Saurshtrani Asmita

SR No.: 035252
Original Sutra Author: N/A
Author: Nandlal B Devluk
Publisher: Yogesh Advertising Service
Publication Year: 1968
Total Pages: 1014
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 3 MB

Page 346

સુન્દર ચોરઠ દેશ
પ્ર. ડો. એલ. ડી. જોશી
B. A.Hons. MA Ph. D. સેરઠ' શબ્દના ઉચ્ચારણ સાથે જ અમીરસતું પ્રમાદાઓને લઈને લલકારેલા દુહા રૂપે રજુ કરૂં છું. ઝરણું ફૂટી પડે છે. “મેરઠમાંના ત્રણેય શબ્દ
(૧) સોરઠ મેલા શું ઉતરે ઝાંઝર રે ઝણકાર ( 1 ) “ સરસ રસ ઠાલવતો” પ્રદેશ ના
વાજે પગરા વેચિયા ગાજે ગઢ ગિરનાર છે પ્રતીક રહેલા છે. “શેરઠ' શબ્દ કાને પડતાં જ સરસ રસ રાગથી ભરપુર પ્રદેશન: ચિત્ર માનસ (૨) બીજો મારું તે અગા ભાણજે સોરઠ ઘરની નાર પટલ પર ઉપસી આવે છે.
- થેબે કટારો થરહરે કેપે જે રાય ખેંગાર છે
(૩) બેની વરજ તારા વીજાને નીતની વાડી જાય રઠિયા દુહ લો, ભલી ભરવણ રી વાત! ડાળ મરેડે રસ પીએ મારા લાખેણું ફળ ખાય છે યૌવન છાઈધણ ભલી ને તારા છાઈ રાત ” (૪) વીજા વંડી રડવા થને દે દે થાકી શીખ! આ પંક્તિઓના પ્રણેતાના મનમાં સોરઠની રસધાર પર ઘેબર વાસી રહે તે પર ઘર માંગે ભીખ!! વહી જ હશે. એની કલ્પનામાં “સરસ રાગ રતિ (૫) નથી લૂટયાં સૂના ચૌવટ નથી લટ ધૃત ભંડાર! રંગ’ની ભાવના ઉભરી જ હશે. સેરઠના સૌંદર્યન્ત લુટી હૈમામી સોરઠી જેણે ભર ભર મેલ્યા થાળ !! પ્રતિરૂપ સમ મોરઠના નારી અને સોરઠની વાણીને
(૬) સોરઠ થારા નેણ જમું પાણી ઉપર તરંત! વિલાસ આ કવિએ માણ્યો જ હશે. સેરઠના નારી
મૂરક તે જાણે માંછલી પર દૂર દૂર ચેટ કરંત !! અને સે રહની વાણી બને શેરડી કરતાંય મીંઠા
(૭) સોરઠ નારી સાંવરી શેકારી રે રંગ! અને મધુર ! નર્માણ અને નાજુક !!
લવંગ સરેખ શરફરી ભારે ઉડાઉડ વળગે અંગ ! સોરઠની ધરતીનું સાચું ધન સોરઠી સ્ત્રીઓ છે. (૮) સોરઠ નાગણ બણ રહી જે છેવું તે ખાય! મર મર કરી વાત કરે, ગરમર કરે આચાર ઘડી એક ને શું જમેળ હું મારો સબ વિખઉતરજાય!! પાવઠિએ પાણી ભરે એ સોરઠના નાર છે ” (૯) સોરઠ ઉભી શેખડે ઉભી કેર સુકાય
ચંદન હો રંખડે નાગ પલંટા ખાય !! સોરઠભૂમિનું સૌદર્ય તો પાવઠીએ પાણી ભરતી
(૧) સોરઠ તેંગે તલવાર ર મખમલ બધો મ્યાન! અને મર મર કઈ વાતેના માકા કરતી સોરઠી
પેલે પણ આકરા ફેર સડી ખુરસાણ! સન્મારિઓમ જ . તેમને વામી વિલાસ અને હા સ પરિહાસ અજોડ હોય છે. સેરઠની નાર અને
(11) સોરઠ અલોળ બારિયાં મેત્યાં જયાં પાણી સેરઠની તલવાર બને તીખા તેજ અને પ્રખ્ય ત છે.
રણ વાળો ફેસી ઢસી છેલ જવાન !!
(૧૨) શીંગી વાજે ખ તપસી ગામે બાર ! “લીલી ઘોડી હાંસલી. અલબેલો અસવાર !
ભઢ્યા ગાલે મામી સોરઠી મારે સંગ ચાલ્યો કેદાર! કડાં કટારી વાંકડી સરકડી તતવાર છે ”
(૧૩) કુણ રાજા રા દિકરા કુણ તમારું ગામ! તેવી જ રીતે મેરઠની ઘડી અને છોડી પણ જાત પ્રકાશ બિયે કેય તમારું નામ !! પ્રખ્યાત છે. અને જ્યારે ધરતી ઉપર પગ મુકે છે (૧૪) ગામ અમારો મેડતો જાત અમારી ગોડ ત્યારે ધરતી ધ્રુજી ઉઠે છે. સોરઠની આ પાણીદાર રાજા લલરા દીકરા સરકરા સિર મોડ !
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat