________________
आगम (४०)
[भाग-3] “आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १ अध्ययनं , नियुक्ति: [१३६], भाष्यं , वि०भा गाथा [१४५३,१४५८], मूलं F /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति: ।
प्रत सूत्रांक
उपोद्धात- निश्रुतिः
१४२॥
दीप अनुक्रम
याम्, इदं वाऽभ्ययनं न सनीचीनम् , कथमयमन्यथा नावबुध्यते इति, अपि च-तथाविधकुशिष्यपाठने तस्यावत्रोधाभावान्
बाधाभावात शिष्य:उत्तरोत्तरसूत्रार्थानवगाहने सूरेः सकलावपि शास्त्रान्तर्गतौ सूत्रार्थी भ्रंशमाविशतः, अन्येषामपि च पटुश्रोणामुत्तरोत्तर-1 ।
रोक्षायां सूत्रार्थावगाहनहानिप्रसङ्गः, उक्कं च-"आगरिए सुत्तमि य परिवाओ सुत्तअत्थपलिमंथो । अन्नसिपि य हाणी पुट्ठावि न दुद्धया वंझा ॥१॥” (वि.१४५७) मुद्गशैलप्रतिपक्षाद् ततो योग्यशिष्यविषयो दृष्टान्तः कृष्णभूमिप्रदेशः, तत्र हि प्रभूतमपि | | निपतितं जलं तत्रैवान्तः परिणमति, न पुनः किश्चिदपि ततो बहिरपगच्छति, एवं यो विनेयः सकलसूत्रार्थग्रहणधारणे समर्थः । |स कृष्णभूमिप्रदेशतुल्यः, स च योग्यः, ततस्तस्मै दातव्यमिदमध्ययनमिति, उक्तं च-"बुढेऽवि दोणमेहे न कण्हभोमाओ लोहए उदयं । गहणधरणासमत्थे, इय देयमछित्तिकारंमि ॥१॥" (वि.१४५८) सम्प्रति कुटदृष्टान्तभावना-कुटा-घटाः, ते द्विविधास्तद्यथा-नवीना जीर्णाश्च, नवीना ये सम्प्रत्येवापाकतः समानीताः, जीर्णा द्विविधा-भाविता अभाविताच, भाविता द्विविधाः-प्रशस्तद्रव्यभाविता अप्रशस्तद्रव्यभाविताच, तत्र ये कर्पूरागुरुचन्दनादिभिः प्रशस्तद्रव्यै वितास्ते प्रशस्तद्रव्यभाविताः, ये पुनः पलाण्डुलशुनसुरातैलादिभिर्भावितास्तेऽप्रशस्तद्रव्यभाविताः, प्रशस्ताप्रशस्तद्रव्यभाविता अपि द्विधा-धाम्या अवाम्याश्च, अभाविता नाम ये केनापि द्रव्येण न वासिताः, एवं शिष्या अपि प्रथमतो द्विधा नवीना जीर्णाश्च, तत्र ये बालभावे वर्तमाना अज्ञानिनः सम्प्रत्येवावबोधयितुमारब्धास्ते नवीनाः, जीर्णा द्विविधा-भाविता 8
॥१४॥ अभाविताच, तत्राभाविता ये केनापि दर्शनेन न वासिता, भाविता द्विविधाः-कुमावनिकपार्धस्थादिभिः सविनैश्च, टू कुपावनिकपार्श्वस्यादिमिरपि भाविता द्विविधाः-चाम्या अवाम्याश्च, संविगैरपि भाविता द्विषा-चाम्या अवा
Jantducation inema
~306~