________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि"- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [१९], मूलं [-1 / गाथा ||४४-७४|| नियुक्ति : [४१४...]
उत्तराध्य
बृहद्वृत्तिः
प्रत सूत्रांक ||४४-७४||
॥४५९॥
यथेत्यादिभिः सूत्रैस्तदाह-यथा 'इह' मनुष्यलोकेऽनिरुष्णोऽनुभूयते 'अत' इत्येवमनुभूयमानादनन्तगुणः 'तहिति मृगापुत्री तेषु,येष्वहमुत्पन्न इति भावः,तत्र च बादरानेरभावात्पृथिव्या एव तथाविधः स्पर्श इति गम्यते,ततश्चोष्णानुभवात्म
किया. १९ कत्वेन 'असातः' दुःखरूपा वेदिता मया,पठन्ति च-'इत्तोऽणंतगुणा तहिति, अत्र चातः-इहत्यामेरनन्तगुणा नरके-टी
पूष्णा वेदना वेदिता मयेति योज्यम् ॥ तथा 'इदं यदनुभूयते 'इह' मनुष्यलोके 'शीतं' तच्च माघादिसंभवं हिमक-1 वाणानुषक्तमात्यन्तिकं परिगृह्यते, इहापि पठन्ति-'एत्तोऽणतगुणा तहिंति प्राग्वत् , 'कंदुकुम्भीषु' पाकभाजनविशेष-|
रूपासु लोहादिमयीषु 'हुताशने' अग्नौ देवमायाकृते, महादवाग्निना संकाशः-सदृशोऽतिदाहकतया महादवाग्निसकाशस्तस्मिन् , इह चान्यस्य दाहकतरस्यासंभवादित्थमुपमाभिधानम् , अन्यथेहत्याग्नेरनन्तगुण एव तत्रोष्णपृथिव्य-|| नुभाव उक्तः, 'मरौं' इति मरुवालुकानिवह इव तात्स्थ्यात्तधपदेशसंभवादन्तभूतवार्थत्वाचात एव वज्रवालुकानदीस-IA म्बन्धिपुलिनमपि बज्रवालुका तत्र, यद्वा वज्रवद्वालुका यस्मिंस्त (स्मिन् स त) था तस्मिन्नरकप्रदेश इति गम्यते, |'कदम्बवालुकायां च' तथैव कदम्बवालुकानदीपुलिने च महादवाग्निसङ्काश इति योज्यते । 'ऊर्द्धम् उपरि वृक्षशाखादी 'बद्धः' नियत्रितो माऽयमितो नङ्गीदित्यवान्धव इति च तत्राशरणतामाह, करपत्र-प्रतीतं क्रकचमपि तद्विशेष एव 'खेदियति खिन्नं खेदः क्लेशोऽनुभूतः क्षिपितं वा पापमिति गम्यते, 'कहोकहाहि ति कर्पणापकर्षणैः परमाधार्मिककृतैः 'दुष्करम्' इति दुस्सहम् ॥'उच्छू वत्ति वाशब्द उपमार्थे,तत इक्षुरिव 'आरसन्' आक्रन्दन् 'खकर्मभिः' हिंसाधुपार्जिते
दीप अनुक्रम [६५८-६८८]
IR॥४५९॥
SamEducatm international
hirjanatarangam
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~419~
