________________
आगम
(४०)
[भाग-3] "आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं H. नियुक्ति: [३९,४०], भाष्यं H. विभागाथा -1, मूलं - गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
प्रावयास चावधारणे, तस्य चैवं प्रयोगः-अवधिज्ञानमेवैवं प्रच्यवते,न शेषज्ञानानीति, अथ कियत्प्रदेशं तत् द्रव्यं यतैजस-I अवधेराउपोदाते | भाषाद्रव्याणामपान्तरालवत्ति जघन्यावधिप्रेमयमित्याशङ्का, तत्किल परमाण्वादिक्रमोपचयादौदारिकादिवर्गणानुक्रमतः 8| प्रतिपादयितुं शक्यं, अतस्तत्स्वरूपं प्रतिपिपादयिषुर्गाथाद्वयमाह
वर्गणा ॥५७॥
ओरालविउपाहारतेयभासाणपाणमणकम्मे । अह दववग्गणाणं कमो विवज्जासतो खेत्ते ॥ ३९॥ कम्मोवरि धुवेयर सुन्नेअरवग्गणा अणंताओ। चउधुवर्णतरतणुवग्गणा य मीसो तहाऽचित्तो॥४०॥ आह-किमर्थमौदारिकादिशरीरप्रायोग्यामायोग्यद्रव्यवर्गणाःप्ररूप्यन्ते?, उच्यते-विनेयानामसंमोहाथै, तथा चात्रोदाहरणम्-इह भरतक्षेत्रे मगधाजनपदे प्रभूतगोमण्डलस्वामी कुचिकर्णो नाम गृहपतिरासीत्, स च तासां गवामतिप्रभूतत्वात् सहस्रादिपरिमितानां पृथक् पृथगनुपालनार्थ प्रभूतान् गोपालान् चके, ते च तासु परस्परं मिलितासु गोपा आत्मीयाः२ सम्यगजानन्ता सन्तोऽनवरतं कलहमकार्षः, तांश्च तथा परस्परं विवदमानान् उपलभ्यासौ तेषामव्यामो
हार्थ कलहव्यवच्छित्तये च शुक्लकृष्णरककर्बुरादिभेदभिन्नानां गवां प्रतिगोपालं सजातीयगोसमुदायरूपा भिन्ना तवर्गणा व्यवस्थापितवान् , एष दृष्टान्तोऽयमर्थोपनया-इह गोपालप्रभुकल्पो भगवांस्तीर्थकरः गोपकल्पेभ्यः शिष्येभ्यो
गोसमूहसमानपुद्गलास्तिकायं तदसम्मोहाय परमाण्वादिवर्गणाविभागेन निरूपितवान् इति, कृतं प्रसङ्गेन, पदार्थः प्रतिपाद्यते, तत्र औदारिकग्रहणादौदारिकशरीरप्रायोग्या वर्गणाः परिगृहीताः, इह वर्गणाः सामान्यतश्चतुर्विधा भवन्ति, तबथा-न्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतच, तब द्रव्यत एकपरमाण्वादीनां यावदनन्तपरमाणूना क्षेत्रत एकप्रदेशावगाढानां
AME%%%
ल
~1364