________________
आगम
(४०)
[भाग-3] “आवश्यक- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं H, नियुक्ति: [७९], भाष्यं , वि०भा०गाथा , मूलं [- /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्तिः ।
प्रत
क्षेपाः
सूत्राक
H
दीप अनुक्रम
उपोद्धात-18|कुपावचनिक लोकोत्तरं च, तत्र यत्पूर्वाहे भारतव्याख्यानम् अपराहे रामायणव्याख्यानमेतलौकिकं, यत् पुनरेते चरक- श्रुतनिनियुक्तिः
GIप्रभृतयः पाखण्डस्था निजनिजदेवतास्मरणजापप्रमुखमनुष्ठानं कुर्वन्ति तत् कुमावनिकं भावावश्यक, यत पुनः श्रमणो।
INवा श्रमणी वा श्रावको वा धाविका वा एकान्ते विशुद्धचित्त उभयकालं प्रतिक्रमणं करोति तल्लोकोत्तरं नांआगमतो।। ॥८ ॥
भावावश्यक, ज्ञानक्रियारूपोभयपरिणामात्मकत्वात् , मिश्रवचनश्चान नोशब्दः, अनेन लोकोत्तरेणेहाधिकारः, अस्य। लाचामन्येकाधिकानि-आवश्यकं अवश्यकरणीयं ध्रुवनिग्रहो विशुद्धिः अध्ययनपटुवर्गः न्यायः आराधनामार्ग इति, उक्तं
च-"आवस्सय अवस्सकरणिज धुवनिग्गही विसोही य । अझयणछकवरगोनाओ आराहणामग्गो" ॥१॥ (भनु-२017 आवश्यकशब्दस्य व्युत्पत्तिप्रदर्शिका चेयं गाथा-"समणेण सावएण य अवस्स कायषयं हवह जम्हा। अंतो अहोनिसस्स बार तम्हा आवस्सयं नाम॥१॥(अनु-३)"श्रुतमपि चतुर्विध-तद्यथा-नामश्रुतं स्थापनाश्रुतं द्रव्यश्रुतं भावश्रुतं च, तत्र नामस्था-14 पने प्रतीते, द्रव्यश्रुतं द्विधा-आगमतो नोआगमतश्च, तत्र आगमतो ज्ञाता तत्र चानुपयुक्तः, नोआगमतस्विविध-11 ज्ञशरीरभव्यशरीरतद्व्यतिरिक्तभेदात्, तत्र ज्ञशरीरभव्यशरीरे पूर्ववत्, तद्व्यतिरिक्त पुस्तकपत्रन्यस्तम् , अथवा श्रत-11 मिति सत्रमप्युच्यते. तच सूत्रं तव्यतिरिक्तं पश्चधा, तद्यथा-अण्डज पोण्ड कीटजं वाल वल्वजं च, तत्र अण्डा पटकसूत्र, पञ्चेन्द्रियहंसगर्भसम्भवमित्यन्ये, पोण्डर्ज कप्पोसप्रभवं, कीटज पञ्चधा, तद्यथा-पट्टसूत्रं मलय अंशुकं चीनांशुकं । कृमिरागं, अत्र वृद्धव्याख्या-किल यत्र विषये पट्टसूत्रमुत्पद्यते तत्रारण्ये बननिकुञ्जस्थाने मांसचीडादिरूपस्यामिपस्य | पुञ्जाः क्रियन्ते, तेषां च पुञ्जानां पार्वतो निना उन्नताश्च साम्तरा बहवः कीलका भूमौ निखन्यन्ते, तेषु च बनान्तरेषु।
*
... अत्र श्रुत शब्दस्य निक्षेपा: वर्णयते
~198~