________________
ના
થી
)
સનાતન જૈન,
૨૮૧
જર્મનભાષામાં જિનાગમસંબંધે પ્રોફેસર વેબર.
(ગયા અંકથી ચાલુ) સિદ્ધાંતમાં અગ્રભાગ (ર૪ર) લેનાર ધર્મગ્રંથે નીચે પ્રમાણે છે –
૩-૧૧ (અથવા ૧૨) અંગે.
ઉપરના પૃષ્ઠ ૨૧૧ માં આપણે જોયું છે બનાવી તેનો વિજય દર્શાવ્યો છે. આવી રીતે બાર કે પ્રાચીન કથાનુસારે પ્રથમ જિનના સમયમાં અંગના વખાણ ઘણા આશ્ચર્યકારક છે અને સમસ્ત બારે અંગે વિદ્યમાન હતા. બીજા અને તેનું સ્પષ્ટીકર બરાબર રીતે એમ આપી શ નવમા જિન વચ્ચેના સમયમાં ફકત અગીયાર થાય તેમ લખવાનું કારણ એ છે કે પછી જે. એટલે બારમા અંગ સિવાય બધા અંગે વિદ્ય મળી શંકાઓ તે સંબંધે ઉભી થાય તેના માન હતા; નવમા અને સેમિ જિન વચ્ચેના તવરાગ ઉપરની વાત ખાસ કરીને જાણું સમયમાં ઉપરોકત અગી ખારે અંગે નષ્ટ થયા જયારે મેળમાં અને વિમમ જિન વચ્ચેના
જે વિવાદાત્મક વિષય તરીકે કહ્યું છે. વધારે સમયમાં સમસ્ત બારે અંગે અસ્તિત્વ ધરાવ
માં વધારે સંભવિત રીતે આ છેલો ભાગ કે
જે ઘણું કરીને દેવદિધગણિએ રચેલા તા હતા અને પછી બારમું અંગ પુન: ૫૧
(૨૪૩) નન્દી સૂત્રમાં લગભગ અક્ષરશ: નષ્ટ થયું. આ માન્યતા સિદ્ધાંતમાંથીજ થતા
માલૂમ પડે છે ને ચર્થ અંગમાં પછીથી ક છેવટના અનુમાને માથે મળતી આવે છે એ
રેલા ઉમેશ તરીકે લેખી શકાય. પછી તે નન્દી ગોમાં અને ઉપાંગમાં પ૨ પણ નિયમ પ્રમાણે અમીબાર અંગે જણાવેલા છે. આ નિશ્ચિત
સૂત્રમાંથી ઉતારી લીધું હોય. અગર તેમ ન વાતમાં મખ્ય અપવાદ ચતુર્થ અંગ છે જેમાં હોય તો તેમાં અને નદીસૂત્રમાં થોડાઘણા પ્રથમારંભે આપણુ અંગેની ટુંક ગણત્રી આ ફેરફાર હોવાથી કે સામાન્ય મૂળમાંથી લીધો પવામાં આવી છે ( જે પાછળથી ઉમેરવામાં હેય. ચતુર્થ અંગમાં આના સંબંધે અને બી આવી હોય એમ સહેલાઈથી ધારી શકાય તેમ જા સંબંધે જે ઉલ્લેખ કહેલા છે તે આખરે છે ). તે ગણત્રોમાં દુવાલસંગે ગણિ પિડ- પછીથી દાખલ કર્યા હોય ( જુઓ અંગ ૫, ગમતા એકવડા ભાગ આપી છે. તેવી જ રીતે ૨૦૮). પરંતુ તે ઉપરાંત દુવાલસંગં ગણિપિડગમ તેના ક્ષેક ૧૮, , ૮૮ માં બારમા અંગ સિદ્ધાંતના જે ભાગે અને સાથે સંબંધ ધરા વિષે થોડાક ઉલ્લેખ કરેલા છે, અને છેવટે સ
વતા નથી તેમજ ફકત જણાવેલ છે. માપ્ત કરતી વખતે આ વિષય સંબંધે વિસ્તાર પૂર્વક ધ્યાન આપ્યું છે તેમાં દુવાલસંગં ગણિ
પ્રસ્તુતઃ ફકરાઓ પછીથી દાખલ કર્યા છે પિડગમ ભૂતકાળમાં શાશ્વત વિદ્યમાન હતું અને તે જે સ્વરૂપમાં તેઓના ઉલ્લેખ કર્યો છે તે ભવિષ્યમાં પણ સર્વ કાલ વિદ્યમાન રહેશે એમ સ્વરૂપપરથી જ સ્પષ્ટ થાય છે,
૫૧-ફેસર ખુમન મને જણાવે છે કે ભગવતી ૨૦-૮ પ્રમાણે બારમું અંગ સવ ત્ય (સમસ્ત ) નષ્ટ થયું એટલે બધા મળી ૨૩ જિનતરાઓ.
પર–પરંતુ જુએ ઉપાંગ ૧. ર૬ (પૃ. ૩૬, હ્યુમનની આવૃત્તિ)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com