________________
आगम (४१/२)
[भाग-३३] “पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः )
मूलं [४५७] » “नियुक्ति: [४२४] + भाष्यं [३०...] + प्रक्षेपं [४... . पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४१/२], मूलसूत्र-०२/२] पिण्डनियुक्ति मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||४२४||
सन् श्राद्धिकाचित्तावर्जनार्थ बालकमनाभरणमवलोक्य तज्जननीमेवमाह-इपुकादिभिः आभरणविशेषैस्तावदेनं वालक मण्डय विभषय, || एतत् मण्डनधात्रीत्वस्य कारणम् । अथवा यदि पुनस्त्वं न प्रपारयास तोई विभूपयामि, एतत् स्वयं मण्डनधात्रीत्वस्य करणं । पूर्वधात्रीस्थानीयाभिनवस्थापिताया मण्डनधाच्या दोषानाह-'इत्थिचगा' इस्तयोग्यान्याभरणानि पादे कृतानि, अथवा 'गलिचा 'गलसत्कानि| आभरणानि पादे कृतानि तस्मात्रेयं मण्डनधात्री मण्डनेऽभिज्ञा, ततस्तस्या मण्डनधात्रीत्वाश्पावनमित्यादि पूर्वपदावनीयम् । उक्ता मण्डनधात्री, सम्मत्यभिनवस्थापितायाः क्रीडनधाच्या दोषप्रकटनं क्रीडनधात्रीत्वस्य करणं कारणं च यथा विदधाति साधुस्तथाऽऽह
ढङ्करसर छुन्नमुहो मउयगिरो मउयमम्मणुल्लावो । उल्लावणगाईहि व करेइ कारेइ वा किहुं ॥ ४२५ ॥
व्याख्या-एषाऽभिनवस्थापिता क्रीडनधात्री ढडरस्वरा, ततस्तस्याः स्वरमाकर्णयन् वालो 'छुन्नमुखः ' क्लीवमुखो भवति, अथवा मृदुगीरेपा ततोऽनया रम्यमाणो बालो मृदुगीभवति, यदिवा 'मृदुमन्मनोल्लापः' अव्यक्तवाक्, तस्मापा शोभना, किन्तु चिरन्तन्येवेस्यादि प्रागिव, तथा भिक्षार्थ प्रविष्टः श्राद्धिकाचित्तापर्जना बालमुल्लापनादिभिः स्वयं क्रीडा कारयति । उक्ता क्रीडनधात्री, सम्पत्यङ-12 धाच्या अभिनवस्थापितायाः स्फेटनाय सामान्यतो दोषपकटनं यथा साधुः करोति तथा दर्शयति| थुल्लीए वियडपाओ भग्गकडीसुक्कडाए दुक्खं च । निम्मंसकक्खडकरहिं भीरुओ होइ घेप्पते ॥ ४२६ ॥
व्याख्या-इह 'स्थूलया' मांसलया धात्र्या कठ्यां ध्रियमाणो बालः 'विकटपादः' परस्परवदन्तरालपादो भवति, भन्नकटया शुष्ककटधा वा कटयां श्रियमाणो दुःखं तिष्ठति, निर्मासकर्कशकराभ्यां च ध्रियमाणो बालो भीरुर्भवति, एषा चाभिनवस्थापिता धात्री
दीप
अनुक्रम [४५७]
~260
