________________
आगम
(४०)
[भाग-3] "आवश्यक- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं H, नियुक्ति: [१८], भाष्यं H, वि०भा०गाथा [१४२३], मूलं - /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति: ।
प्रत
सूत्रांक |
दीप अनुक्रम
पोदाते उच्यते, इह पुद्गलास्तिकायादिकमभिधेयं, पुद्गलास्तिकायादिकं च परस्परविलक्षणमनन्तं च तपधा-परमाणुर्विप्रदे-1
*शिकस्त्रिप्रदेशिको यावदनन्ताणुक इत्यादि, अभिषेयभेदे चाभिधानस्यापि भेदः, अभिधानभेदस्याभिधेयभेदहेतुकत्वात् . ॥४॥ एकत्रापि चाभिषेयेऽभिधेयधर्मभेदतोऽनेकाभिधानप्रवृत्तियथा परमाणुनिरंशो निरवयवो निष्प्रदेशो निर्भेदः, तथा धनप्रतिज्ञा
विद्यणुको बंशो द्विप्रदेशो द्विभेदो यवयव इत्यादि, न चैते ध्वनयः सर्वधैकाभिधेयवाचकाः सर्वशब्दानां भिन्नप्रवृत्तिनिमि-13 -14 *त्तत्वात्, एवं सर्वद्रव्येषु सर्वपर्यायेषु च यथायोग भावनीयं, ततो भवन्त्यनन्ता अक्षरसंयोगाः, 'एतावत्यः'इयत्परिमाणाः
प्रकृतयः श्रुतज्ञाने भवन्ति ज्ञातव्याः ॥ सम्प्रति सामान्यरूपतयोपदर्शितानामनन्तानां श्रुतज्ञानप्रकृतीनां यथाव देना प्रतिपादनसामर्थ्यमात्मनः खलु अपश्यन्नाह-[पं० २०..]
"कसो मे वपणे सत्ती सुयनाणसवपयडीओ। चोइसविहनिक्खेवं सुयनाणे आवि वोच्छामि ॥ १८॥" कुतो मे-मम वर्णयितुं-प्रतिपादयितुं शक्तिः-सामर्थ्य , नैवेत्यर्थः, का.?-'श्रुतज्ञानसर्वप्रकृतीः' प्रकृतयो-भेदाः सर्वाश्च ताः प्रकृतयश्च सर्वप्रकृतयः श्रुतज्ञानस्य सर्वप्रकृतयः श्रुतज्ञानसर्वप्रकृतयस्ताः, कथं न शक्तिरिति चेत्, उच्यते, वह ये
ग्रन्थानुसारिणो मतिविशेषास्तेऽपि श्रुतमिति प्रतिपादिताः, उक्तं च-'तेविय मईविसेसा सुयनाणन्भतरे जाण।( ) दातांश्चोत्कृष्ट श्रुतधरोऽप्यभिलाप्यानपिन सर्वान् भाषितुं समर्थः, तेषामनन्तत्वादायुषः परिमितत्वादाचा क्रमवत्तित्वाच्च,आहा ॥४५॥
च भाष्यकृत-"जावंतो वयणगृहा मुआणुसारेण केइ लभंति। ते सधे सुअनाणं भेआणता मइविसेसा ॥१॥(वि०२२१५) उकोसवसुअनाणी विजाणमाणोवि तेऽभिलप्पेऽवि । न तरइ सधे वोतुं न पहुप्पइ जेण कालो से ॥२॥(वि०१४२३)" ततोऽ
JanEducenhan
P
ujanelibrary.org,
~112~
