________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि"- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [२१], मूलं [-1 / गाथा ||११-२३|| नियुक्ति : [४३५...]
प्रत
लीया
सूत्रांक
||११-२३||
उत्तराध्य. पठन्ति च-'जहित्तु संगं चत्ति जहाय संग च'त्ति या उभयत्र हित्वा 'सर' खजनादिप्रतिबन्धं 'चः' पूरणे निपातः,
निपातासमुद्रपामहान् क्लेशो यस्माद्यस्मिन् वा तं महाक्लेशं, 'महंतमोहति महान् मोहः-अभिष्वङ्गो यस्मिन् यतो वा तं तथा-12
विधं, 'कसिणं'ति कृत्वं कृष्णं वा कृष्णलेश्यापरिणामहेतुत्वेन 'भयानक' महाकेशादिरूपत्वादेव विवेकिनां भया-४ ॥४८५॥ दावह 'परियाय'ति प्रक्रमात् प्रत्रज्यापर्यायस्तत्र धर्मः पर्यायधर्मस्तं, चशब्दः पादपूरणे, 'अभिरोयएज्ज'त्ति आर्ष-18
स्वाद् बस्तन्यर्थे सप्तमी, ततः 'अभ्यरोचत' अभिरोचितवान् तदनुष्ठानविषयां प्रीतिं कृतवान् , उपदेशरूपतां च तन्त्र-13 न्यायेन ख्यापयितुमित्थं प्रयोगः, यद्वाऽऽत्मानमेवायमनुशास्ति-यथा हे आत्मन् ! सई त्यक्त्वा प्राज्याधर्ममभिरोचयेद् भवान् , एवमुत्तरक्रियासपि यथासम्भवं भावनीय, प्रत्रज्यापर्यायधर्ममेव विशेषत आह-'प्रतानि' महा-13 प्रतानि 'शीलानि पिण्डविशुद्धयाद्युत्तरगुणरूपाणि 'परीषहान्' इति भीमसेनन्यायेन परीषहसहनानि च । एतदभिरुच्य तदनन्तरं च यत् कृतवांस्तदाह-अहिंसा सत्यमस्तैन्यकं च 'तत्तो अ व अपरिग्गहं च'त्ति ततश्च ब्रह्मचर्य-14 मपरिग्रहं च 'प्रतिपद्य' अङ्गीकृत्य 'अचंभपरिग्गहं च' इति तु पाठे परिवयं चेत्यध्याहार्य 'पञ्च महाव्रतानि' उक्त-2
४८५॥ रूपाणि 'चरेज'ति प्राग्वदचरत् , नाङ्गीकृत्यैव तिष्ठेदिति भावः, 'धर्म' श्रुतचारित्ररूपं जिनदेशितं 'विऊ'ति विद्वान्जानानः । 'सवेहिं भूपहि' सुब्व्यत्ययात् 'सर्वेषु' अशेषेषु प्राणिषु दयया-हितोपदेशादिदानात्मिकया रक्षणरूपया वाऽनुकम्पनशीलो दयानुकम्पी पाठान्तरतो दयानुकम्पो वा, क्षान्त्या न त्वशक्त्या क्षमते-प्रत्पनीकाद्युदीरितदु
दीप अनुक्रम [७८३-७९५]
SamEaicstomimumational
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति: अत्र गाथा क्रम ||११,१२,...||एव वर्तते, परन्तु मूल संपादने मुद्रण अशुद्धित्वात् क्रमांकने ||१५.१६...||इति मुद्रितं
~471