Page Text
________________
ડિસેસર જ આ]િ
પાલી વ્યાકરણ
પાલી વ્યાકરણ.
(૨) અંગ્રેજીમાં કર્તા એમ. એચ. ટિ; (રંગુન બાપટીસ્ટ કોલેજના પાલી ભાષાના પ્રોફેસર) “સનાતન જિન” માટે ગુજરાતીમાં ખાસ ભાષાંતર કર્તા-મી મેહનલાલ દલીચંદદેશાઈ, બી. એ.
ક્રિયાપદની યોજના. ક્રિયાપદનાં મૂળ થડ ધાતુમાં કેટલાક રૂપા આપે છે, અગર ફરીથી ક્રિયા થયાં કરતી હોય નર કરવાથી અને જુદા પ્રત્યય ધાતુને લગા- તેવો અર્થ આપે છે. ડવાથી મૂળ ધાતુમાંથી પ્રત્યક્ષ થાય છે. આ (૫) નામ ધાતુક–રા નામમાંથી ઉપજમૂળ ક્રિયાપદના થડે રૂપાખ્યાન કરતી વખતે વાય છે, અને જે નામમાંથી તેને પ્રાજવામાં મણ સંબંધી વિચાર કરતાં લઇશું તે વધારે આવે છે તે નામને લગતી ક્રિયા કરવાનું, સહેલું થઈ પડશે.
તેની માફક ચાલવાનું, તેની પેઠે હેવાનું, ક્રિયાપદનાં ઉત્તર (Secondary ) થ થવાનું, કરાવવાનું, કરવાનું, તેને કબજે છેક્રિયાપદનાં રૂપાખ્યાનમાંથી થાય છે. આ થડનો વાનું, તેના જેવું થવા ઇચ્છવાનું વગેરે મુખ્ય આધાર પ્રત્યક્ષ ધાતુપર હાવા કરી બતાવે છે. ગણના થાપર સામાન્ય રીતે રહે છે. આ ગણુનું શક્ય ભેદાત્મક થડ નીચે બતાવ્યા પાંચ પ્રકારનાં છે,
પ્રમાણે ધાતુને – લગાડવાથી થાય છે. (૧) શક્યભેદાત્મક–ધાતુને શક્ય ભેદને (૧) જ્યારે ધાતુને છેડે સ્વર હોય છે, અર્થ આપનાર
ત્યારે તેનેય તુરતજ લગાડવામાં આવે છે (૨) પ્રેરકક્મદાત્મક–ધાતુને પ્રેરક ભેદને અને તેથી ધાતુના સ્વરમાં ફેરફાર થાય છે. અર્થ આપનાર.
(૨) જ્યારે ધાતુને છેડે એકવડે વ્યંજન (૩) આશિષાર્થક–ધાતુને આશિષાર્થ આ- હોય છે, ત્યારે સંધિના નિયમિત નિયમો પ્રમાણે પનાર.
- તુરતજ લગાડવામાં આવે છે. (૪) અતિશયદર્શક અગર અવિરામ દશ (૩) જ્યારે ધાતુને છેડે સંયુકત વ્યંજન ક-ધાતુને અતિશય એટલે ‘ઉત્કર્ષને અર્થ હોય છે અથવા એકવડે વ્યંજન કે જેને એક
૧. બરમાની અંદર પાલી ભાષા બીજી ભાષા તરીકે સ્કૂલ અને કૅલેજની અંદર દાખલ થયેલી હોઈ, આ વ્યાકરણ રંગુનના કૉલેજના પાલી ભાષાના પ્રોફેસરે અંગ્રેજીમાં વિદ્યાર્થિની અનુકુળતા. પ્રમાણે તૈયાર કર્યું છે. આપણે જૈન શાસ્ત્રોની પવિત્ર ભાષા માગધી યુનિવર્સિટીમાં દાખલ કરાવવાને પ્રયત્ન ચાલ થયો છે અને કેવા પ્રકારનાં વ્યાકરણ અને પાઠપુસ્તકો તઈયાર કરવા તે સંબંધી ની મુશ્કેલી નડતી અનુભવવામાં આવે છે. પાલી અને આપણી શાસ્ત્રભાષાને એટલું બધું મળતાપણું છે કે, તે બંને ભાષાઓને બે બહેને વિદ્વાને કહે છે. એટલે આ રીલી ઉપર આપણું વ્યાકરણ પુસ્તકો રચવાનું સુજે તેટલા અર્થે આખા અંગ્રેજી ભાષામાં લખાએલા પાલી ભાષાના આ વ્યાકરણનું ગુજરાતી ભાષાંતર કરાવી અમે અનુક્રમે દાખલ કરીએ છીએ, અમે ઇચ્છીએ છીએ કે, જૈન વિદ્વાનો પછી ગહરથ હો કે મુનિ હો, તે પિતાની શક્તિની પરિક્ષા કરાવવાની આ તક ગુમાવશે નહીં, સ. સ. જે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 035241 |
| Book Title | Sanatan Jain |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Unknown |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1907 |
| Total Pages | 412 |
| Language | English, Hindi, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_English, Book_Devnagari, & Book_Gujarati |
| File Size | 3 MB |