________________
आगम
(४४)
[भाग-३८] “नन्दी”- चूलिकासूत्र-१ (मूलं+वृत्ति:)
................ मूलं [१६.../गाथा ||१६|| ......... पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४४] चूलिकासूत्र[१] नन्दीसूत्र मूलं एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
श्रीमलय- गिरीया नन्दीवृत्तिः ॥९८॥
||५६||
दीप अनुक्रम
नन्तभागकल्पान् जानाति पश्यति । तदेवमवधिज्ञानं द्रव्यादिभेदतोऽप्यभिधाय साम्प्रतं सङ्ग्रहगाथामाह- संग्रहावाओही भवपञ्चइओ गुणपच्चइओअवण्णिओ एसो[दुविहो]तिस्स य बहू विगप्पादवे खित्ते अकाले अ५६ ह्याबाह्याएषः अनन्तरोऽयधिर्भवप्रत्ययतो गुणप्रत्ययतश्च 'वर्णिणतो' व्याख्यातः, पाठान्तरं 'वण्णिओ दुविहो ति वर्षिणतो,
Mगा.५६-५७ द्विविधो द्विप्रकारः, तस्य च भवगुणप्रत्ययतो द्विविधस्यापि बहवो विकल्पा-भेदाः, तद्यथा-द्रव्ये द्रव्यविषयाः कस्यापि कियद्रव्यविषय इति द्रव्यभेदात् भेदः, तथा क्षेत्र-क्षेत्रविषया अमुलासययभागादिक्षेत्रभेदात् , काले-कालविषया आवलिकाऽसङ्ख्येयभागादिकालभेदात् , चशब्दाद्भावविषयाश्च कस्यापि कियन्तः पर्याया विषय इति भावभेदाढ़ेदः । तत्र जघन्यपदे प्रतिद्रव्यं चत्वारो वर्णगन्धरसस्पर्शलक्षणाः पर्याया 'दो पजचे दगणिए सवजहन्त्रेण पेच्छ-1 ए ते उ । वनाईया चउरों' इति वचनप्रामाण्यात्, मध्यमतोऽनेकसङ्ख्यभेदभिन्ना उत्कर्षतः प्रतिद्रव्यमसङ्ग्येयान् न तु कदाचनाप्यनन्तान् , यत आह भाष्यकृत्-'नाणंते पेच्छइ कयाई' । तदेवमवधिज्ञानमभिधाय साम्प्रतं ये बाबावधयो ये चाबाह्यावधयः तानुपदर्शयतिनेरइय देवतित्थंकरा य ओहिस्सऽबाहिरा हुँति । पासंति सव्वओ खलु सेसा देसेण पासंति
॥ ९८॥ ॥ ५७॥से तं ओहिनाणपञ्चक्खं
दौ पर्यवी द्विगुणिती सर्वजघन्यतया पश्यति सांस्तु वर्णादिकांधतुरः। २ नानन्तान पश्यति कदाचित् ।
X
[७८]
~207~