________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [२०], मूलं [-] / गाथा ||१६-३५|| नियुक्ति: [४२२R...]
प्रत
सूत्रांक ||१६
-३५||
उत्तराध्य. अभिमतवस्त्वभिलाषं न केवलं बहित्रिकायेवेति भावः 'पीडयति' वाधते, वेदनेति सम्बन्धः, तत्कालापेक्षया च महानिर्ग
है वर्तमाननिर्देशः, एवमन्यत्रापि, इन्द्राशनिः-इन्द्रवजं तत्समाना-तुल्या अतिदाहोत्पादकत्वादिति भावः 'घोरा' परेबृहद्वृत्तिः
न्धीया० षामपि दृश्यमाना भयोत्पादनी 'परमदारुणा' अतीवदुःखोत्पादिका । किं न कश्चित्तां प्रतिकृतवानित्याह-'उप-18 ॥४७५॥ स्थिताः' बेदनाप्रतीकारं प्रत्युद्यताः 'मे' मम 'आचार्याः' इति प्राणाचार्या वैद्या इतियावत् , 'विद्यामन्त्रचिकित्सकाः'
है विद्यामन्त्राभ्याम्-उक्तरूपाभ्यां व्याधिप्रतिकारः 'अद्वितीयाः' अनन्यसाधारणतया तथाविधद्वितीयाभावात् , 'सत्यकुसल'त्ति शस्त्रेषु शास्त्रेषु वा कुशलाः शस्त्रकुशला शास्त्रकुशला वा, पठ्यते च 'नानासत्यत्वकुसल'त्ति सुगम,मत्राणि
च-उक्तरूपाणि मूलानि च-ओषधयस्तेषु विशारदाः-विज्ञा मत्रमूलविशारदाः ॥ नैवोपस्थानमात्रेणैव ते स्थिताः किन्तु लते मे चिकित्सां कुर्वन्ति 'चाउप्पाय'ति 'चतुष्पदा' भिषग्भेषजातुरप्रतिचारकात्मकचतुर्भा(त्मकभा)गचतुष्टयात्मिका 'जहाहिय'ति 'यथाहितं' हितानतिक्रमेण यथाऽधीतं बा-गुरुसम्प्रदायागतवमनविरेचकादिरूपांततः किमित्याह-न चैवं कुर्वन्तोऽपि 'दुःखाद' एवंविधरोगजनितादसातादू 'विमोचयन्ति' विशेषेण मुत्क लयन्ति, एषा दुःखाविमोचनात्मिका ममानाथता ॥ अन्यच्च-सर्वसारमपि' निःशेषप्रधानं वस्तुरूपं दिजाहित्ति दद्यात् न त्वेवमादरवानपि दुःखात् ॥४७॥ ['विमोचयंतित्ति वचनव्यत्ययाद्विमोचयति, एवं सर्वत्र ॥ तथा पुत्रविषयः शोकः पुत्रशोकः, हा! कथमित्थ दुःखी मत्सुतो जात इत्यादिरूपस्ततो दुःखं तेन 'अहिय'त्ति आर्ता 'अहियत्ति वा अर्दिता' उभयत्र पीडितेत्यर्थः,
दीप अनुक्रम [७२८-७४७]
For
Prato
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~451