________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||१८
-१९||
दीप
अनुक्रम
[५७७
-५७८]
उत्तराध्य.
वृहद्वृत्तिः
॥४४१॥
Educato
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि ” - मूलसूत्र - ४ ( मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययनं [१८], मूलं [-] / गाथा ||१८-१९ || निर्युक्ति: [३९८-४०१]
'यदिवे' त्यथवा 'दुःख' दुःखहेतुः पापप्रकृत्यात्मकमित्यर्थः । कर्मणा तेन सुखहेतुना दुःखहेतुना वा, उत्तरत्र तुशब्दस्यैवकारार्थत्वाद् भिन्नक्रमत्वाच्च तेनैव, न तु दुःखपरिरक्षितेनापि द्रव्यादिना 'संयुक्तः' सहितः 'गच्छति' याति 'परम्' अन्यं 'भवं' जन्म, यतश्च शुभाशुभयोरेवानुयायिता ततः शुभहेतुं तप एव चरेरिति भाव इति सूत्रसप्तकार्थः ॥ ततस्तद्वचः श्रुत्वा राजा किमचेष्टतेत्याह
सोऊण तस्स सो धम्मं, अणगारस्स अंतिए । महया संवेग निच्वेयं, समावन्नो नराहिवो ॥ १८ ॥ संजओ चहउं रज्ज, निक्वंतो जिणसासणे । गद्दभालिस्स भगवओ, अणगारस्स अंतिए ॥ १९ ॥
‘श्रुत्वा' आकर्ण्य ‘तस्य' इत्यनगारस्य 'स' इति सञ्जयाभिधानो राजा 'धर्मम्' उक्तरूपम् 'अनगारस्य' भिक्षोः 'अन्तिके' समीपे 'महय'त्ति महता आदरेणेति शेषः, सुच्यत्ययेन वा महत्, 'संवेग निर्वेद' तत्र संवेगो - मोक्षामि लापो निर्वेदः - संसारोद्विग्नता ' समापन्नः' प्राप्तः 'नराधिपः' राजा 'सञ्जयः' सञ्जयनामा 'चह' त्यक्त्वा 'राज्यं' राष्ट्राधिपत्यरूपं 'निष्क्रान्तः' प्रत्रजितः 'जिनशासने' अर्हद्दर्शने, न तु सुगतादिदेशितेऽसद्दर्शने एवेति भावः, 'गर्दभाले:' गर्दभालिनाम्नो भगवतोऽनगारस्यान्तिक इति सूत्रद्वयार्थः ॥ सूत्रनवकोक्तमेवार्थ स्पष्टयितुमाह नियुक्तिकृत्अभयं तुज्झ नरवई ! जलबुब्बुअसंनिभे अ माणुस्से । किं हिंसाइ पसज्जसि जाणतो अप्पणो दुक्खं ? ४०१
For Parsons Private
संवतीया
ध्य. १८
~383~
||४४१॥
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्तिः | मूल संपादने स्खलन्त्वात् अत्र निर्युक्तिक्रम ||४०१ || द्वीवारान् मुद्रितं