે પણ તેથી કાંઇ તેના રક્ષણ માટેના ખર્ચ'માં કાંઇ વધારા થયા નથી. ઉલટુ શાંતિના જમાના, સા ભામ સત્તા તરફથી થતું સપૂર્ણ રક્ષણ, રેલવેની સગવડતાથી પગ અને ગાડીની મુસાફરીની બીનજરૂરીયાત વિગેરે જોતાં દરમારને ખર્ચમાં વધારાને બદલે ઘટાડા થયેા છે. યાત્રાળુએ પાલીતાણા સ્ટેશને ઉતરે ત્યાં સુધી દરખારને રક્ષણનુ ં કાંઇ કામ આવતું નથી. અને ડુંગર ઉપર ચડવું શરૂ કરે તે ક્ષણથી તેનુ ધ્યાન શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીના નાકરા તરફથી રાખવામાં આવે છે.
૮૭. સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટથી બહાલ રહેલ મુંબઇ સરકાનાં ૧૮૭૭ના હુકમો મુજબ દરબારને ગઢમાં, ડુંગર ઉપર અથવા ડુંગર ઉપર ગઢ સુધી જતા રસ્તાની આજુ બાજુ ૫૦૦ વાર સુધીમાં કોઇ પણ ઠેકાણે કાયમી પોલીસચેાકી રાખવાની મના થયેલ છે. યાત્રાળુ ડુંગર ઉપર ચડાવા મઢે ત્યારથી અને ડુંગર ઉપર હેાય ત્યાં સુધીના તેઓના રક્ષણ માટે આણુ દજી કલ્યાણજીને ઘણેા ખર્ચ કરવા પડે છે. તથી યાત્રાળુએ સ્ટેશને ઉતરે ત્યારથી ડુંગર ઉપર ચઢે ત્યાં સુધીજ યાત્રાળુઓના રક્ષણનું ધ્યાન રાખવાનુ ફકત દરખારને માથે આવે તેમ ગણી શકાય. કદાચ જો કાંઈ પણ ખર્ચ તે માટે કરવામાં આવતા હાય તા તે નામનેાજ હેાવા જોઇએ. અને દરબારને મળતી રકમ જેટલા ન હાઇ શકે; કારણ કે એટલું ધ્યાનમાં લેવા જેવુ છે કે આખા સ્ટેટના પેાલીસાના ખર્ચ રૂ. ૧૫૦૦૦) ઘણે ભાગે નહીં હાય.
૮૮, ૧૮૮૬માં નક્કી કરેલ રૂા. ૧પ૦૦૦)ની રકમ ડુંગર ઉપર આવતા યાત્રાળુઓની સંખ્યા ઉપર નક્કી થયેલ છે એવી ખાટી ધા રણા કરી શકાય નહીં. તેમ ૧૮૨૧ની ઉધડ રકમ રૂા. ૪૦૦૦) અને ૧૮૬૩ની રૂા. ૧૦૦૦૦) પણ યાત્રાળુઓની સંખ્યા ઉપર હતી નહીં. હાલમાં અપાતી રૂા. ૧૫૦૦૦ની રકમ કર્નલ વોટસને વધારે પડતી ગણી હતી અને તેણે ધાર્યું કે તે વધારવી ન જોઇએ.
૮૯. પહેલાના કરારો અને હુકમેાથી નક્કી. રકમ હેરાવવામાં
( 3* )
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com