________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [१८], मूलं [-1 / गाथा ||२०-२१|| नियुक्ति: [४०३...]
प्रत
सूत्रांक
||२०.
-२१||
सत्तराध्य. || निमित्ततः स्मृतपूर्वजन्मा तत एव चोत्पन्नवैराग्यः प्रव्रज्यां गृहीतवान् , गृहीतप्रव्रज्यश्च बिहरन् सञ्जयमुनिं दृष्ट्वा । तद्विमर्शार्थमिदमुक्तवान् यथा ते 'दृश्यते' अवलोक्यते 'रूपम्' आकृतिः 'प्रसन्नं' विकाररहितं 'ते' तव 'तथा'
ध्य. १८ तेनैव प्रकारेण प्रसन्नमिति प्रक्रमः, किं तत् ?-'मनः' चित्तं, न ह्यन्तः कलुषतायां बहिरप्येवं प्रसन्नतासम्भवः, तथा 'कि॥४४॥ नामा' किमभिधानः 'किंगोत्रः' किमन्वयः 'कस्सट्ठाए वत्ति कस्मै वा 'अर्थाय' प्रयोजनाय 'माहणे'त्ति मा बधी
दूत्येवरूपं मनो वाक् क्रिया च यस्यासी माहनः, सर्वे धातवः पचादिषु दृश्यन्त इति वचनात्पचादित्वादच्, स चै-४ विधः प्रबजित एवं संभवत्यतः किं वा प्रयोजनमुद्दिश्य प्रअजितः, 'कथं' केन प्रकारेण 'प्रतिचरसि' सेवसे, कान् ?-14 'बुद्धान्' आचार्यादीन् , कथं 'विणीय'त्ति 'विनीतः' विनयवानित्युच्यत इति सूत्रद्वयार्थः ।। समयमुनिराह___ संजओ नाम नामेणं, तहा गुत्तेण गोयमो । गद्दभाली ममायरिया, विजाचरणपारगा ॥२२॥
यदुक्तं त्वया-किनामा त्वमिति, तत्र सञ्जयो नाम नाम्ना । यच्चावोचः-किंगोत्रः १ इति, तत्राह-तथा 'गोत्रेण| अन्वयेन गोतमः, उभयत्राहमिति गम्यते, शेषप्रश्नत्रयप्रतिवचनमाह-'गर्दभालयः' गर्दभाल्यभिधाना मम 'आचार्याः' धर्मोपदेशकत्वादिना, विद्यतेऽनया तत्त्वमिति विद्या-श्रुतज्ञानं तथा चर्यत इति चरणं--चारित्रं विद्या च चरणं ॥४४शा च विद्याचरणे तयोः पारगाः-पर्यन्तगामिनो विद्याचरणपारगाः, एवं च बदतोऽयमाशयः-यथा गर्दभालिभि-II धाचार्यजविद्यातान्त्रिवर्तितोऽहं, विद्याचरणपारगत्वाच तेस्तनिवृत्ती मुक्तिलक्षणं फलमुकं, ततस्तदर्थ माहनोऽस्मि,
दीप अनुक्रम [५७९-५८०]
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~385