________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः )
अध्ययनं [१८], मूलं [-] / गाथा ||२२|| नियुक्ति: [४०३...]
प्रत
सूत्रांक ||२२||
यथा च तदुपदेशस्तथा गुरून् प्रतिचरामि, तदुपदेशासेवनाच विनीत इति सूत्रार्थः ॥ इत्थं विमृश्य तद्गुणबहुमानाकृष्टचेता अपृष्टोऽपि क्षत्रिय इदमाह
किरियं अकिरिअं विणयं, अन्नाणं च महामुणी!। एएहिं चाहिं ठाणेहिं, मेअन्ने किं पभासई ॥२३॥ 'क्रिया' अस्तीत्येवंरूपा, लिङ्गव्यत्ययान्नपुंसकनिर्देशः, 'अक्रिया' तद्विपरीता 'बिनयः' नमस्कारकरणादिः, लिङ्गव्यत्ययःप्राग्वत्, तथा ज्ञान-वस्तुतत्त्वावगमस्तदभावोऽज्ञानं, 'चः' समुचये, 'महामुने!' सम्यकप्रत्रज्याप्रतिपत्तिगुरुपरिचर्यादिकरणतः प्रशस्ययते ! 'एतैः' क्रियादिभिश्चतुर्भिः तिष्ठन्त्येषु कर्मवशमा जन्तव इति स्थानानि-मिथ्या| ध्यवसायाधारभूतानि तैः, 'मेयण्णेत्ति, मीयत इति मेयं-ज्ञेयं जीवादिवस्तु तजानन्तीति मेयज्ञाः क्रियादिभिश्च-15
तुर्भिः स्थानः स्वखाभिप्रायकल्पितर्वस्तुतत्वपरिच्छेदिन इतियावत्, 'किम्' इति कुत्सितं 'पभासइत्ति प्रकर्षण है भाषन्ते प्रभाषन्ते, विचाराक्षमत्वात् , तथाहि ये तावक्रियावादिनस्तेऽस्तिक्रियाविशिष्टमात्मानं मन्यमाना अपि
तस्य सदा विभुत्वाविभुत्वकर्तृत्वाकर्तृत्वादिभिर्विप्रतिपद्यन्ते, उक्तं हि वाचकः-क्रियावादिनो नाम येषामात्मनोऽस्तित्वं प्रत्यविप्रतिपत्तिः, किन्तु स विभुरविभुः कर्ताकर्ता क्रियावानितरो मूर्त्तिमानमूर्तिरित्येवमाद्याग्रहोपहृतप्रीतयतेऽस्ति माता पिताऽस्ति न कुशलाकुशलकर्मवैफल्यं न न सन्ति गतय इत्येवंप्रतिज्ञाश्च, इह च विभुत्वं व्यापित्वं, तच्चाटात्मनो न घटते, शरीर एव तलिङ्गभूतचैतन्योपलब्धेः, न च वक्तव्यमात्मनोऽध्यापित्वे 'सुखदुःखवुद्धीच्छाद्वेषप्रयत्नधर्मा-1
दीप अनुक्रम [५८१]
RElicatml
For
Prato
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~386~