________________
૬૭. ૧૮૭૬ માં તે વખતના ઢાકાર સાહેબે ડુ ંગર ઉપર હુલકી કામના લેાકાના મેળે ગાળ્યેા. બ્રીટીશ સરકારને વચમાં આવવું પડયુ અને તપાસ કરી ઠરાખ્યું —“ શત્રુંજય ઉપર ઢ લાકોના ભરવામાં આવેલ મેળા જે આવકાને હેરાન કરવાની ખાતર દરબારે નવીન ઉભા કરેલ હતા. આવી વર્તણૂક એક બીજા વર્ગના રાજાને અણછાજતી અને શ્રાવકા સાથેના સંબંધના સરકારે કરેલ નિયમાથી વિરૂદ્ધ હતી. મુંબઇ સરકારે તેએના ૧૮૭૭ ના હુકમેામાં પક્ષકારાની અરસપરસ લાગણીની હકીકત દારવી છે.
૬૮. પછીથી ઘણા પ્રસંગો બન્યા કે જેમાં શત્રુંજયગિરિ ઉપર જૈનકામના સબંધમાં દરબારના કૃત્ય માટે સરકારને વચમાં પડવાની જરૂર પડી. ૧૯૦૩ ના ફેબ્રુઆરીમાં તે વખતના ઠાકાર સાહેબ અને તેના માણસેા બીડી પીતા જોડા સહીત જૈન કામની ધાર્મિક લાગણી ઉપર ત્રાપ મારીને ગઢની અંદર ટુંકમાંથી ચાલ્યા. બ્રીટીશ સરકારને તરતજ વચમાં પડવું પડયું. અને હવેથી તેવુ કાર્ય કરતા અટકવા ડાકાર સાહેબને કહ્યું,
૬૯. જૈન કામને તેઓ તરફના પાલીતાણા દરબારના વલણ 'ખ'ધની દુ:ખદ યાદદાસ્ત તાજી કરવાની ઇચ્છા નથી પણ સરકારની દખલગીરી વ્યાજખી જણાય તેવુ કાઇપણ કાર્ય દરમાર વિરૂદ્ધ સાખીત થયું નથી તેમ દરમારે જણાવ્યાથી ભુતકાળની હકીકત અમારે દીલગીરી સાથે જણાવવાની જરૂર પડી હતી.
૭૦. ૧૯૦૮ માં ડાકાર સાહેમ માનસિંહજીના અવસાનથી તે સાલથી ૧૯૨૦ સુધી બ્રીટીશ એડમીનીસ્ટ્રેશન હતું. આ મુદ્દતમાં સ્વત્વના અભાવે દરબાર અને જેના વચ્ચેની તકરારમાં શાંતિ હતી. હાલના ઠાકર સાહેમ ૧૯૨૦માં ગાદી ઉપર આવ્યા પછી વિશેષ ઉત્સાહી અધિકારીએએ જુની તકરાર ઉભી કરવામાં અને અગાઉનાં વિખવાદમાં બળતામાં ઘી હોમવાનુ પોતાથી બની શકે તેટલુ કર્યું છે.
( at )
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com